در دوران انقلاب مشروطه ، روحانیت موثرترین نیروی سیاسی بود که از نهضت حمایت کرده و رهبری آن را به دست گرفت. در بین روحانیون و علما دینی شیخ فضل الله نوری و میرزا حسین نایینی دو جریان را در مشروطه نمایندگی کردند . اولی نماینده جریان مشروطه مشروعه و دومی نماینده مشروطه مذهبی بود .در این پژوهش هدف بررسی موضع گیری این علما در جریان انقلاب مشروطه و روشنفکران سکولار و بررسی مبانی اندیشه های آن ها است ...

نقد نوین ، همگام با رشد و پیشرفت علوم و دانشهای انسانی در کشورهای غربی و پیرو داد و ستدهای فرهنگهای مختلف با یکدیگر به فرهنگ عربی راه یافت و ناقدان عربی را بر آن داشت تا از جدیدترین نتایج نقد جهانی بهره جویند، برخی چنان مسخ محصولات نقدغربی شدند که میراث نقد اصیل خود را که از دیرباز به آنان رسیده بود به طور کامل وانهادند اما گروهی دیگر چون صلاح فضل، پژوهشگر و ناقد بنامِ مصری با نگاهی تیز بینانه و...

بررسی سرچشمه افکار و اندیشه های متفکران و شاعران بزرگ و تعیین میزان چگونگی اقتباس ایشان از نوشته های پیشینیان، ما را در شناخت هرچه بیشتر بنمایه های افکار آنان کمک می کند. کیمیای سعادت از معروف ترین کتب امام محمد غزالی است در علم اخلاق که چکیده ای است از کتاب بزرگ احیاء علوم الدّین با افزون و کاستی، و می توان گفت که غزّالی آن را با همان نظم و ترتیب، با نثری زیبا و روان نوشته است. وی در این کتاب مط...

رشیدالدین فضل‌الله همدانی (645-718 ق/ 1247- 1318 م) طبیب، مورخ، وزیر و سیاستمدار برجسته سلاطین بزرگ ایلخانی، غازان و اولجایتو، به شمار می رود. بدون تردید فعالیت‌های اجتماعی این وزیر مدبر و دانشمند در گرایش سلاطین متأخر ایلخانی به اعمال یک سلسله اقدامات اصلاح طلبانه خصوصاً در زمینه اقتصادی و توسعه شهر و روستا و تثبیت نظام مالیاتی به نحو کاملاً چشم‌گیری مؤثر بوده است. از این روی شایسته است فعالیتها...

چکیده: خواجه رشیدالدین فضل الله همدانی در زمانه‌ای می‌زیست که ایران عرصه ورود و استقرار قبایل مغول و ترک و ایجاد دگرگونی ها و گسست های گسترده در ساختار و نظم سیاسی و اجتماعی جامعه ایرانی بود. وی به‌عنوان مهم‌ترین عضو قشر دیوانسالار در تشکیلات حکومتی ایلخانان، از جمله کسانی بود که در قالب اثر تاریخ نگاری جامع‌التواریخ کوشید ضمن تعریف مبانی تاریخی مشترک برای قبایل و طوایف مغول و ترک، آنها را با ف...

چکیده: شیخ فضل الله نوری از علمای طراز اول در نهضت مشروطیت (عدالتخوانه) و مخالف با استبداد بود؛ اما پس از اینکه دست روسنفکران غرب زده وارد نهضت مشروطه شد و نهضت مشروطه‌ای که مد نظر شیخ و علمایی که برای محدود کردن استبداد به پا خواسته بودند در دست روشنفکران قرار گرفت شیخ با علم کردن مشروطه مشروعه به مخالفت با آنان برخواست، اما روشنفکران موفق شدند بر موج ضد استبدادی جامعه سوار شده و شیخ را طرفدار...

یهتمّ النقد الأدبی منذ بدایة نشأته بدراسة الأعمال الفنّیة الأدبیة مستخدمًا سلسلة معاییر، ویقوم بتفسیر الأعمال وشرح عناصرها ومفاهیمها، وتبیین نقاط الضعف والقوّة فیها. وفی نهایة الأمر یساعد فی الارتقاء بالعمل. یمکن اعتبار تقسیم النظریات النقدیة تحت عنوان المذاهب الأدبیة من هذه المحاولات، ویُعدّ کتاب منهج الواقعیة فی الإبداع الأدبی لصلاح فضل نموذجًا لذلک. یحاول هذا البحث الإجابة عن إشکالیة أساسیة وهی: إل...

    رشیدالدین وزیر، مورخ، طبیب و فیلسوف دوره‌ی ایلخانی، در جهت ترمیم ویرانی‌ها و نابسامانی‌های اقتصادی و اجتماعی حاصل از هجوم مغول، در پرتو جلب نظر و کسب حمایت غازان مسلمان، موجبات انجام اصلاحاتی وسیع و بنیادین را فراهم آورد. نوشتار حاضر با طرح این سؤال که بازخوانی اندیشه‌های ایرانشهری در رویکرد آبادگرایانه رشیدالدین فضل الله چه جایگاهی داشته است؟ بر این باور است که آگاهی خواجه به اهمیت امنیت و...

این مقاله سعى بر آن دارد تا به بازخوانى روند پیدایش وپیشرفت ادبیّات تطبیقى و نیز پژوهش­هاى تطبیقى بین فارسى وعربى در ایران وجهان عرب بپردازد وبا تمرکز بر روى جریان به حاشیه رانده شده ى اسلامى-شرقى ادبیات تطبیقى این کشورها، فضل وپیشگامى جریان عربى-فرانسوى ادبیات تطبیقى جهان عرب را در بکارگیرى واژه ى«الأدب المقارن» (ادبیات تطبیقى)، ونیز در نگارش اولین پژوهش عملى وآکادمیک، به چالش بکشد وآن را به گر...