جواد معتمدی

[ 1 ] - ارزش رجحانی گونه‌های مرتعی برای گوسفند ماکویی در مراتع کوهستانی کلیدداغی جلفا

تعیین رژیم غذایی دام‌‌­های چراکننده در مرتع، یکی از ملزومات اساسی مدیریت دام در مناطق مختلف آب و هوایی است. پژوهش حاضر با هدف تعیین رژیم غذایی گوسفند ماکویی در مراتع کوهستانی کلیدداغی جلفا به ‌عنوان مراتع معرف مناطق پراکنش گوسفند ماکویی در آذربایجان‌ شرقی انجام شد. ابتدا از یک گلۀ 300 راسی، سه راس میش بالغ (سه­ ساله)، انتخاب و علامت‌‌‌گذاری شدند. در مرحلۀ بعد با روش فیلمبرداری، مدت زمان چرا از ...

[ 2 ] - بررسی توان ذخیره کربن گونه صنعتی- دارویی جاشیر (مطالعه موردی: آذربایجان غربی)

ذخیره کربن، راهکاریست که به کاهش کربن اتمسفری و اصلاح تبعات تغییر اقلیم کمک میکند. در پژوهش حاضر، توان ذخیره کربن گونه صنعتی- دارویی جاشیر ( (Prangos ferulaceaeدر مراتع کوهستانی استان آذربایجان غربی، مورد مطالعه قرار گرفت. در منطقه مطالعاتی سایت جاشیر، چهار ترانسکت 100 متری به طور تصادفی و در امتداد هر ترانسکت، 5 پلات با فواصل 20 متر، به طور سیستماتیک انداخته شد. زیتوده جاشیر در اوایل فصل تابست...

[ 3 ] - نقش مدیریت چرای دام بر خصوصیات پوشش گیاهی در مراتع ییلاقی چهار باغ استان گلستان

مدیریت چرا یکی از موارد اساسی در مدیریت اکوسیستم­های مرتعی بوده و هدف از آن استفاده بهینه از مناطق تحت چرا به‌منظور دستیابی به بازده مطلوب و حفظ پایداری اکوسیستم­های مرتعی است. برای ارزیابی پاسخ پوشش گیاهی به چرا در مراتع ییلاقی چهارباغ استان گلستان در پنج منطقه مختلف چرایی، تراکم گیاهی، درصد تاج پوشش گیاهی و خصوصیات عملکردی اندازه­گیری شد. به‌این‌ترتیب با استفاده از روش آماری و با توجه به اندا...

[ 4 ] - تأثیر پوشش لکه‏ای، به‌ منزلة زیستگاه خرد، بر تغییر خصوصیات خاک (مطالعة موردی: چراگاه‏های شور تز خراب در ارومیه)

گیاهان، ضمن رویش و سازگاری با شرایط مختلف، ویژگی‏های محیط و به‌ویژه خصوصیات خاک را برای گسترش جوامع گیاهی تغییر می‏دهند. در این تحقیق میزان تأثیرگذاری گیاهان هالوفیت اطراف دریاچة ارومیه بر خصوصیات فیزیکی و شیمیایی خاک ارزیابی شد. بدین منظور، در تیپ گیاهی Salsola nitraria - Aeluropus littoralis، که معرف سطح وسیعی از چراگاه‏های شور اطراف دریاچة ارومیه است، لکه‌های گیاهی (اکولوژیک) در امتداد دو تر...

[ 5 ] - Estimating Nitrogen and Acid Detergent Fiber Contents of Grass Species using Near Infrared Reflectance Spectroscopy (NIRS)

Chemical assessments of forage clearly determine the forage quality; however, traditional methods of analysis are somehow time consuming, costly, and technically demanding. Near Infrared Reflectance Spectroscopy (NIRS) has been reported as a method for evaluating chemical composition of agriculture products, food, and forage and has several advantages over chemical analyses such as conducting c...

[ 6 ] - تعیین کیفیت علوفه گونه های مرتعی در زیست بوم های مرتعی پاشایلق مراوه تپه استان گلستان

آگاهی از سطح تامین مقادیر شاخص های کیفیت علوفه گونه های گیاهی، یکی از ملزومات اساسی در مدیریت دام و مرتع است. به همین منظور در پژوهش حاضر، کیفیت علوفه گونه های مهم و مورد چرای دام در مراتع پاشایلق مراوه تپه استان گلستان بررسی شد. در این مطالعه، از 18 گونه مرتعی که از گونه های مهم و مورد چرای دام و از عناصر اصلی مراتع مورد مطالعه می باشند، در سه مرحله رشد (رشد رویشی، گل‌دهی و بذردهی) در سال 1387...

[ 7 ] - ارزیابی شایستگی مراتع هندوان خوی برای چرای مشترک گوسفند و بز

پژوهش حاضر با هدف ارزیابی شایستگی مراتع هندوان برای چرای مشترک گوسفند و بز در استان آذربایجان غربی انجام شد. ابتدا بر مبنای دستورالعمل فائو (1991)، شایستگی تیپ‌های گیاهی تعیین گردید. سپس با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP)، تیپ‌های گیاهی از نظر چرای دام اولویت‌بندی و درجه اهمیت هر یک از معیارها و شاخص‌های موثر مشخص شد. نتایج ارزیابی نشان داد؛ 32/5 درصد مراتع در طبقه شایستگی S1، 04/7 د...

[ 8 ] - معرفی فلور، شکل زیستی و پراکنش جغرافیایی گیاهان مراتع کوه های اورین خوی در آذربایجان غربی

رویشگا ههای مرتعی کو ههای اورین خوی از نظر اقلیم، خاک، پست یوبلندی، و پوشش گیاهی معرف سطح وسیعی از روی شهای کوهستانی در شمال غرب کشور است. به همین منظور در سا لهای 92 – 91 ، گونه های گیاهی از سطح منطقه جمع آوری و با استفاده از منابع گیا هشناسی موجود شناسایی شد. شکل زیستی آ نها براساس رد ه بندی ران کیائر تعیین، و گونه های نادر و در معرض انقراض نیز بر اساس معیارهای انجمن حفاظت از ذخایر ژنتیکی مشخ...

[ 9 ] - تأثیر ایجاد سدهای کوتاه اصلاحی بر تنوع گونه ای گیاهی در زیرحوزه های آبخیز عنبران چای

باوجود سابق هی طولانی اجرای طر حهای آبخیزداری، کمتر به ارزیابی تأثیرهای این طرح ها در پوشش گیاهی و مخصوصاً تنوع گون هیی، توجه شده است. هدف از این پژوهش بررسی تأثیر عملیات آبخیزداری )ایجاد سدهای کوتاه( بر تغییرات تنوع گونه یی زیرحوزه ها در منطق هی عنبران اردبیل بود. زیرحوز ههایی که در آ نها سدهای کوتاه آبخیزداری در حدود یک دهه پیش ساخته شده بود، حوز ههای آبخیز آزمایشی و زیرحوز ههایی که در آ نها ط...

[ 10 ] - عوامل خاکی مؤثر بر پراکنش گونه های گیاهی در شدت های مختلف چرا در مراتع خرابه‌سنجی ارومیه

بررسی تغییرات کمی و کیفی پوشش گیاهی و خاک در طول گرادیان چرایی دام به منظور شناخت تغییرات پسرونده در وضعیت پوشش گیاهی و خاک و به تبع آن اصلاح شیوه مدیریت مرتع، امری ضروری است. مطالعه حاضر با هدف شناسایی فاکتور­های خاکی موثر بر پراکنش پوشش گیاهی در شدت­های مختلف چرا در مراتع خرابه سنجی ارومیه صورت گرفت. نمونه برداری در خرداد ماه 1390 به روش تصادفی- سیستماتیک در سه منطقه با شدت­های چرایی کم، متوس...

[ 11 ] - بررسی عوامل خاکی و فیزیوگرافی موثر بر شاخص‌های تنوع گیاهی در مراتع نیمه خشک (مطالعه موردی: مراتع خانقاه سرخ ارومیه)

دستیابی به برخی از ویژگی‌های کمی و کیفی پوشش گیاهی از جمله تنوع گیاهی برای مرتعداران جهت اعمال مدیریت صحیح، ضروری می‌باشد. به منظور مطالعه شاخص‌های تنوع گیاهی، مراتع حوزه آبخیز خانقاه سرخ با مساحتی بالغ بر 2000 هکتار در محدوده ارتفاعی 1400 تا 2400 متر از سطح دریا در استان آذربایجان غربی انتخاب شد. 3 تیپ گیاهی با نام‌های Astragalus microcephalus - Acanthophyllum microcephalum  Pteropyrum aucheri...

[ 12 ] - تبیین شاخص‌های ارزیابی پایداری زیست محیطی-بوم شناختی سامان‌های عرفی مرتعی با تاکید بر مراتع ییلاقی سهند

ارزیابی پایداری زیست‌محیطی- بوم‌شناختی، به‌عنوان یکی از مهم‌ترین ابزارها در فرآیند برنامه‌ریزی توسعه پایدار بوده و لذا توجه به آن در سیاست‌گذاری‌ها و برنامه‌ریزی‌ها اجتناب‌ناپذیر است. در ارتباط با سنجش پایداری زیست‌محیطی- بوم‌شناختی در مراتع و مخصوصاً سامان‌های عرفی شاخص‌های مشخصی وجود ندارد درنتیجه در حال حاضر تدوین و اعتبار سنجی شاخص‌های ارزیابی پایداری زیست‌محیطی جهت سنجش پایداری در سامان‌های...

[ 13 ] - مقایسه غنای گونه ای و تنوع عملکرد FAD2 در جهت برآورد بایومس گیاهی در منطقه زاگرس مرکزی

در تنوع عملکرد برخلاف تنوع گونه‌ای که تنها در ارتباط با فراوانی گونه‌ای می‌باشد، به جنبه‌های مختلف تنوع عملکرد در ترکیبات زیستی و نقش جمعیت‌ها در جامعه توجه می‌گردد. تنوع عملکرد به‌طور مستقیمی در ارتباط با خدمات اکوسیستم می‌باشد که بایومس‌گیاهی بسیاری از خدمات اکوسیستمی از قبیل تامین غذا، حفاظت، و گرده افشانی را شامل می‌گردد. در این مطالعه اقدام به آزمون چندین فرض می‌گردد(الف) آزمون وجود رابطه ...

[ 14 ] - اثربخشی عملیات کنتور فارو بر ترسیب کربن خاک و بیوماس مراتع خلیفان مهاباد

گرم شدن هوا اثرات مخربی بر حیات موجودات داشته و سبب تخریب اکوسیستم‌های طبیعی، وقوع سیل، خشکسالی و بر هم خوردن تعادل اقلیمی و اکولوژیکی می‌شود. تشدید اثر گاز گلخانه‌ای در جو در اثر تراکم دی اکسید کربن باعث افزایش گرمای زمین، ذوب یخ‌های قطبی، وقوع سیلاب های عظیم و نابودی جنگل ها می شود. ترسیب کربن زمینی، توانایی گیاهان و خاک برای جذب دی اکسید کربن از اتمسفر و ذخیره آن در گیاه و خاک است. از این رو...

[ 15 ] - حد بهره‌‌برداری مجاز تیپ‌های گیاهی در مراتع کوهستانی هندوان آذربایجان غربی

تعیین حد بهره‌برداری مجاز رویشگاه‌های مرتعی یکی از ملزومات اساسی به منظور محاسبه ظرفیت چرا در طرح‌های مرتعداری است. معیارها و شاخص‌های مختلفی به منظور تعیین حد بهره‌برداری مجاز رویشگاه‌های مرتعی ارائه و بکار گرفته شده است که سه معیار وضعیت مرتع، گرایش مرتع و حساسیت خاک به فرسایش، کاربرد بیشتری نسبت به دیگر معیارها دارد. بر همین اساس در پژوهش حاضر با مد نظر قرار دادن معیارهای ذکر شده، حد بهره‌بر...

[ 16 ] - کیفیت علوفه 25 گونه مهم مرتعی در مراتع ییلاقی حوزه آبخیز نازلو چای ارومیه

[ 17 ] - تحلیل مؤلفه‌های آمیخته بازاریابی محصولات غیرچوبی جنگل‌های استان آذربایجان‌غربی

سابقه و هدف: معیشت جوامع‌ روستایی ساکن در جنگل‌های زاگرس شمالی به میزان زیادی به جنگل وابسته است. با توجه به اهمیت و ارزش اقتصادی محصولات غیر چوبی جنگل، در این تحقیق آمیخته بازاریابی محصولات غیرچوبی استان آذربایجان‌غربی تحلیل شد. این تحقیق ازنظر هدف، کاربردی و از نظر روش، توصیفی است. مواد و روش‌ها: به‌منظور تحلیل مؤلفه‌های آمیخته بازاریابی از چارچوب سوات استفاده شد. شناسایی و تأیید نقاط قوت، نق...

[ 18 ] - Economic Evaluation of Shallot Utilization in Varnasa Rangeland, Naghadeh, Iran

Recognition of byproducts and their exploiting economic evaluation is one of basic requirements in documenting prospect of rangelands utilization. In this regard, the present study was performed to estimate the economic indices of exploiting byproducts production in Varnasa rangelands, Naghadeh, Iran. For this purpose, the economic data for calculating economic indices were collected after samp...

[ 19 ] - ویژگی‌های بوم‌شناختی، رویشگاهی و ریخت‌شناختی Ephedra procera C.A.Mey. در مراتع کوهستانی ارومیه

بررسی ویژگی‌های بوم‌شناختی و ریخت‌شناختی گیاهان دارویی برای استفادة چندمنظوره از مراتع، ضروری است؛ بنابراین، ویژگی‌های بوم‌شناختی و ریخت‌شناختی ارمک (Ephedra procera C.A.Mey.) در مراتع کوهستانی ارومیه بررسی شدند. بدین‌منظور، بین رویشگاه‌های معرف، سه رویشگاه انتخاب شدند که ازنظر ویژگی‌های فیزیکی و پوشش گیاهی، نمایندة سطح وسیعی از مناطق پراکنش E. procera هستند؛ سپس از پوشش گیاهی، داخل 30 پلات دو ...

[ 20 ] - ارزشگذاری اقتصادی چمنزارهای ترگور ارومیه از منظر کارکرد تولید علوفه و بهره‌برداری از ثعلب

کارکردهای یک منبع طبیعی از جمله اکوسیستم مرتع به چهار گروه کارکردهای تنظیمی، زیستگاهی، تولیدی و اطلاعاتی قابل تقسیم می­باشند که در پژوهش حاضر، ارزش اقتصادی چمنزارهای ترگور ارومیه از منظر تولید علوفه و بهره­برداری از ثعلب به­عنوان کارکرد تولیدی، مورد بررسی قرار گرفت. برای این منظور، از بین مناطق پراکنش ثعلب، شش مکان به مساحت 120 هکتار که نمایندۀ سطح وسیعی از چمنزارهای منطقه می­باشند، انتخاب ‌گرد...

[ 21 ] - تحلیل فرا رتبه‌ای مراتع مستعد تخریب حوزۀ آبخیز نوشان استان آذربایجان غربی

عملیات اصلاحی برای جلوگیری از تخریب مرتع زمانی کارآمد است که مناطق مستعد تخریب شناسایی و اقدامات اصلاحی در این مناطق متمرکز گردد. انجام پژوهش حاضر، برای شناسایی و شناخت وضعیت مناطق مستعد تخریب مراتع به کمک روش­های فرارتبه­ای به منظور مدیریت صحیح مراتع در حوزۀ آبخیز نوشان استان آذربایجان غربی انجام گرفت. برای اولویت بندی مراتع مستعد تخریب از تکنیک­ تصمیم­گیری چند معیارۀ فرارتبه­ای PROMETHEE II ا...

[ 22 ] - Effect of Halophyte Patches on Some Soil Properties of a Saline Rangeland Around Urmia Lake, Iran

Plants may induce small-scale heterogeneity in soil nutrients, forming fertile islands. However, this process may depend on plant spices, plant developmental stages and habitat conditions. Vegetation cover in arid and semi-arid regions is mostly in the form of plant patches and bare soil of inter-patch areas, this form of vegetation cover can be useful to study plants impact on soil to get appl...

[ 23 ] - تنوع گونه‌ای مکان‌های اکولوژیکی مراتع کوهستانی چِر ارومیه با تأکید بر شاخص‌های عددی و پارامتری

Numerical indices of diversity, in their entirety, do not provide a complete description of distribution and richness of species. Therefore, parametric indices should be also considered in studying of plant communities. In this regard, the indices of species richness, evenness and diversity related to the ecological sites of Cher mountainous rangelands of Urmia were calculated. The diversity pr...

[ 24 ] - ضرورت توجه به معیارها و شاخص‌های موثر در مکان‌یابی عملیات مدیریتی و بیولوژیکی اصلاح مرتع (مطالعه موردی: مراتع کوهستانی هندوان، خوی، آذربایجان غربی)

گزارشات موجود در خصوص اقدامات اصلاحی، احیائی و توسعه­ای مراتع، نشان می­دهد که عملکرد اقدامات مذکور، آنچنان­که در هنگام تهیه طرح­های مرتعداری مدنظر بوده، موفقیت­آمیز نیست. یکی از علل این امر، عدم مکان­یابی صحیح اینگونه عملیات بدون درنظر گرفتن معیارها و شاخص­های موثر می­باشد. بر همین اساس در پژوهش حاضر، با تطابق نقشه مکان­یابی عملیات مدیریتی و بیولوژیکی اصلاح مرتع مبتنی بر معیارها و شاخص­های مطرح...

[ 25 ] - فلور، پراکنش جغرافیایی و گروه‌های کارکردی گیاهان در محدوده معدن مس سونگون استان آذربایجان شرقی

شناسایی فلور در محیط‌های معدن‌کاری به‌منظور حفظ تنوع زیستی و احیای پوشش گیاهی این مناطق ضروری است. در پژوهش حاضر، فلور و گروه‌های کارکردی گیاهان محدودۀ معدن مس سونگون، یکی از مهم‌ترین منابع مس ایران، در استان آذربایجان‌شرقی بررسی شد. پوشش گیاهی در محدودۀ فعالیت مجتمع مس سونگون شامل باطله‌های رهاشده، منطقۀ تحت‌تأثیر زه‌آب اسیدی معدن و مناطق شاهد بررسی شد. نتایج نشان دادند مناطق شاهد با تعداد 73 ...

[ 26 ] - ارتباط خصوصیات رویشگاهی با مقدار تولید ثعلب (Orchis palustris Jacq.) در چمنزارهای ترگور ارومیه

شناسه دیجیتال (DOR):98.1000/1735-0905.1398.35.240.94.2.1575.1607 بررسی ویژگی‌های رویشگاهی گیاهان دارویی و برآورد مقدار تولید آنها از ملزومات اساسی به‌منظور طراحی سند چشم‌انداز بهره‌برداری از محصولات فرعی است. گونه ثعلب (Orchis palustris Jacq.) یکی از گونه‌های دارویی مهم و با ارزش اقتصادی بالا است که در چمنزارهای منطقه ترگور ارومیه پراکنش چشمگیری دارد. از این‌رو، از بی...

[ 27 ] - خصوصیات اکولوژیکی و مورفولوژیکی گیاه دارویی گل‌ماهور (Verbascum speciosum Schrader.) در مراتع کوهستانی سهند

This article has no abstract.

[ 28 ] - بررسی ارتباط وضعیت مرتع با تنوع گونه‌‌ای موجود در هر وضعیت

تنوع گونه‌‌ای، از مشخصه‌‌های نشان‌‌دهنده تغییرات در مراتع است. در این راستا، ارتباط وضعیت مرتع به‌‌عنوان برآیند اقدامات مدیریتی، با تنوع گونه‌‌ای، بررسی شد. با آزمون‌ همبستگی اسپیرمن و تجزیه واریانس یک‌‌طرفه، تغییرات مقادیر شاخص تنوع شانون- وینر تیپ‌‌های گیاهی، با وضعیت آنها آزمون شد. سپس با ترسیم منحنی‌‌های رتبه- فراونی و تطبیق مدل‌‌های توزیع فراونی، تیپ‌‌های گیاهی با تنوع بالاتر، مشخص و ارتبا...

[ 29 ] - تعیین ایجاد مدل کالیبراسیون طیف‌سنج مادون قرمز نزدیک انعکاسی (NIRS) جهت برآورد کیفیت علوفۀ گونه‌های بوته‌ای

امروزه بیشتر توجهات، جهت اندازه­گیری ترکیبات شیمیایی گونه­های مرتعی، بر روش­های فیزیکی و کم هزینه از جمله طیف­سنج اشعۀ مادون قرمز نزدیک (NIRS) متمرکز شده است. از این­رو هدف از پژوهش حاضر، ارائۀ مدل­های کالیبراسیونی برای طیف­سنج مادون قرمز نزدیک انعکاسی (NIRS) به­منظور برآورد مقادیر شاخص­های کیفیت علوفۀ­ گونه­های بوته­ای می­باشد تا از این طریق، ضمن صرفه­جویی در وقت و هزینه، با دقتی مناسب، کیفیت ...

[ 30 ] - Effect of Mining Activities on Structure and Function of Rangeland Ecosystem Using the Landscape Function Analysis (LFA) (Case study: Dareh Zereshk Copper Mine, Yazd, Iran).

This study was conducted to evaluate the effect of copper extraction on the structure and function of rangelands ecosystem around the mine area in Dareh Zereshk, Yazd province, Iran. Three study sites were considered at the specified intervals of the mine (0-200, 200-500 and 500-1000m). This research was conducted from 2012 to 2013. In each location, three linear transects with a length of 50 m...

[ 31 ] - ارتباط ذخیرۀ کربن گونۀ Astragalus brachyanus با صفات گیاهی، خصوصیات رویشگاهی و مدیریت مرتع (راژان، آذربایجان ‌‌غربی)

برآورد ذخیرۀ‌ ‌کربن، یکی از ملزومات اساسی به‌‌منظور ارزش­گذاری خدمات اکوسیستم‌‌های مرتعی و ارزیابی اقتصادی ذخیرۀ کربن، در عملیات اصلاح مراتع است. عملکرد گیاهان در مقدار ذخیرۀ کربن، تابعی از ویژگی‌‌های گیاهی، عوامل محیطی و مدیریتی است.از این­رو، ارتباط ذخیرۀ کربن سالانۀ گونۀ Astragalus brachyanus (گون درختچه‌‌ای) با صفات گیاهی، خصوصیات رویشگاهی و مدیریت مرتع، در مراتع کوهستانی راژان، بررسی شد. پ...

[ 32 ] - Evaluating the Success of Fine Dust Hotspots Control Projects Using Structural and Functional Characteristics of the Habitat in the West Shore of Urmia Lake

Introduction: As one of the most serious environmental challenges of Iran during the recent decade, the phenomenon of fine dust has occurred due to improper and excessive ecologic use of rangeland ecosystems, drought, and mismanagement of water resources. Knowing this phenomenon and being aware of the required strategies to fight against it play an essential role in reducing the number of dust ...

[ 33 ] - Economic and ecological evaluation of the use of medicinal plants (Case study: Khorklat rangelands, Khorasan Razavi Province)

Knowledge of medicinal plants and by-products and economic evaluation of their exploitation is one of the basic requirements in order to prepare a vision document for the exploitation of rangeland by-products. In this regard, the present study was conducted with the aim of ecological assessment and estimating the economic indicators of the use of medicinal plants in the montion rangeland of Kho...

[ 34 ] - Prediction of current and future potential range of F. ovina under two climate warning models (Rcp4.5 and Rcp8.5) in southern Alborz rangeland habitats, Qazvin province

Background and objectives: Climate change has been a serious issue in the last two decades and many studies have focused on its various aspects. Therefore, it is necessary to determine the future habitat of rangeland species present and future years, under climate warning models. In this regard, it should be investigated whether the increase in temperature will have a positive effect on the pre...

[ 35 ] - Ability of mountain rangelands in Marghevar region of Urmia for dual-purpose grazing and exploitation of medicinal plants

Multipurpose use of rangelands is one of the new challenges facing rangeland users, according to which grazing pressure in rangelands can be reduced and an important step can be taken to increase the welfare and empowerment of rangelands, preserve ecosystems and improve ecosystem services related to them. Therefore, the present study was conducted to evaluate the capability of mountain rangelan...