چکیده اهمیت و نقش چشمگیر گفتمان رسانه ها به طور عام و مطبوعات به طور خاص بر آگاهی­بخشی و همچنین جهت دهی و شکل­دهی به افکارعمومی بر کسی پوشیده نیست. در فصل دوم قانون مطبوعات که به رسالت مطبوعات مربوط است، یکی از آن رسالت­ها عبارت است از «روشن ساختن افکارعمومی و بالا بردن سطح معلومات و دانش مردم». در این مقاله به بررسی میزان آگاهی­بخشی، صراحت در بیان یا بالعکس پوشیده­گویی در پاره­ای از متون مطبوع...

رسانه های جمعی ابزاری کارآمد در انتقال آرا و اندیشه های نیروهای فکری جامعه به شمار می آیند. جهت گیری این ابزار ارتباط جمعی به سمت جریان های فکری خاص، همواره و به شکلی آشکار در ساختار و محتوای این رسانه ها بروز نمی یابد و دستیابی به آن ، تنها با استفاده از روش هایی امکان پذیر است که با کنار زدن لایه های برون زبانی (متنی) این آثار، ژرف ساخت و لایه های زیرین آن ها را آشکار می سازد. تحلیل گفتمان اد...

این مقاله با رویکرد تحلیل گفتمان انتقادی و براساس نظریات نورمن فرکلاف به تحلیل جایگاه طبقاتی شخصیت‌های فیلم‌های چهارشنبه سوری (1384)، درباره‌ی الی (1387) و جدایی نادر از سیمین (1389) می‌پردازد. بازنمایی جایگاه طبقاتی شخصیت‌ها بر مبنای الگوی کلان اقتصاد سیاسی و بر اساس نظریات اریک اولین رایت در زمان تولید و مصرف این فیلم‌ها صورت گرفته است. مناسبات قدرت در ساختار اجتماع و اقدامات مربوط به توسعه‌ی...

تحلیل گفتمان انتقادی، رویکردی میان‌رشته‌ای و روشی تحلیلی است که به دنبال شناخت گفتمان‌های مختلف، کشف حقایق نهان در ژرف‌ساخت آن‌ها و تبیین نوع رابطة گفتمان‌ها، گویندگان و نویسندگان باقدرت است. از سویی، ادبیّات، به‌ویژه داستان و رمان، به سبب سرشت مردمی و مرتبط با موضوعات اجتماعی، یکی از عرصه‌های بروز و ظهور گفتمان است. ادبیات سرشار از حقایق تاریخی است که گاه در قالب داستان و رمان بیان می‌شوند و با...

قرآن کریم به‌عنوان یکی از منابع الهام‌گیری شاعران و هنرمندان مسلمان، از دیرباز موردتوجه ایشان بوده است. یکی از جلوه‌های تأثیرگذاری این کتاب آسمانی بر آثار ایشان، داستان‌های قرآنی و درون‌مایه‌ای آن‌هاست. شاهنامه از جملة آثاری است که فردوسی در داستان‌های آن از قرآن کریم الگو گرفته است. یکی از این داستان‌ها، داستان فریدون و ضحاک است که به تأثیر از داستان موسی و فرعون پرداخته‌شده است. در مقایسة این...

تفسیر قرآن یکی از شاخه¬های مهم علوم قرآنی است که از همان سده¬های آغازین اسلام مورد توجه علمای مسلمان عرب و غیر عرب قرارگرفت. از جمله مفسران قرآن، عارفانی بودند که مسیر طریقت را طی کرده و به آن آشنا بودند. هر کدام از این عارفان به ذوق و مشرب خود اشارات و تعبیرات عرفانی را از آیات قرآن، بیان ¬داشتند. از جمله مهم¬ترین این تفاسیر عرفانی عبارتند از: تفسیر «لطایف¬الإشارات» از ابوالقاسم قشیری، تفسیر «...

خاطرات مربوط به جنگ تحمیلی، با قلم و سخن راویان مرد گره خورده است. زنان بیش تر به مثابه ی ابژه ای منتسب به مرد جنگ، هم چون همسر و مادر شهید، در این روایات نقش داشته اند. در این میان کتاب دا اثری متفاوت است. در این مقاله سعی شده است تا با کمک روش و نظریه ی تحلیل گفتمان انتقادی به بررسی دا بپردازیم. با توجه به نظریه و روش فرکلاف، یکی از مهم ترین این نظریه پردازان، به تحلیل و بررسی کتاب دا و رابطه...

مطالعۀ مضامینِ داستان، شیوه‌های داستان‌گویی و اهداف و فوائد هر یک یا هر چه از این قبیل، از دیرباز در علوم ادبی مهم تلقی می‌شده است. خاصّه، عالمان نقد ادبی کوششهای فراوانی بدین منظور کرده‌اند. روایت‌شناسی همچون یکی از گرایشها در نقد ادبی، رویکردی نوین برای تحلیل فرم داستانها ست. از آنجا که یکی از شیوه‌های قرآن برای بیان معارف، داستان‌‌پردازی است، مطالعۀ حاضر با هدف کاربرد رویکرد روایت‌شناسی برای ن...

در این مقاله گفتمان دولت اصلاحات مورد تحلیل قرار گرفته و جایگاه فقرزدایی در آن مشخص شده است. مفروض مولفان این بوده است که گفتمان‌ها واقعیت‌ها را بر می‌سازند و لذا مطالعه گفتمان‌ها در ریشه یابی پدیده‌ها دارای اهمیت است. بر این اساس مولفان با استفاده از نظریه گفتمان ارنستو لاکلا و شانتال موفه و نیز روش تحلیل گفتمان انتقادی نورمن فرکلاف به بررسی متون شامل سخنرانی‌های منتخب و لوایح برنامه‌های توسعه...