این پژوهش توصیفی-تحلیلی به کاربست تئوری «یین و یانگ» به عنوان یکی از نافذترین اصول چهارچوب فلسفی خاور دور، در تحلیل و توصیف رویکردهای هنری شاخص غرب، و گرایش تناوبی آنها در غالب «یین» و «یانگ» می پردازد. به طوری که مکاتب و سبکهای هنری بین قرن پانزدهم تا پایان قرن نوزدهم، به صورت دوتایی تحت عناوین یین و یانگ با هم مقایسه شده و از زاویه تازه ای به روند ادوار تاریخی هنر غرب نگریسته شده است. از آنج...

در این پژوهش کوشش شده است تا از طریق شناخت نسبت جنگ با هنر در آراء نیچه، جایگاه جنگ در فلسفه نیچه، در فلسفه هنر او تحلیل و تبیین شود. از آنجا که پیش شرط تحقق چنین مقصودی، روشن نمودن معنای جنگ و هنر در گستره تفکر نیچه است، مرحله اوّل و دوم این پژوهش به بررسی ماهیت هنر و ماهیت جنگ در نظر نیچه اختصاص یافته است. در مرحله اوّل و در جهت غرض اصلی این پژوهش، دو مولفه اصلی فلسفه هنر نیچه، شامل والائی و ز...

برنامة آموزش تفکر فلسفی به کودکان، فبک[i]، برنامه ای درجهت بهبود تفکر کودکان است. پیش گامان این برنامه ادبیات را، به علت کارکردها و خصوصیات نهفتة آن، مناسب ترین شیوة ارتباط با کودکان دانسته اند و این در حالی است که ادبیات نیز جایگزین های دیگری پیدا کرده است؛ اکنون این فرض مطرح است که هنر، به عنوان جایگزینی دربرگیرندة ادبیات، به مدد ابزار و روش های گوناگون و با محتوای درونی، پاسخ گوی جایگاه بنیا...

«مارپیچ» از جمله شکل­های موجود در طبیعت است که در درون خود رازهای نهفته بسیار دارد. در حیوان، نبات و جماد، از کهکشان گرفته تا اتم، طبیعت، سرشار از شکل­های مارپیچی است. انسان­ها، همواره به این نقش‌مایه نمادین و اسرارآمیز توجه داشته­اند و برای آن مفهومی مقدس قائل بوده­اند. هنر، همچون زندگی به مارپیچ روی می­آورد و هنرمند با الهام از طبیعت، از این نقش‌مایه­ نمادین برای خلق اثرش بهره می­گیرد. در این...

 مفهوم بازنمایی هنر را می‌توان به چهار مرحله‌ی تاریخی و فلسفی تفکیک کرد: مرحله اول بازنمایی هنر با دیدگاه جهان مُثُل افلاطون عجین است. مرحله دوم بازنمایی عینی جهان خارج تحت تأثیر اندیشه‌های کانت می‌باشد. در مرحله سوم با رویکردی بر نظریات فرمالیست کلمنت گرینبرگ به انتزاع در بازن...

از ابتدای فلسفه تاکنون دیدگاه های مختلفی در باب نسبت ارزش اخلاقی و ارزش زیباشناختی اثر هنری ارایه شده است. گونه شناسی دیدگاه ها در این زمینه اهمیت بسزایی در مطالعات هنر و اخلاق دارد. در این نوشتار با روش گردآوری کتابخانه ای و تحلیل محتوا مهم ترین دیدگاه های موجود در باب نسبت هنر و اخلاق در بستر فلسفه غرب تحلیل و دسته بندی می شود. نتایج این پژوهش نشان می دهد که دیدگاه ها را می توان ذیل سه عنوان ...

در دوره معاصر، وضعیتی در جهان غلبه یافته که یکی از مهم ترین اقتضائات تداوم زندگی بشر، تفاهم در سطح فلسفی است، چراکه در هیچ برهه ای از تاریخ بشر، نیاز برای تفاهم میان ملت ها به اندازه عصر حاضر این گونه شدید احساس نشده است. راه حل خروج از این وضعیت، به تنهایی، نه در شرق یافت می شود و نه در غرب، بلکه در گفت وگو و مفاهمهٔ میان این دو است. برای رسیدن به این مفاهمه باید دست به تطبیق و مقایسه زد. اما پ...

ادبیات تطبیقی از دهۀ هفتاد میلادی بر اساس نظریات رنه ولک و هنری رماک پا به عرصۀ جدید مطالعات بینا رشته ای نهاد. مطالعۀ ارتباط بین ادبیات و هنر، مانند ادبیات و نقاشی، یکی از عرصه هایی است که توجه پژوهشگران ادبیات تطبیقی را در چند دهۀ اخیر به خود جلب کرده است. در این نوشتار کوشیده ایم با بررسی شعر و نقاشی سهراب سپهری، ارتباط بین ادبیات و هنر را روشن کنیم. آنچه در این پژوهش بینارشته ای تحلیل می شو...

مقاله حاضر به بررسی برخی دیدگاه‌های ژان فرانسوا لیوتار، اندیشمند نامدار فرانسوی نیمه دوم قرن بیستم، درباره هنر و برخی هنرمندان مورد علاقه‌اش می‌پردازد. لیوتار که به سبب نظریات جنجالی‌ا‌ش درباره افول روایت‌های کلان و پسامدرنیته شهرتی عالم‌گیر یافت با بهره‌گیری از کلیدواژگانی چون امر والا، غیر قابل نمایش، تخالف و اصوات خاموش به گمانه‌زنی انتقادی خود در قلمرو هنر می‌پردازد. او با کشف ناسازگاری...