رئالیسم یکی از مباحث بسیار مهم در حوزه ی هنر، فلسفه و ادبیات است. رئالیسم یا واقعگرایی که معادل عربی آن «الواقعیه» است به معنای نسبت دادن به واقع یا واقعیت می باشد. این اصطلاح از فلسفه به حوزه ی نقد و ادبیات راه یافته است. ادبیات به مفهوم عام و شعر به مفهوم خاصش مولود شرایط و عوامل متعدّدی است که از میان آن ها می توان به شرایط تاریخی و جریان های اجتماعی اشاره کرد. ادیب موفق کسی است که با فضای اط...

یکی از نام آورترین و برجسته ترین شاعران ادبیات عربی ابو نواس (متوفی 195 ه.ق) است. این شاعر که اصالتی ایرانی دارد، و به دربار خلفای عباسی بویژه امین عباسی راه یافته بود، نوآوری های بسیاری در شعر عربی بنیان نهاد، و با بیان ساده، روان و دلنشین خود، به الگوی بسیاری از شاعران دیگر تبدیل شد. علی رغم اینکه او شاعری توانا و پرآوازه بود، لکن عوامل مختلفی دست به دست هم داده و از او فردی فاسق ساختند که م...

یتمتع الرمز بمکانه خاصه فی الشعر العربی المعاصر، بحیث یمکن أن نجده فی أشعار غالبیه الشعراء المعاصرین، و مما لاشک فیه أن الرمز یظهر بوضوح فی شعر الشاعر الفلسطینی المعروف سمیح القاسم، و هذا ما دفعنا للبحث عن هذه الظاهره الفنیه الأدبیه فی شعره، لذلک قمنا أولاً باستخراج الرموز الأساسیه فی شعره، ثم قمنا بتحلیلها و دراستها، و فی هذا الإطار أشرنا لأنواع الرمز التراثی و مصادرها الأساسیه و هی الدین و الت...

قرائتی از سوره عصر که مغایر با قرائت های معتبر قرآن کریم می‌باشد به امیر مؤمنان (ع) نسبت داده شده است، از آن جهت که این قرائت در بردارنده اضافه‌هائی بر سوره عصر است، پذیرش آن به معنای حذف بخش‌هائی از قرآن کریم است، بررسی اسناد دو روایتی که این قرائت را به امام (ع) نسبت می‌دهد، بیانگر این است که این روایات از جمله اخبار آحاد است و جز توسط یک راوی مجهول الحال نقل نشده است، ابو اسحاق سبیعی تنها کس...

ادبیات تطبیقی شیوه ی است که به بررسی شباهت ها،تفاوت ها وتأثیر پذیری ها،وتأثیرگذاریها می پردازد هم چنین تلاش دارد تا ادبیات ملت هارا بهم نزدیک کند.کوتاه سخن اینکه ادبیات تطبیقی در پی آن است که بین پدیده ها ومتون ادبی پیوند برقرار کند، جدای از این که این پدیده ها ازهم دور باشند یا از لحاظ زمانی ومکانی به هم نزدیک ومرتبط باشند وهدف آن شناخت وتبیین دقیق پدیده هاست. ادبیات پایداری داری صبغه ی حماسی ...

چکیده نقد فرمالیستی به رویکردی از نقد اطلاق می شود که بین سال های 1915 تا 1930 در روسیه با هدف آفرینش علمی مستقل بر پایه ی کیفیات درونی ماده ادبی جریان یافت. این حوزه نقد ادبی، ادبیات را یک مسئله صرفاً زبانی می داند و فرم و شکل اثر ادبی را مبنای تحلیل زیبایی شناسی و راه رسیدن به معنای نهفته در اثر ادبی در نظر می گیرد. فرمالیسم در ادبیّات ملل گوناگون به خصوص ادبیّات روسی با ظهور بزرگانی چون یاکوبس...

ظهور حکومت اسلامی_شیعی آل بویه در قرن چهارم و تغییر شرایط اجتماعی، سیاسی و فرهنگی در ایران و سرزمین های تحت حاکمیت خلافت عباسی به ویژه بغداد سبب ظهور دانشمندان بسیاری در عرصه های مختلف علم و دانش گردید، به طوری که این عصر، عصر رنسانس اسلامی بود. قاضی ابوسعید سیرافی پس از ترک زادگاهش سیراف، به مرکز علمی آن زمان یعنی بغداد رفت. او علاوه بر انجام بحث های علمی با دانشمندان عصر خود، آثار بسیاری را ب...

نوستالژی (nostalgia)، در اصطلاح رنج بردن و غم ناشی از غیرممکن بودن بازگشت به گذشته است. این گذشته معانی گسترده ای می یابد و شامل وطن و زادگاه، خاطرات فردی و جمعی، دوره های از دست رفته و شرایط و موقعیّت گذشته است. اصطلاح نوستالژی در اصل مربوط به علم روان شناسی است. این احساس و فرآیند روانی پس از ورود به دنیای ادبیات موجد ترسیم حسرت آمیز گذشته می شود. نوستالژی به عنوان عاطفه-ای روانی و غالب، زمینه...