نظام تعاونی یکی از پیشرفته‌ترین نظام‌های تولیدی در بخش کشاورزی و منابع طبیعی است. ضرورت توجه به تعاون در مدیریت منابع طبیعی را می‌توان به تهدیدهای موجود و همچنین مسایل و چالش‌هایی نسبت داد که این بخش با آن رو به رو است. علاوه‌بر این، به‌دلیل وسعت زیاد عرصه‌های مرتعی، حفظ و احیا این منابع نیازمند مشارکت فعال مردم و اجتماعات محلی است. تجارب نشان داده است نظام تعاونی به‌عنوان یک نظام مردمی و هماهن...

تحقیق حاضر با هدف بررسی رابطة بین دوره‌های آموزشی- ترویجی و میزان مشارکت اعضای تعاونی‌های مرتعداری در برنامه‌های طرح‌های مرتعداری به روش پیمایشی انجام گرفت. برای جمع‌آوری اطلاعات از پرسش‌نامه استفاده شد. حجم نمونه از طریق جدول کرجسی مورگان 234 نفر به دست آمد که به روش انتساب متناسب در بین بهره‌برداران 13 طرح مرتعداری تعاونی‌های مرتعداری شهرستان گنبدکاووس انتخاب شدند. یافته‌ها نشان می‌دهد که بهر...

نظام تعاونی یکی از الگوهای مدیریت مراتع و جلب مشارکت مردمی در حفظ و احیای این منابع محسوب می‌شود و لذا شناخت عوامل مؤثر بر موفقیت تعاونیهای مرتعداری می‌تواند به توسعه آنها و تحقق هدف فوق کمک کند. در این راستا مطالعه حاضر با استفاده از ضریب همبستگی پیرسون و رگرسیون گام به گام درصدد پاسخ به این پرسش است که از بین مهمترین متغیرهای فردی، کدام‌‌یک بر موفقیت تعاونیهای مرتعداری اثرگذار است. بدین منظور...

عرصه های منابع طبیعی به ویژه مراتع، بستر توسعه ی پایدار محیط زیست و پدیده های اکولوژیکی محسوب می شوند. در سال های اخیر، طرح های مرتعداری نقش مهمی را در جلوگیری از تخریب مراتع و بهبود وضعیت آنها ایفا نموده اند. اهمیت اصلی این طرح ها در دخالت و مشارکت بهره برداران در مدیریت احیای مراتع است که بدون توجه به آنها، این رویکرد ازکارایی لازم در مدیریت مراتع برخوردار نخواهد بود. سوال مطرح آن است که بهره...

به منظور بررسی اثرات اجرای طرح های مرتعداری بر تنوع، غنا و یکنواختی گیاهان در مراتع شهرستان سمیرم استان اصفهان شاخص های غیر پارامتریک غنای گونه ای، یکنواختی و تنوع گونه ای بین دو شیوه مدیریت مقایسه و همبستگی بین این شاخص های تنوع و خصوصیات پوشش گیاهی تعیین گردید. نتایج نشان داد از میان شاخص های مورد بررسی، شاخص های یکنواختی، در مناطق فاقد طرح به طور معنی داری بیشتر از مناطق دارای طرح بوده اند. ...

هدف از این تحقیق ارزیابی دیدگاه بهره برداران از اجرای طرح های مرتعداری در حوزه شهرستان مشهد بود. به این منظور طرح های مرتعداری که از سال 1372 تا 1391 به تصویب رسیده بودند در سه قالب طرح های اجرا شده، طرح های اجرا نشده و طرح های در حال اجرا مورد بررسی قرار گرفتند. به منظور رسیدن به این هدف پرسشنامه هایی تهیه شد و در هر طرح مرتعداری با توجه به تعداد بهره برداران در 15 سامان عرفی، 48 نمونه به طور ...

نقطه­ عطف ایجاد تغییرات چند بعدی در نظام مرتعداری ایران، قانون ملی شدن جنگل­ها و مراتع است. اقدامات و برنامه‌های متعددی در مراتع انجام شد. تاکنون اثرگذاری طرح­ها و برنامه­ها، وضعیت بهره­برداران و مراتع به صورت جامع و در گذر زمان ارزیابی نشده است. هدف از تحقیق حاضر ارزیابی اقتصادی، اکولوژیکی و سیاستی- نهادی نظام مرتعداری ایران در طی نیم قرن گذشته بود. ابزار تحقیق پرسشنامه و مصاحبه بود. روند تغیی...

گزارشات موجود در خصوص اقدامات اصلاحی، احیائی و توسعه­ای مراتع، نشان می­دهد که عملکرد اقدامات مذکور، آنچنان­که در هنگام تهیه طرح­های مرتعداری مدنظر بوده، موفقیت­آمیز نیست. یکی از علل این امر، عدم مکان­یابی صحیح اینگونه عملیات بدون درنظر گرفتن معیارها و شاخص­های موثر می­باشد. بر همین اساس در پژوهش حاضر، با تطابق نقشه مکان­یابی عملیات مدیریتی و بیولوژیکی اصلاح مرتع مبتنی بر معیارها و شاخص­های مطرح...

مقدمه: طبق آمار سازمان خوار و بار جهانی (fao) وسعت مراتع دنیا به بیش از 133/2 میلیارد هکتار می رسد. وسعت مراتع ایران نیز بر اساس مطالعات انجام شده توسط دفتر فنی مهندسی سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری کشور در سال 1383 در حدود 1/86 میلیون هکتار برآورد شده است بدین ترتیب مراتع به عنوان گسترده ترین محیط زیست کره زمین محسوب شده و به علت نقشی که در حفظ آب و خاک، تولید اکسیژن، کاهش آلاینده ها، تولی...

اجرای طرح­های اصلاحی و احیایی مراتع به­منظور حفظ و احیای منابع طبیعی، همچنین تأمین معیشت جمعیت قابل­توجهی از بهره‌برداران به­خصوص بهره‌بردارن روستایی دامدار ضروری است. مطالعه موردی حاضر به بررسی عوامل مؤثر بر عدم تعادل دام و مرتع و تأثیر طرح‌های مرتعداری در روستاهای شهرستان ماهنشان در استان زنجان می­پردازد. داده­ها با استفاده از مصاحبه‌های نیمه­ساختار­یافته با بهره­برداران مراتع، مشاهده مشارکتی...