در بیستمین شمارۀ فصلنامۀ نقد ادبی(سال پنجم، زمستان1391صص194- 218) مقاله‏ای با عنوان« مقایسۀ تطبیقی شیوۀ روایت گری ادبی روضه المجاهدین و پیرنگِ نمایشی سریال مختارنامه» به چاپ رسیده‏است که نکات قابل تأمل چندی در آن به‏نظر رسید و بهانه‏ ای شد برای نقد این مقاله. برجسته‏ ترین کار مختار انتقام از مسببین حادثۀ کربلا و مهم ترین اقدامش مقابلۀ او با سپاه شام و شکست آنها در سال 67 ه. بود. در بارۀ سرگذشت م...

مختار ثقفی یکی ازافراد تاثیر گذار، در تاریخ شیعه است که زندگی او در هاله ای از ابهام قرار گرفته است. قیام مختار نقش بسیار مهمی در باور اعتقادی شیعه داشته و در سینه ها و خاطره ها و نوشته ها ، هماره جای خود را حفظ کرده است. بررسی نهضت وی هم برای دوستدارانش و هم برای منتقدینش ضروری است ،چرا که عده ای معتقدند او برای انتقام خون حسین بن علی(ع)، قیام کرد؛ این عده او را تبدیل به قهرمان کرده اند.گروهی ...

در میان پژوهشهای مربوط به خیام، تحقیق در رباعیّات خیامانۀ دیگر شاعران، به ویژه رباعیّات خیامانۀ عطار مغفول مانده است. از میان آثار متعدد منسوب به عطار، نه اثر به عنوان آثار مسلم الصدور او شناخته شده است و مختارنامه از آن جمله است. با این که عطار شاعر و عارفی بزرگ و صاحب سبک بود اما آن چه در اشعار و آثار منثور دیده می شود اقتفا از سبک پیشینیان است. به همین ترتیب، در رباعیات مختارنامه نیز بهره گیری...

مقالة حاضر سعی دارد با مقایسة الگوی داستانگویی ادبی و نمایشی روضه المجاهدین (واعظ هروی) و سریال مختارنامه (میرباقری)، مسئلة اقتباس مستند از اصل یک واقعة مذهبی در تاریخ اسلام و حدود پردازش زیباشناختی آن را برای رسانههای جمعی مورد سنجش قرار دهد. ادبیات عامیانه در زبان فارسی گاه به توصیف و تشریح روایت های تاریخِ دین پرداخته است که همین موجب شده تا روایتی داستان پردازانه و خیال آمیز از وقایع و شخصیت...

در میان پژوهشهای مربوط به خیام، تحقیق در رباعیّات خیامانۀ دیگر شاعران، به‌ویژه رباعیّات خیامانۀ عطار مغفول مانده‌است. از میان آثار متعدد منسوب به عطار، نه اثر به عنوان آثار مسلم الصدور او شناخته شده است و مختارنامه از آن جمله است. با این که عطار شاعر و عارفی بزرگ و صاحب سبک بود اما آن چه در اشعار و آثار منثور دیده می‌شود اقتفا از سبک پیشینیان است. به همین ترتیب، در رباعیات مختارنامه نیز بهره‌گیری...

چکیده این پژوهش درصدد فهم بازنمایی «قیام توابین» در سریال «مختارنامه» است، که در قالب سوال ذیل خود را به هدف نزدیک ساخته است: در سریال مختارنامه از چه رمزگان نشانه شناختی برای بازنمایی قیام توابین استفاده شده است؟ برای نیل به این مهم، ابتدا مفهوم و نظریه بازنمایی مورد پرداخت قرار گرفته و دیدگاه استوارت هال در این زمینه مطمح نظر بوده است. در ادامه و در بسط مباحث نظری به نشانه شناسی سوسور، پیر...

بیشترین حجم روایت‌های عرفانی در ادبیات فارسی به مثنوی اختصاص دارد که سبب شده از توانش قالب‌های روایی دیگر و تمایل عرفا به قصه‌گویی در آن قالب‌ها غفلت شود. همین امر نشانۀ ضرورت پژوهش‌های جدید است که توانش قالب‌های دیگر شعری و ویژگی‌های هریک از این قالب‌ها را بررسی کند. یکی از کارکردهای مهم قصه‌گویی نزد صوفیه، بیان تجربه‌های روحی در قالب روایتی کوتاه است. عرفای قصه‌گو برای انتقال تجارب شهودی خود ...

محمدحسین­بن عیسی دولوبیگلربیگی متخلّص به "شعاعی" از شاعران پرکار و گمنام عصر قاجار است. نگارندگان برای نخستین بار به معرفی این شاعر و همچنین بررسی عناصر سبکی مثنوی­های "مصیبت­نامه" و "مختارنامه" که بخش اعظمی از دیوان شاعر را دربرگرفته، پرداخته‌اند. ویژگی­های سبکی مثنوی­هایش را در سه سطح زبانی، ادبی و فکری و زیر مجموعه­های هر بخش مورد تجزیه و تحلیل قرار داده­اند. مثنوی­های شعاعی که قریب یازده هزا...

پژوهش حاضر قصد دارد به تحلیل پیرنگ نمایشی در سریال های تاریخی تلویزیون ایران با تمرکز بر دو اثر داوود میرباقری (امام علی و مختارنامه) بپردازد. پیرنگ های نمایشی در سریال های تاریخی تلویزیون ایران یکی از وجوه برجست? تأثیرگذاری این گونه آثار بر مخاطبان تلقی می شوند. به نظر می رسد کنش های تاریخی که از قبل در متون تاریخی مشخص شده است موجب می شود درام نویس امکانات اندکی برای ایجاد تعلیق در اختیار داش...

نمی‌توان سینمای دینی را بدون فرم و تنها بر اساس محتوا تعریف کرد؛ بنابراین، فرم فیلم‌نامه عنصری تأثیرگذار در طراحی یک فیلم‌نامه دینی است تا جایی که برخی از آثار در سینمای دینی به‌دلیل ضعف در فرم به آثاری ضد دین تبدیل‌ شده‌اند. فیلم‌نامه‌ای که نتواند به فرم صحیحی برسد در انتقال محتوا نیز الکن و ناقص خواهد بود. فیلم‌نامه در ابتدا باید فرم و ساختار صحیحی داشته باشد. بررسی نمونه‌هایی برای دستیابی به...