تصویرسازی از مهمترین ارکان دستگاه بلاغت است که موجب بسط حوزه ی تخیل شاعر و گستردگی و پویایی عالم شعر می شود . بررسی دقیق تصویر می تواند علاوه بر نشان دادن گستره ی دایره ی خیال شاعر و آشکار سازی برخی از تمایلات و انگیزه های درونی او ، معیاری برای تعیین ارزش هنری اثر و نوآوری های شاعر در عرصه ی خیال باشد. تصویر از مهمترین ویژگی های سبکی سبک هندی است. این پژوهش به بررسی قلمرو خیال در شعر صائب تبری...

متنبّی و صائب دو شاعر بزرگ حکمت‌سرا می‌باشند و دیوان این دو، سرشار از مفاهیم عمیق حکمی و اخلاقی است؛ این مفاهیم با استناد به روابط فرهنگی دو زبان، دائماً بین شاعران عربی و فارسی در آمد و شد و تبادل‌اند. از آنجا‌ که کثرت استعمال مثل و ارسال مثل در دیوان صائب و متنبّی فراوان است و نیز با توجّه به اینکه هر دو شاعر در حوزه امثال سائره شهره‌اند و در زمینه‌های حکمی و ا...

بررسی دیوان حجیم صائب تبریزی، این ادعا را اثبات می کند که او در یادکرد از دیوجانس یونانی و زهد و گوشه نشینی او، مانند دیگر شخصیت های موجود در دیوانش، نگاهی دوگانه دارد. او در بیان، تایید و تاکید مفاهیم و مضمون های اخلاقی و تعلیمی خود، بیش از هر چیزی از شخصیت های موجود در منابع شعری پیش از خود بهره می برد اما گاهی در بیان ارزش مضامین والای اخلاقی و تعلیمی، حتی پختگی و سختگی این شخصیت ها نیز چندا...

نقد کتاب، نوعی نقد ادبی است که آثار را بر ‌اساس محتوا، روش کار و نیک و بدی‌های آن و همچنین طبق نظر، مهارت­ و قدرت تحلیل منتقد ارزیابی می‌کند. منتقد، عوامل مختلفی را برای تحلیل اثر در نظر می‌گیرد که از آن جمله است: موقعیت و اعتبار نویسندۀ کتاب، تحلیل موضوعی اثر، سطح نگارش، شیوۀ پردازش متن، درستی و نادرستی معانی، اعتبار و ارزش استنادها، رویکردها، روش فصل­بندی، جامع‌نگری متن، اعتبار و برخی عوامل د...

سبک هندی از معدود سبک های شعر فارسی است که نام های متعددی دارد. نام هایی که مشاجرات فراوانی برانگیخته و موجب گفتگوهای بسیاری شده است. آنچه موجب آشفتگی در نامگذاری این شیوه شده، بی توجهی به علایق و سلایق دو گروه از شاعران این شیوه است که با توجه به تفاوت های زمانی، زبانی و مکانی، جلوه ی خاصی از زبان فارسی را به نمایش در آورده و بخشی از ظرفیت های این زبان فاخر را آشکارساختند. از این رو در این مقا...

     خضر یکی از نام‌های آشنا در ادبیات فارسی است که در هیأت پیامبر، ممدوح، معشوق، پیر و ... در شعر فارسی ظاهر شد‌ه ‌است. علیرغم تفاوت در رویکرد شاعران نسبت به داستان خضر، همة آنها در یک نکته مشترکند و آن دید مثبت آنها به خضر و زندگی جاوید اوست؛ اما این داستان در شعر صائب، مدخلی دیگر یافته‌است. صائب با دست بردن در این داستان، خضر را از هالة رازآمیز پیشین خود جدا کرده و با شگرد خاص خود در خدمت مض...

اخلاق، علم تهذیب نَفس و یکی از شُعَب حکمت عملی است که به انسان  می آموزد تا  در عمل و با ارادﮤ خویش و به دور از هرگونه هوی و هوس و تقلید کورکورانه، به راه مستقیم قدم گذارد و سعادت خویش را تضمین نماید1.  هدف اصلی علم اخلاق این است که انسان بتواند با عمـل به فضایل اخلاقی و پرهیز از رذایل اخلاقی ،  از حضیض مرتبـﺔ بهایم به اوج مقام انسانی خویش یعنی ، اشرف مخلوقات نایل شود.  « تواضع »  یکی  از  صفات پس...

هدف از انجام این تحقیق بررسی برخی اصول باروک که توسط سه تن از صاحبنظران بنام در این عرصه، هانریش ولفلین، فرانک جی وارنک و خوزه آنتونیو ماراوال ارائه شده، در دو مجموعه شعر «نغمه ها و غزلها» و غزل های مقدس از جان دان و گزیده ای از 201 شعر صائب تبریزی که توسط امیربانو کریمی انتخاب و ویرایش شده است می باشد. از میان همه ی اصول ارائه شده توسط ولفلین، نقاشی گونگی، قالب باز، وحدت و وضوح نسبی در مورد اد...

این جستار به تحلیل دوباره و تکمیلی صناعت «استعارة ایهامی کنایه» و انواع آن در غزل‌های صائب می‌پردازد. صناعات شعری از جمله عواملی هستند که برجستگی آن­ها در شعر هر شاعر، سبک منحصر و مختص به خود او را می‌سازد. یکی از انواع صناعات و شگردهای شعری، صنایع کنایه­محور یا کنایه‌های آمیغی است. این صورت‌های ادبی همان­طور که از نامشان پیداست، صناعاتی آمیغی­اند که در آن­ها کنایه به عنوان محور و مرکز با صناعا...

قافیه یکی از مزایای عمدۀ کلام موزون است که هم در موسیقی شعر نقش اساسی دارد و هم مرکز ثقل بیت و مایۀ توجه مخاطب است. از مهم‌ترین ویژگی‌های قافیه این است که عواطف شاعر را سامان می‌دهد و مخاطب را مجبور می‌کند که دوباره بازگردد و درباره بیت بیندیشد.در ادب کهن فارسی تکرار قافیه به عنوان عیوب شعر شناخته شده است، اما شاعران سبک هندی مانند طالب آملی و صائب تبریزی، قافیه را به کرات در غزل‌هایشان تکرار ک...