معرفت شناسی عرفانی، معرفتی ذوقی و شهودی است که با قلب سر و کار دارد و حس و عقل را در آن راهی نیست. از دیدگاه عرفا این شناخت از طریق حواس ظاهری و یا فرایندهای استدلالی حاصل نمی­شود بلکه معرفتی حاصل از کشف و شهود است که در اثر آن می­توان به باطن جهان هستی پی برد. هدف پژوهش حاضر بررسی معرفت‌شناسی عرفانی از منظر شیخ شهاب­الدین عمر سهروردی، از عرفای بنام قرن هفتم هجری، است که با روش توصیفی ...

عرفانیات ایران، یکی از کهنسال ترین و درخشان ترین ادبیات عرفانی جهان است. در غنای آن همان بس که در کلیاتش، مجموعه ای ان فرهنگ غنی و معارفی اسلامی و آیین و سنن ایرانی و حکمت شرق و غرب با تکیه بر ادیان خدایی و باستانی با تشخّص های گوناگون همراه با کمالات اخلاقی و معرفت بشری در هم آمیخته و عرفان ناب ایران اسلامی را به وجود آورده است. این خداوندان اندیشه تو انسته اند در تحول اوضاع و احوال اجتماعی و س...

نظریه ی وحدت وجود از عمیق ترین دستاورد های عرفان و یکی از دیریاب ترین اندیشه های بشری در طول تاریخ بوده که با تقریر های گوناگون تبیین گردیده است. از آنجا که این مسأله زیر بنای بسیاری از مباحث عرفانی است عرفا بیش از هر موضوع دیگری به آن پرداخته اند. ارباب وحدت وجود بر این باورند که حقیقت مطلق گرچه به صورت اشخاص و افراد مختلف ظاهر می شود ولی در کنه ذات خود واحد است. بر این اساس جهان امری غیر واقع...

عرفان عبارت است از علم به خداوند از حیث اسماء و صفات و افعال و مظاهرش و علم به احوال مبدأ و معاد و به حقایق عالم و چگونگی بازگشت آن حقایق به حقیقت واحدی که همانا ذات احدی حق تعالی است و تلاش برای رها ساختن نفس از تنگناهای قید و بند جزئیت و پیوستن به مبدأ خویش و... . پژوهش حاضر با هدف شناسایی آراء و عقاید دو عارف شیعی بزرگ جهان اسلام، میرزا جواد آقا ملکی تبریزی (در اسرار الصلاه) و محمد علی شاه...

حضرت ختمی مرتبت محمد رسول الله (ص) در یک مرحله می فرمایند: «رب زدنی علما فیک» اما در مراحل بعد فرمودند: «رب زدنی تحیراً فیک» بر همین اساس ابن عربی بالاترین مقام معرفت، عرفان، شهود و تجلی را «حیرت» می داند. مساله اساسی این است که چگونه علم و آگاهی عارف به حیرت می انجامد. ابن عربی به مرحله ای در معرفت بنام «طوری ورای طور عقل» معتقد است. در این مرحله که می شود آن را «قلب» نامید، در اثر تجلیات حق تع...

چکیده هدف از خلقت انسان دست یابی وی به کمالات الهی و لقاء الله است. خداوند متعال انسان ها را به تلاش برای وصول به هدف والای خلقت دعوت کرده است و لازم? دست یابی به چنین هدفی شناخت کیفیت سلوک الی الله است. امام علی × در نهج البلاغه مردم را به ورود به وادی سلوک الی الله و اجتناب از بی راهه روی دعوت فرموده است. شاخصه های سلوک الی الله نیز به صورت پراکنده در نهج البلاغه بیان شده است. پرورش این شاخص...

مسأله تبیین نسبت ذهن عارف با تجربه های عرفانی اش از مناقشه برانگیزترین مسائل حوزه فلسفه و روانشناسی عرفان است. ساختگرایان از جمله استیون کتز- فیلسوف نامدار معاصر- در مواجهه با این مسئله، معتقدند که تجربه های عرفانیِ عارف، متأثر از جهان ذهنی وی صورت بندی می شود. این رساله در نظر دارد تا بر اساس نظریه ساختگرایان، کارکرد ذهن روزبهان را در صورت بندی تجربه های عرفانی اش -که در کتاب کشف الاسرار خود گز...

بخشی از هرمنوتیک صوفیه، شامل تأویل‌های صوفیه از امور غیر قدسی است. تأویل‌های امور غیرقدسی صوفیه را می‌توان به زبان و پدیده‌های غیرزبانی تقسیم‌بندی کرد. در این مقاله، این بخش از تأویل‌های مولانا که در مناقب‌العارفین گزارش شده، بررسی می‌شود. مولانا، همانند بیشتر عرفا، تأویل امور غیرقدسی را دستمایۀ وسعت‌بخشیدن به تجارب معنوی خویش قرار داده ‌است. براساس آرای هرمنوتیکی گادامر، این تأویل‌ها ...

از آثار ارزشمند ادب فارسی ، کتاب «اسرارالتوحید »است که شرح و گزارش رفتار و گفتار و کرامات عارف مردمداری است که در اوج نابسامانی های سیاسی ،اجتماعی و مذهبی ظهور می کند و با کنش و رفتار و شیوه های تربیتی خاص خود به دور از هر گونه خصومت و خشونتی مردم و مریدان را متوجه رفتار اشتباه خود کرده و ضد ارزش هارا به ارزش مبدل می کند .با عنایت به اهمیت ابو سعید ابو الخیر به عنوان یک عارف آگاه نسبت به مسائل ...

ابوبکر شبلی (334- 247 ه&zwj.ق) عارف بزرگ و نام‌آور حوزه تصوف بغداد است که با وجود صفت‌های برجسته در سلوکِ عارفانه‌اش، بیشتر به جنون و شوریدگی شناخته شده است و همین آشفتگی عاملی شده تا از مجانین سده‌های درخشان تصوف اسلامی خوانده شود. کسانی که پس از او سعی در نمایاندن شخصیت بزرگ او داشته‌اند، با وجود جنونِ هنجارشکن و غیرمتعارفش، خرد پنهانی و نگاه دگرگون عرفانی او را نیز انکار نکرده‌اند. از‌این‌رو، ...