جایگاه ویژه‌ی سیمین دانشور در حوزه‌ی ادبیّات داستانی، پیش‌گامی او در عرصه‌ی ادبیّات زنان و سهمی که وی در ارتقای سطوح مختلف این دو حوزه داشته است، پژوهش در جوانب گوناگون آثار وی را الزام می‌کند.      تأمّل در آثار  دانشور مؤید آن است که وی در طول دوران فعالیت ادبی خویش، با استفاده از شیوه‌ها و شگردهای متنوع، وجوه هنری داستان‌های خود را تعالی بخشیده است. در این مقاله، برآنیم تا ضمن اشاره به موارد ...

نحوه ی زندگی زنان و موقعیت آنان در خانواده و جامعه از جمله موضوعاتی است که در ادبیات داستانی معاصر بازتاب گسترده ای یافته است، با این حال نوع نگرش زنان و مردان نویسنده به این موضوع از جهات مختلف متمایز به نظر می رسد. در پایان نامه ی حاضر آثار جلال آل احمد و سیمین دانشور مورد مطالعه قرار گرفته است تا از طریق آن ضمن بررسی مشابهت و تفاوت نگرش آنان به موضوع زنان، تأثیر خاستگاه طبقاتی و پیشینه ی متف...

زبان از عناصر بنیادی در داستان نویسی به شمار می رود. یکی از مباحث مهم در بررسی زبان توجه به جنسیّت و رابطه ی آن با زبان اثر است. بسیاری از پژوهشگران معتقدند میان زبان و نوشتار زنان و مردان تفاوت وجود دارد. این مقاله به بررسی ویژگی های زبان زنان در آثار «سیمین دانشور» می پردازد و سپس آنها را با زبان زنان در آثار «جلال آل احمد» مقایسه می کند و نشان می دهد که چگونه زنانگی در کلمات، جملات، نوع نگاه ...

ادبیّات ایران همواره به مردان توجّه کرده است، به طوری که، قهرمانان تاریخ، شخصیّت های حماسی، شاعران، دانشمندان و... را بیشتر مردان تشکیل می دادند و این مسأله به دلیل شرایط اجتماعی آن دوران بوده است. حتّی در ادب غنایی، صرف نظر از ماجراهای عاشقانه ای نظیر: ویس و رامین، خسرو و شیرین و امثال آن ها که نام معشوق به ضرورت نام عاشق ذکر شده، در بقیّه ی موارد همچون غزل، معشوق کلّی و بدون نام است. دیدگاه اجتما...

تحلیل گفتمان از اندیشه¬های زبان شناسان، نشانه شناسان، محققان هرمنوتیک و آرای میشل فوکو1 (1926- 1992م) سرچشمه گرفته است. با اینکه این شیوه از تحلیل در رویکردهای نقد ادبی با ساختارگرایی، فرمالیسم و هرمنوتیک بیشتر پیوند دارد، برخلاف رویکردهای یادشده بر هر دو جنبه صورت و معنای متن توجه می¬کند؛ از این رو، رویکردی جامع در تحلیل متن است. صاحب نظرانی چون نورمن فرکلاف2، روث وداک3، تئون ون دایک4، راجر فا...

شخصیّت (character) رکن اصلی و ستون بنای داستان است و هم چنان که بنا بر ستون استوار است، داستان نیز بر شخصیّت های داستانی استوار است و بقیّه ی عوامل مانند ذرّاتی بر قطب آن می چرخند. شخصیّت پردازی نیـز یکی از عناصر اصلی داستان است که نویسنده از طریق آن می تواند به قهرمانان داستانش چهره ای واقعی ببخشد. رفتار و گفتار هر شخصی باید مطابق با نقشی باشد که در داستان برعهده دارد؛ از این رو واقعی و ملموس جلوه ...

چکیده سیمین دانشور، نخستین نویسنده ی زن ایرانی است که در عمده ی آثار خود به شیوه های گوناگون در پی معرفی و بازنمایی وجوه مختلف زندگی زنان و تبیین حقوق پایمال شده ی آنان است. سیمون دوبووار، نویسنده ی فرانسوی نیز ـ که خود از پرچمداران فمینیسم است ـ در آثارش همواره تصویرگر مسائل و دغدغه های این نیمه ی فراموش شده ی بشری بوده است. عواملی همچون جنسیت یکسان، عواطف و تجربیات مشترک، آشنایی با نگرشهای ف...

مسأله ی اصلی این مقاله پیدا کردن و تحلیل پیوندها و ارتباط های بین ادبیات معاصر فارسی به ویژه داستان کوتاه فارسی که نوع ادبی جدیدی است و در پیشینه ادبی ایران به این شکل خاص وجود ندارد؛ با میراث عظیم ادبیات فارسی است. برای این منظور، یکی از داستان های کوتاه سیمین دانشور به نام «مار و مرد» انتخاب و بر اساس نظریه بینامتنیت بررسی و تحلیل شده است. روش این پژوهش، توصیفی - تحلیلی و چهارچوب نظری آن بر م...

سیمین دانشور و سحر خلیفه، دو نویسنده مشهور ایرانی و فلسطینی از جمله افرادی هستند که در آثارشان از نماد استفاده کرده اند. در این مقاله سعی شده است تا جنبه های نمادین مضامین مشترکی که هر دو نویسنده در اثر خود «جزیره سرگردانی» و «حبی الأول» از آن ها به عنوان نماد استفاده کرده اند و برخی معانی آن ها استخراج گردد. اینگونه برمی آید که هر دو نویسنده در آثار خود، موضع گیری صریحی نسبت به قضایای سیاسی و ...

اسطوره ها در طول تاریخ همواره از رخدادهای سیاسی - اجتماعی تأثیر می پذیرند و در برابر آنها واکنش نشان می دهند. در حوزه داستان نویسی معاصر یکی از اصلی ترین حوادثی که بر ساختارهای سیاسی، اجتماعی،فرهنگی و ادبی تأثیر عمیقی گذاشت، واقعه کودتای 28 مرداد است. این حادثه باعث اجتناب نویسندگان از بیان انتقادی صریح و پناه بردن به درون و بهره¬گیری از زبان مبهم، نمادین و اسطوره ای در انعکاس مسائل جامعه و جهت...