پژوهش حاضر اولین تلاشی است که از یک سو با اتخاذ رویکردی کمّی- رایانشی و از سوی دیگر با رویکردی کل گرایانه، سعی در بررسی گونه های زبان مازندرانی (طبری) و ترسیم چشم اندازی نسبتاً روشن از وضعیت پیوستار گویشی این منطقه در چهارچوب مطالعات گویش سنجی دارد. برای تدوین اطلس زبانی 73 سایت در قلمرو گویشی گستردۀ پژوهش - که از شمال به شبه جزیره میانکاله و دریای مازندران، از جنوب به دامنه های رشته کوه البرز، ا...

قرن هفتم آغاز پایه گذاری فرهنگ نویسی فارسی در هند است. پیشاپیش به عنوان سابقه کار لغت نویسی فارسی باید بگویم نخستین لغتنامه موجود زبان فارسی لغت فرس حکیم ابونصر علی ابن احمد اسدی طوسی شاعر و سرایندۀگر شاسبنامه است که در میان سال های 458 یعنی سال پایانی سرودن آن منظومه و سال 465 یعنی زمان مرگ اسدی تألیف یافته است؛ در خور توجه اینکه ترکیب "لغت نامه" تا آن جا که نگارنده به خاطر دارد نخستین بار در ...

دائره المعارف شرح حال اندیشمندان اسلامی شامل 300 مدخل است که توسط 38 مؤلف و با ویراستاری الیور لیمن[1] تدوین شده است. این مجموعه نخستین بار در سال 2006 با جلد گالینگور در دو مجلد توسط انتشارات بلومبزبری[2] در لندن و نیویورک منتشر شده است. سپس در سال 2015 با جلد شومیز و به صورت تک جلدی در 500 صفحه تجدید چاپ شده که در این چاپ برخی از اشتباهات چاپ نخست تصحیح شده و عنوان برخی از مدخل ها نیز به عنوا...

پیشرفت­های حاصله در حوزه فناوری و کاربرد آنها در زمینه­های مختلف از جمله حوزه آموزش مزایای بزرگی را برای انسان به ارمغان آورده است. یکی از برجسته­ترین دستاوردها در این عرصه ابداع در حوزه نرم­افزارهای رایانه­ای نظیر نرم­افزار نیمرخ بسامد واژگانی (lfp) و کاربردهای آموزشی آن در تدریس و سنجش بوده است. در این راستا و در جهت حصول اطمینان از برخورداری این ابزار از ویژگی­های لازم سنجش، این مقاله در صدد...

در این پژوهش تلاش شده است تا ضمن تفکیک نظرات گوناگون پیرامون معنای لغوی و اصطلاحی مدخل «استبطان»، به جایگاه علمی و اصطلاحی معنای آن در زمینهٔ ادبیات عرفانی و قرآنی پرداخته شود. در این جستار نشان داده شده است که معنای مفهومی و اصطلاحی «استبطان» در حقیقت به معنای «دیدن ماهیت ذات اشیاء» و یا مسئله­ٔ «بینندگی و دیدن ماهیت الأشیاء» است و از جایگاه­ ارزنده­ای در ادبیات عرفانی برخوردار است؛ به ویژه آنکه...

ظهور و گسترش ابزارهای الکترونیکی مربوط به گردآوری، ذخیره سازی و پردازش داده های زبانی و همچنین موفقیت چشم گیر شبکه های واژگانی، نگارندگان را بر آن داشت که به طراحی شبکة واژگانی صفات زبان فارسی اقدام کنند. مقالة حاضر ضمن بیان تاریخچه و مبانی کلی شبکة واژگانی، چگونگی شکل گیری شبکة حاضر را شرح می دهد. از آنجا که قصد طراحی شبکة واژگانی صفات فارسی را داریم، به طبقه بندی معنایی مقولة صفت می پردازیم. ...

فرهنگ نامه شاید کاربردی ترین کتاب مرجع برای متخصصان و دانش پژوهان است. تبادل فرهنگی بین جوامع مختلف ضرورت تدوین و تألیف فرهنگ ها و واژه نامه های مختلفی را پیش می آورد. توجه فرهنگ نویسان به عرضه ی بهتر، دقیق تر و مناسب تر باعث شده که ارائه فرهنگ نامه ها در کمیت و کیفیت تنوع بیشتری داشته باشد. فرهنگ های دوزبانه ی انگلیسی به فارسی و فارسی به انگلیسی در این میان از رایج ترین و پرکاربرد ترین فرهنگ ه...