به‌رغم حضور جریان‌های متعدد احیایی، اصلاحی و انقلابی در جهان اسلام، امروزه ایدئولوژی سلفی تکفیری‌ به‌ویژه با اقدامات خشونت‌آمیز خود، جلب توجه نموده است. گسترش این جریان در سال‌های اخیر، تصویر اسلام را به‌طور عام و چهره‌ی انقلاب اسلامی ایران را به‌طور خاص تحت تأثیر قرار داده است. از آنجا که یکی از راهبردهای محوری انقلاب اسلامی ایران صدور صلح‌طلبانه انقلاب به جهان بوده است، در این مقاله با بهره‌گ...

یکی از مهم ترین مشکلات جهان اسلام در همه ادوار گذشته و به ویژه در عصر حاضر، مسأله تکفیر است. در چارچوب این موضوع، رساله دکتری حاضر، دو موضوع نصب و رفض را که دستاویزی برای دو گروه بزرگ جهان اسلام تبدیل شده تا یکدیگر را تکفیر کنند، بررسی می کند. بی تردید، ارائه تحقیقی مستقل و جامع در این مقوله ، بدون ملاحظات جانبدارانه مذهبی می تواند به تعدیل و اصلاح مواضع فکری و رفتارهای عینی کمک نماید. بررسی...

به نظر می رسد یکی از مهم ترین مبانی فکری، که منجر به اختلاف بین مسلمانان و پیدایش گروهای تکفیری داعشی شده، نوع نگاه آنها در خصوص حجیت اخبار آحاد در عقاید است. اصول و مبنای بخش اعظمی از احکام و عقاید اخبار آحاد است. تقریباً حجیت این اخبار در فروع و فقه محل اجماع مسلمانان است. ولی حجیت آنها در عقاید و اصول دین محل بحث و گفت وگوست. حجیت یا عدم حجیت این نوع احادیث منجر به پذیرش یا رد بسیاری از احکام...

در سالهای اخیر شاهد تحولاتی در منطقه خاورمیانه بوده ایم که تغییرات در صحنه سیاسی عراق و سوریه از آن جمله است . نویسنده بر این باور است که سنت جاری بی توجهی و بی اعتنایی که در تحلیل های سیاسی ما وجود دارد در محیط پر مخاطره ای که در خاورمیانه با آن روبرو هستیم ما را با یک بحران شناخت روبرو کرده است . داعش نمونه متاخری از گروه های تروریستی است که با توسعه بحران عراق ، رسانه های وابسته به عربستان س...

جریان سلفی در درون خود طیف‌های گوناگونی را در بر می‌گیرد که در این میان جریان سلفی افراطی با شعار پیروی از سلف، همواره با تفسیر ظاهری از قرآن و سنت، اقدامات ناسنجیده خود را به نام دین توجیه می‌کند. ظاهرگرایی، به معنای اعتبار هر گونه تفسیر ظاهری و انکار تأویل‌های عقلایی، افراطی است و پذیرفتنی نیست. ظاهرگرایی سلفی، هرچند بیشتر در خصوص آیات متشابه و آیات صفات الهی نمود داشته است، ولی به‌تدریج و با...

یکی از پدیده­های زیانبار عصر حاضر، گسترش دیدگاه سلفی گری و ظهور گروه های تکفیری همچون گروه تروریستی داعش است که با پشتیبانی استکبار جهانی، جنایات فجیعی را در کشورهای مختلف بویژه کشورهای اسلامی مرتکب شده اند. دنیای اسلام  نه تنها باید از تمام ظرفیت های خود برای مقابله با این پدیدة شوم استفاده کند، بلکه علاوه بر آن، می­بایست از توسل به ساز وکارهای قضایی بین المللی نیز غافل نشود. مقالة حاضر، با ات...

سلفیه جریانی است که ریشه در قرون اولیه اسلامی و مذهب حنبلی دارد اما تأسیس واقعی آن توسط ابن تیمیه حرانی در قرون هفتم و هشتم هجری صورت گرفته است. این جریان اعتقاد دارد باید از نسل‌های اولیه مسلمانان تقلید محض داشته باشد تا به اسلام حقیقی دست یابد. در تحقیق پیش رو آثار دو تن از اندیشمندان بزرگ سلفیه یعنی ابن تیمیه و رشید رضا در راستای هدف تبیین رابطة بین اندیشه‌های سلفی این دو و تمایلات عرب گرایا...

رویکرد حس‌گرایانه سلفیه در تفسیر مفاهیم ماورائی همچون علم غیب را می‌توان به‌مثابه اساس هستی‌شناسی این جریان فکری تلقی نمود. در نوشتار حاضر بررسی تطبیقی اندیشه کلامی سلفی‌ها و آلوسی به‌عنوان یکی از منتسبان به این مکتب، با محوریت مبحث علم غیب با روش توصیفی ـ تحلیلی مورد کاوش قرار گرفته است. مطالعات نشان می‌دهد آلوسی فی الجمله تفکرات سلفی را در حوزه تفسیر علم غیب می‌پذیرد، ولی تأثیرپذیری انکارناپذ...

تحقیق حاضر مباحثی است با رویکرد کلامی در مورد تاثیر اندیشه های کلامی ابن تیمیه بر وهابیت، این نوشتار به زندگی ابن تیمیه و محمدبن عبدالوهاب پرداخته است. این دو شخص دارای اندیشه های افراطی بودند که باها با نقد و محکومیت علمای عامه روبرو شدند.نوشتار حاضر سپس به بیان دیدگاه کلامی ابن تیمیه و محمد بن عبدالوهاب در محور توحید و شرک بحث کرده است. با تفسیر نادرستی که این دو عالم از توحید و شرک داشتند به...