از آن جا که واژگان زیر بنای اصلی هر کلامی را تشکیل می دهد واضح است که گام اول برای فهم مقصود سخن، دریافتن مفاهیم و مدالیل اصلی واژه ها است. این امر در مورد قرآن کریم به مراتب پررنگ تر جلوه می کند چرا که قرآن کتاب هدایت بشریت است. بهترین و استوارترین روش در فهم قرآن کریم تمسک به کلام معصومان: است؛ پیامبر اسلام6و امامان: علاوه بر تفسیر آیات، اهتمام ویژه ای به شرح و تبیین واژگان قرآن داشته اند؛ در...

اکنون در بسیاری از مناطق اسلامی،قرائت عاصم به روایت حفص رواج دارد، اما همواره چنین نبوده است. در چهار قرن آغازین هجری، غالبا قرائت بومی هر منطقه در آنجا رایج و متداول بود. قرائت عاصم نیز تنها در مناطقی از عراق رواج داشت. در فاصله ی قرن پنجم تا نهم، قرائت ابوعمرو به قرائت رایج بیشتر مناطق اسلامی مبدل شد. در این دوره، قرائت عاصم -بیشتر به روایت ابوبکر- در عراق پیشرفت خوبی داشت. علاوه بر این، در س...

اگر چه همهء سوره های قرآن کریم ارجمند و عالی قدرند، لیکن به شهادت أخبار و روایات و أسرار و قراءات، سورهء مبارکهء حمد را مقامی برتر و مرامی دیگر است. چه جای دیگران را در نمازگیرد و دیگران جای آن را نگیرند و صلوة بر آن بپاست که صلوة نامیده شده وگفته اندکه نام اعظم خدای تعالی در آنست و باز روایت کرد ه اندکه هر سوره ایی که هفت حرف (ث- ج- خ- ش- ظ- ز- ف) در آن نباشد بزرگترین نام خدا در آن است و این س...

التفات از صنعت های علوم بلاغت می باشد که با یادگیری آن به فهم عمیق تر اعجاز بلاغی قرآن و ساختار کلامش و درک صحیح آیات الهی نایل می شویم. هدف پژوهش حاضر بررسی تطبیقی صنعت التفات در تفسیر المیزان فی تفسیر القرآن و تفسیر التحریر و التنویر است. پژوهش حاضر از نوع بنیادی و با روش توصیفی – تحلیلی انجام شده و روش تحلیل داده ها مقایسه ای بوده است. جامعه تحقیق متنی: شامل آیات قرآن و تفسیر المیزان و التحر...

مفسران در طول تاریخ تفسیر با روش های گوناگون به تفسیر قرآن پرداخته و هر یک به مراد خداوند نزدیک و گاه از آن دور شده اند، از این رو شناخت روش هایی که مفسر را به کشف مراد حقیقی خداوند نزدیک می سازد دارای اهمیت است. شیخ "ابوالمحاسن حسین بن حسن جرجانی"فاضل، عالم، متکلم، محدث و مفسّر معروف از مشاهیر علمای امامیّه در قرن هشتم یا نهم و صاحب تفسیر "جلاء الاذهان و جلاء الاحزان فی تفسیر القرآن" می باشد که ...

چکیده با توجه به این که قواعد عربی بر اساس قرآن و متون قدیم عرب طرح و تدوین شده است، در ساختارهای آن به طور عموم نمی توان تضادی با قواعد دید، اما در قرآن ساختار هایی وجود دارد که از نظر نحوی (از حیث عدد، جنس و اعراب)، با قواعد ادبیات عرب و ساختار عموم قرآن تطابق ندارد. که این موارد را ساختارهای استثنائی ترکیبی قرآن می نامیم. نحویّون و مفسران در خصوص این استثنائات، توجیهاتی ارائه کرده اند، اما...

 مقایسه تطبیقى شیوه دو فقیه در استنباط احکام از آیات قرآن بین تفسیر "زبدة البیان فى احکام القرآن" اثر محقق اردبیلى و "الجامع لأحکام القرآن" اثر قرطبى است. این دو کتاب از معروفترین تفاسیر فقهى یا آیات الأحکام‌اند. نویسنده به نُه تفاوت عمده بین این دو اثر اشاره مى‌کند و سپس به مقایسه آنها در موضوعات گوناگون مى‌پردازد. قرطبى، قصه‌ها و سرگذشت‌هاى مربوط به آیات قرآن را حذف کرده و اردبیلى نیز، تواریخ ...

همانطور که می دانیم شواهد چه قرآنی چه شعری از ارزش و مرتبت بسیار زیادی در علم زبان و ادبیات برخوردار است لذاباید قدر آنها شناخته و ارزش آنها درک شود و این بسته به فهم صحیح و درک درست ازاین شواهد است لذا شرح و بررسی این گونه شواهد خصوصا شواهدقرآنی یکی از کارهای مهمی است که باید دراین علم صورت گیرد این رساله شامل سه مقدمه و 13 باب است مقدمه اول درمورد زبان عربی و اهمیت آن، مقدمه دوم در مورد الفیه...

 دلایل لزوم فهم متن با توجه به افق تاریخى عصر نزول و دیدگاه ابوزید در این زمینه مورد بررسى و نقد قرار گرفته است. نظرگاه‌هاى گوناگونى در بهره‌گیرى از هرمنوتیک وجود دارد. برخى استفاده از هرمنوتیک را نمى‌پذیرند. شمارى مانند ابوزید تنها راه صحیح فهم متن را بهره جستن از هرمنوتیک مى‌دانند و بعضى چون حسن حنفى تکیه بر منطقه عقل خالص و تحلیل تجربه‌هاى مشترک انسانى را پیشنهاد مى‌دهد و تقلید همه جانبه از ...

این رساله شامل یک مقدمه و 11 فصل می باشد. فصل اول «کلیات» شامل مباحث: علوم قرآن، معرفی تفسیر قرطبی و مولف آن و معرفی تفسیر منهج الصادقین و مولف آن می باشد. فصل دوم تا یازدهم شامل مباحث علوم قرآنی دو تفسیر مذکور با عناوین زیر می باشد: نزول قرآن، محکم و متشابه، اعجاز، قرائت، نسخ، جمع و تدوین، سبب نزول، تحریف، تفسیرو فواتح سور. در بیان مطالب دو مفسر سعی شده است که عین کلام به صورت کامل ذکر شو...