داستان در میان ملل جهان ‘ سابقه ای طولانی دارد و در مسیر طولانی و پرفراز و نشیب خود ‘ شاهد تحولات ‘ تغییرات ‘ پیشرفتهای زیاد و عمیق و نیز اشکال مختلف بوده است . داستان دارای بافت هندسی و ترکیب خاص و دارای عناصر ویژه ای بود ه و هست بطوری که آن را از سایر اشکال و فنون ادبی متمایز می سازد و در این میان داستان هنری معاصر ‘ علاوه بر دارا بودن عناصر عمومی و مشترک در داستان ‘ دارای عناصر و اجزای خاصی ...

یکی از رویکردهای پیشرو در حوزه روایت شناسی، رویکرد رمزگان های رولان بارت است که از طریق پنج رمز ـ کنشی، هرمنوتیکی، دالی، نمادین و ارجاعی ـ به روایت شناسی و تفسیر متن می پردازد. در این تحقیق تلاش شده است با به کارگیری نظریه رمزگان های بارت به روایت شناسی برخی از داستان های معاصر فارسی ـ رمان های بوف کور، همسایه ها، شازده احتجاب، ملکوت، سمفونی مردگان، چراغ ها را من خاموش می کنم و اسفار کاتبان ـ پ...

بینامتنیت مبتنی بر این اندیشه است که متن، نظامی بسنده و مستقل نیست، بلکه پیوندی دو سویه و تنگاتنگ با سایر متون دارد، حتی می توان ادعا کرد که در یک متن مشخص مکالمه ای مستمر میان آن متن و متون دیگر وجود دارد. این متون ممکن است ادبی یا غیر ادبی باشند، هم عصر همان متن باشند یا به سده های پیشین تعلق داشته باشند. رویکرد بیش متنیت ژرار ژنت عبارتست از بررسی رابطه میان دو متن ادبی، به گونه ای که بیش متن...

روایت شناسی از مباحث مورد توجه در سبک شناسی است که با رویکرد افرادی مثل؛ تزوتان تودوروف[1]، ولادیمیر پراپ[2]، شلومیت ریمون-کنان[3]، رولان بارت[4]و مایکل جی تولان[5]که در این حوزه صاحب نظر هستند، گسترش پیدا کرده است. بررسی ساختار روایی در حکایات تمثیلی که به نثر فنی و مصنوع نوشته شده اند، موضوعی است که در این مقاله بدان پرداخته شده است. سبک حکایت های تمثیلی قرن ششم که  با صنایع بدیعی و توصیفات م...

پژوهشگر معتقد است که در عصر حاضر، تهران بابت اهمیت تاریخی –فرهنگی خود نمیتواند از ارتقا و ثبت تصویر خود در خاور میانه و جهان چشم بپوشد.به همین منظور مرکز تاریخی- فرهنگی تهران اهمیتی ویژه دارد و بابت موارد زیر طراحی وجود اینچنین مرکزی واجب می نماید. 1.اطلاع رسانی به نسل حاضر و آینده از تاریخ پایتخت اما این بار از ورای درک فضاسازیِ معماری در ادبیات داستنی با کمک استنادات تصویری. 2.کارایی در مقیا...

یکی از زمینه های نقد میان رشته ای استفاده از رویکرد تلفیقی جامعه شناختی- روان شناختی در واکاوی متون ادبی بویژه نمایش موقعیت روانی انسان داغ خورده و هراسان در جامعه استبدادی از خلال آثار داستانی از جمله رمان است. «طناب کشی» نوشته مجید قیصری از جمله رمان های رئالیستی است که ناظر بر وجهی مغفول در ادبیات داستانی دفاع مقدس، به نمایش سویه مخالف جامعه ایرانی در زمان جنگ؛ یعنی اوضاع زندگی یک خانواده دا...

این مقاله با رویکرد نقد تحلیلی، به مطالعه و بررسی کتاب جلوه های نمایشی مثنوی اثر مریم کهنسال می پردازد. در حوزة مطالعات نظری ادبیات نمایشی، تحقیقاتی را در قالب رساله های دانشگاهی و مقالات می توان مشاهده کرد که به بررسی جنبه های نمایشی متون ادب فارسی پرداخته اند. این نوع آثار از حیث مضمون و موضوع پژوهش، بیشتر با تمرکز بر متون کلاسیک صورت گرفته اند و اغلب هم دارای وجوه مشترکی هستند که در نهایت به...

پیروان رویکرد بینامتنیّت معتقدند که هیچ متنی خودبسنده نیست و هر متن در آنِ واحد، هم بینامتنی از متون پیشین و هم بینامتنی برای متون بعدی است. در این جستار، ابتدا وجوه مختلف متن و بینامتنیّت تشریح شده است و آنگاه بر اساس این رویکرد، داستانی از «مثنوی معنوی» با عنوانِ «آن پادشاه جهود که نصرانیان را می کُشت از بهر تعصّب» مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. با تحلیل این داستان، روشن شد که چنان که پیروان رویک...

عنوان پژوهش حاضر بررسی تطبیقی بافتار متون در ادبیات تاریخی و داستانی جلال آل احمد (مدیر مدرسه و خسی در میقات ) می باشد .در این پژوهش سعی نمودیم گره های انسجامی دستوری که شامل حذف ،ارجاع،جایگزینی ،پیوندو انسجام واژگانی و ویژگی های ساختاری متن که شامل ساختار موضوعی و ساختار اطلاع می باشد را در متون برگزیده دو کتاب مذکور به طور تطبیقی بررسی نماییم. برای رد یا قبول فرضیه های پژوهش ،از هر دو کتاب ب...

یکی از راه های شناخت ادبیات داستانی کلاسیک فارسی ، بررسی آن با شیوه های علمی نو و اعمال تحلیل های ساخت گرایانه بر روی متون روایی است . نتیجه به کار بستن چنین شیوه هایی ، علاوه بر احیای سنت های ادبی کهن ، شناخت هر چه بیشتر ساختارهای داستانی متون و کشف شگردهای داستان پردازی نویسندگان و نیز تبیین نکات برجسته آثار آنان است . در مورد جنبه های گوناگون معنایی و بررسی تمثیل های سهروردی ، شارحان و محق...