چکیده رهیافت فوکویی، بازتولید روش‌هایی است که میشل فوکو در آثار خود از آن‌ها برای تحلیل و نقد دوران مدرن بهره می‌برده است. این روش‌ها بررسی تبارشناسانه و دیرینه‌شناسانه دوران مدرن را از آغاز پی‌گیری می‌کند و گویای واقعیت امروز عالم مدرن با رجوع به گذشته، خصوصاً گذشته تاریخ اجتماعیِ غرب است، البته این فرآیند، بدون تاریخی‌سازی پدیده به کشف روابطِ بازتولید قدرت و سوژه می‌پردازد. کشف روابط قدرتی که رس...

یکی از مباحث بحث انگیز در کتب تاریخ ادبیّات، شکل گیری و تثبیت مکتب بازگشت ادبی است؛ مکتبی که به اعتقاد بسیاری از صاحب نظران، تحوّل شعر فارسی را برای مدّتی از سیر طبیعی خویش دور ساخت؛ دلبستگی شاهان قاجار به رسوم درباری حکومت های سامانی‎ و غزنوی، آرامش جامعه ایرانی در دوره زند و پس از آن، دل زدگی از سبک هندی و تلاش برای رهایی شعر از انحطاط و… دلایلی هستند که برای شکل گیری و تثبیت این مکتب ادبی از سو...

تحلیل گفتمان برگرفته از گرایش‌های نوین زبان‌شناسی است و می‌کوشد روابط و احساسات نهفته در کلمات و درون متن را آشکار کند. این نظریه به‌طور مستقیم با تأثیرپذیرفتن از اندیشة میشل فوکو ایجاد شد و در متون ادبی به موضوعاتی فراتر مانند پیوند معنایی، نحو جملات، کنش‌های گفتاری، بافت، بسامد کنش‌ها و انواع جملات می‌پردازد. این پژوهش در پی آن است تا ثابت کند همة گزاره‌های تحلیل گفتمان با منشأ غربی در علم مع...

چکیده نظریۀ سبک‌شناسی گفتمانی در پی بررسی زیبایی‌های منحصر به فرد چینش کلام در متون برجسته و هنری است. سبک‌شناسی گفتمانی، نگرشی است در باب رابطۀ محتوای متن با بیرون متن، که مستقیما تحت نفوذ اندیشۀ میشل فوکو به وجود آمد. این برخورد زبان‌شناختی، در متن‌های ادبی به مقولاتی فراتر از جمله، مانند: پیوستار معنایی، سبک نحوی جمله ها ، کنش گفتاری، بافت، نظم ساختارهای خودِ متن و بسامد کنش‌ها و جمله‌ها می‌...

هنگامی که در جست وجوی عنوانی برای فصلنامه مطالعات جنگ ایران و عراق بودیم، بی اختیار به یاد تعبیر میشل فوکو از انقلاب اسلامی ایران افتادیم. وی انقلاب اسلامی ایران را با جمله مذهب روح جهان فاقد روح تفسیر می کند . به اعتقاد وی، انقلاب اسلامی، تجلی بارز اراده جمعی ملت ایران است؛ اراده ای که نمی توان آن را از مقولات رایجی چون مبارزه طبقاتی یا سیستم اقتصادی ناشی دانست. از دیدگاه وی، موفقیت و کارآیی ا...

چکیده ندارد.

چکیده ندارد.

این مقاله سعی بر این دارد تا به مطالعه‌ی نقش قدرت و عوامل شکل‌گیری حوزه‌ی عمومی در عصر پست‌مدرن بپردازد. بر این اساس از روش واژگونی فوکو استفاده می‌کنیم تا منابع تولیدی قدرت و اعمال آن در جهان پست‌مدرن را تحلیل کرده و در این حوزه به تولید شناخت بپردازیم. برای این امر، رویکرد تحلیلی فوکو از قدرت زیستی را مورد استفاده قرار می‌دهیم تا به نحوه‌ی تولید و اعمال قدرت در عصر پست‌مدرن و تأثیر آن بر شکل‌...