مجله پژوهش های زبان شناسیسال چهارم، شماره دوم، پاییز و زمستان 1391/3/ 1391/8/ 1391/8/ 83 - 1391تاریخ وصول: 7تاریخ اصلاحات: 28تاریخ پذیرش: 30صص [email protected] * استادیار گروه  زبان شناسی دانشگاه پیام نور [email protected] ** دانشیار زبان شناسی دانشگاه تربیت مدرس تهران[email protected] *** دانشیار زبان شناسی دانشگاه تربیت مدرس تهرانakord@tarbiat modares university **** استادیار زبان...

در این پژوهش چگونگی پردازش روان شناختی استعاره های زبانی متعارف بررسی شده است. برای این منظور ابتدا ماهیت نظام مندی استعاره های زبانی متعارف و سپس تاثیر متعارف بودگی عبارات استعاری بر برانگیختگی استعاره های مفهومی (ذهنی) مطالعه شده است. برای بررسی نظام مندی، تعداد 9 استعاره مفهومی انتخاب و برای هر یک کلیدواژه هایی از حوزه مبدأ استعاره تعیین شد. متعارف بودگی در قالب مفهوم باهم آیی، و نظام مندی د...

چکیده پژوهش حاضر به بررسی استعاره های مفهومی در پیکره ای نمونه از زبان فارسی می پردازد. در این پژوهش تلاش شده است تا با بهره گیری از پایگاه داده های زبان فارسی، پیکره ای از متون نوشتاری زبان فارسی معاصر که شباهت بیشتری به زبان روزمره سخنوران دارد، نمونه گیری و سپس استعاره های مفهومی نهفته در آن استخراج گردد. این پیکره نمونه شامل 10 متن از نویسندگان معاصر نظیر «هدایت»، «جمالزاده»، «دانشور»، «آل...

نظریۀ استعارة شناختی از دیدگاه های قابل توجه در زمینة تحقیقات زبان شناسی شناختی است که با توجه به نگاشت های متشکل از دو قلمرو منبع و هدف، به بررسی و تحلیل مفاهیم انتزاعی مطرح شده در زبان می پردازد. هدف نگارندگان در این مقاله بررسی مفهوم «عشق» برپایة بازیابی عناصر واژگانی در قلمروهای حسی این مفهوم در رسالة سوانح العشّاق خواجه احمد غزّالی (520 ق) به منظور مشخص کردن شبکه های استعاری و کشف استعاره ها...

استعاره مقوله­ای است که امروزه بیش از پیش، نگاه نظریه­پردازانِ علوم مختلف بلاغی، زبان شناسی و فلسفی را به خود معطوف ساخته است. از جمله مکاتبی که نگاه ویژه­ای به  استعاره دارد، مکتب شناختی است. معنی­شناسی شناختی نیز شاخه­ای پاگرفته از مکتب شناختی است که هرگونه فهم و بیان مفاهیمِ انتزاعی در قالب مفاهیمِ ملموس­تر را کاربردی استعاری می­داند. در این پژوهش، بعد از ارائۀ تعاریفی کلّی پیرامون این مبحث، اعمّ...

جدال 150 ساله مفاهیم مدرن سیاسی با مفاهیم سنتی، هنوز پایان نیافته است لذا انسان ایرانی معاصر، در هاج و واج روی­آوری به این(مفاهیم مدرن) یا آن(مفاهیم سنتی) قرار دارد و از این رو، در حل دوگانگی حاکم بر حیات سیاسی- اجتماعی خود درعرصه مفاهیم، ناتوان مانده است. (مسأله) چه باید کرد؟ در نیل به راه حلی در این زمینه، نحوه مواجهه عالمان دینی(سئوال اصلی) و در گام نخست، چگونگی روش بومی سازی عالمانی چون سید...

استعاره در مفهوم شناختی آن، بر خلاف استعاره در بلاغت، تنها نقش زیبایی‌آفرینی ندارد؛ بلکه ساز و کار بنیادیِ اندیشه و زبان است که بررسی بازنمودهای زبانی آن، گزارشی از جهان‌بینی استعاری هر نویسنده را به دست می‌دهد. در این پژوهش به کمک نظریّۀ استعارۀ مفهومی و با هدف دستیابی به جهان‌بینی استعاری رودکی، ده الگوی استعاری شامل: سفر، کشاورزی، جنگ، دربار، بافندگی، ساختمان، آتش، بازار، نگارش و خانواده به هم...

این مقاله پژوهشی است درباره ی «ساختار استعاری حکمتهای نهج البلاغه» که به منظور شناساندن هرچه بهتر شیوه خاصّ کلام استعاری امام علی(ع) انجام گرفته است. از آنجا که امام از نامداران و سخنوران کم نظیر اندیشه و فرهنگ اسلامی است، به نظر می رسید آن گونه که شایسته جایگاه ومنزلت کلام اوست، اثراو از لحاظ علم زبانشناسی مورد بررسی دقیق قرارنگرفته است، این جانب به عنوان ادای دینی به پیشگاه جامعه ی فرهنگی و...

  معنای تصویرهای استعاری در مباحث معنی­شناسی و ترجمه از جایگاه مهمی برخوردار است و این مهم در ترجمة متون مقدسی همچون قرآن کریم نمایان­تر می­شود؛ بنابراین در مطالعات نوین ترجمه، از جمله الگوهای ترجمۀ تصویرهای استعاری، نظریۀ پیترنیومارک است که بر ترجمه­پذیری استعاره تاکید دارد. نیومارک هفت راهبرد را برای ترجمة استعاره معرفی می­کند که با تکیه بر آنها می­توان تصویرهای استعاری را به زبان مقصد ...

بنا براستدلال زبانشناسان شناختی ، اندیشه آدمی تا حدّ زیادی استعاری است: ما اندیشه ای را، و یا قلمرو مفهومی معیّنی را، بر حسب اندیشه و یا قلمرو مفهومی معیّن دیگری درک ویا تجربه می کنیم. موارد این نوع اندیشیدن ، که استعارات مفهومی خوانده می شوند، در زبان های گوناگون به صورت تعبیرات استعاری واقعیّت می یابند. به گمان بعضی از پزوهشگران زبان دوم، آموزش وفراگیری این گونه تعبیرات باید بخشی لازم از برنامه ه...