آیین‎های سوگواری ماه محرم در شهر اردبیل پدیدۀ مذهبی ساده ای نیست، بلکه چنان کیفیتی را داراست که خصایص یک نمود زنده و فعال فرهنگی و اجتماعی را آشکار می‎سازد. هدف این مقاله درک و توصیف دقیق مراسم عاشورا در جامعۀ اردبیل به عنوان میراثی فرهنگی در زمان کنونی و تحلیل مردم‏شناختیکارکردهای اجتماعی این مراسم در جامعۀ مورد بررسی است. مقالۀ حاضر می‎کوشد با تکیه به روش مردم‎نگاری، توصیفی جامع، عینی و بدون ...

این مقاله به جنبه های گوناگون شفای آیینی به ویژه «دعادرمانی» در حوزه فرهنگی کرمانشاه می پردازد و موضوع بررسی آن آیین ها، آداب و اعتقادات مرتبط با شفا در حوزه فرهنگی یاد شده است. در این مقاله بیشتر از منظر دعادرمانی به بیماری های روحی ـ روانی، انواع ذکرها و فرآیند های شفای آیینی در درمان بیماری ها و شیوه های حصول سلامتی بیماران در بخش های مختلفی از استان کرمانشاه پرداخته شده است. سعی این مقاله ب...

مقدمه عنوان عدالت همیشه با دغدغه هایی همراه بوده است. هرکس بنا بر افکار یا حوزه فعالیت خود عدالت را به گونه ای تعریف کرده است. از مردم عامی گرفته تا جامعه شناسان، حقوقدانان، سیاستمداران و غیره، هرکس بنا بر فرا خور زمان و مکان تعریفی از عدالت می نماید. حقوق و عدالت دو مفهوم ناگسستنی هستند. سنگ بنا و پایه حقوق، عدالت است. قوانین و شیوه های دادرسی به نحوی تدوین می یابند تا بیشترین ارتباط را با ع...

در بعد آیینی ادیان مختلف از جمله دین هندویی، شعائر مربوط به مرگ از جایگاه برجسته ای برخوردار است. اهتمام مجدانه به این آیین ها بازتاب دهنده جایگاه مرگ و وضعیت روان درگذشته در این دین است. از این رو پژوهش حاضر به نحوه ی برگزاری آیین های مرگ و پس از مرگ و نیز مراحل مختلف آن پرداخته است و در بر دارنده ی موضوعاتی از قبیل آداب احتضار، تشییع، مرده سوزی و مراحل آن در آیین هندویی است.همچنین در صدد است ...

جشن‌ها همواره یکی از دیر پاترین و ماندگارترین مولفه‌های هویتی و اجتماعی یک جامعه هستند که به‌رغم تحولات تاریخی عمیق در میان یک قوم و یا یک ملت، حتی در سخت‌ترین شرایط، پایدار می‌مانند. آیین نوروز و مهرگان از مهم‌ترین آیین‌های اجتماعی کهن جامعه ایران باستان بودند که علاوه بر برخورداری از خصلت‌های آیینی و انسان دوستانه خویش به دلیل نقش و کارکرد اقتصادی که داشتند در درون ساختار اقتصادی، اجتماعی و ف...

خون‌صلح آیینی ویژه در پاسخ به قتل است که هنوز در برخی مناطق کشور و در کنار رسیدگی‌های نظام رسمیِ کیفری اجرا می‌شود؛ مناطقی که هنوز ریشه‌های قومی و طایفه‌ای و ویژگی‌های جوامع سنتی در آنها ملموس است. در این جوامع با توجه به وجود ساختار سنتی، عصبیتِ قومی و اعتقاد به اجرای عدالت خصوصی، وقوع یک قتل می‌تواند شروعی برای ارتکابِ انواع جرایم باشد. با این توضیح که در نظام عشیره‌ای هر فرد علاوه بر ه...

حسینیه ها از جمله اماکن مذهبی بشمار میروند که بر اساس باورها و عقاید شیعیان از احترام و جایگاه والای برخوردار بوده و هستند. ماندگاری این فضاهای مذهبی و برگزاری مراسم آیینی عاشورا به چه دلیل می توانسته توجیه پذیر باشد؟ در مقاله حاضر با رجوه به نظریات اندیشمندان و صاحبنظرا این حوزه به دلایل ماندگاری فضاهای عمومی شهری بطور اعم و ماندگاری فضاهای حسینیه ها بطور اخص پرداخته شده است. روش پژوهش حاضر «ت...

هنر، بخش جدانشدنی از زندگی آدمی درگذر زمان است که از دیرباز در همۀ ابعاد زندگی­اش نمودی آشکار داشته­است. یکی از شاخص‌ترین وجوه آن، آراستن مجالس، محافل و انجام تزیینات مکان برگزاری مراسم بوده. این تزیینات گاه برای مجالس آیینی و دینی، گاه برای شادباش و سرگرمی و زمانی نیز برای عزا انجام می­گیرد. با توجه به اشارات موجود در اسناد مکتوب، این نوع از مجلس‌آرایی‌ها درگذشته نیز کاربرد داشته و هر بخشی از ...

رخلاف بسیاری از طریقت‌ها که امکان نیل به نجات را در چشم‌اندازی دوردست، بعد از این جهان و در التزام عملی به احکام و دستورات فرابشریمیسر می‌دانند، در طریقت‌های تنتره‌ای به نحو بنیادین، این تفکر حضور دارد که امکان دستیابی به نجات ضمن مراسم و صور آیینی از طریق انجام اعمال جسمی و جنسیبا رعایت شروطی خاص، در همین جهان نه تنها برای معتقدان به یک دینیا فرهنگ خاص، بلکه برای همه انسان‌ها بدون توجه به هرگو...