چکیده یکی از مباحثی که در علوم قرآن مطرح می شود، نسخ در قرآن کریم است. روایات متعددی از ائمه(ع) مبنی بر اهمیت شناخت نسخ و پرهیز از اظهار نظر درباره قرآن، فقه، قضاوت و... بدون شناخت آیات ناسخ و منسوخ نقل شده است. بنابراین هر اسلام پژوه، مفسر باشد یا فقیه و یا در منصب قضاوت نشسته و حتی متکلم اسلامی، بی نیاز از آگاهی از علم نسخ نیست. از دیر زمان مسأله نسخ مورد عنایت نبی اکرم (ص) و ائم? اهل بیت عص...

یکی از دانش‏هایی که با قرآن کریم ارتباطی تنگاتنگ دارد، علم نحو است؛ زیرا هر‏چند خود از قرآن برخاسته است، عامل اصلی برای درک مفاهیم و تفسیر آن محسوب می‏شود. از‏میان شاخه‏های این علم، اعراب قرآن از جایگاهی ویژه برخوردار است؛ چون اگر نحو را ستون استوار دانش‏های قرآنی بدانیم، اعراب قرآن خلاصۀ آن به‏شمار می‏رود؛ به همین دلیل، از زمان‏های گذشته تاکنون، بزرگ‏ترین عالمان در این عرصه گام نهاده و با خلق ...

یکی از دانش‏هایی که با قرآن کریم ارتباطی تنگاتنگ دارد، علم نحو است؛ زیرا هر‏چند خود از قرآن برخاسته است، عامل اصلی برای درک مفاهیم و تفسیر آن محسوب می‏شود. از‏میان شاخه‏های این علم، اعراب قرآن از جایگاهی ویژه برخوردار است؛ چون اگر نحو را ستون استوار دانش‏های قرآنی بدانیم، اعراب قرآن خلاصۀ آن به‏شمار می‏رود؛ به همین دلیل، از زمان‏های گذشته تاکنون، بزرگ‏ترین عالمان در این عرصه گام نهاده و با خلق ...

یکی از آن دسته شاعرانی که ظاهراً دارای دیوان مستقلی نبوده است و بی­‌شک بخشی از سروده‌هایش از میان رفته، ابوالمعالی نحاس رازی از شعرای فاضل سدۀ ششم (در دورۀ سلجوقیان) است. در منابع چاپ شده برخی از اشعار وی دیده می‌­شود. با تحقیق و تتبع در منابع گوناگونی چون جُنگها و سفینه‌­ها و تذکره‌­ها و... که نوعاً به حالت خطی باقی مانده است، می­‌توان بخشی از اشعار بازماندۀ وی را پیدا و یک‌جا کرد. آنچه که در این...

معلقات، مجموعه شناخته شده‌ای از برجسته‌ترین نمونه‌های اصیل شعر عربی پیش از اسلام است. این مجموعه، گنجینه­ای از واژگان غریب، تعابیر نمادین، مضامین شگفت‌انگیز و آهنگی تأثیرگذار را در کنار انبوهی از نکته‌های صرفی، نحوی و بلاغی در خود جای داده است و به همین روی بسیاری از ابیات آن در کتاب­های لغت، نحو و بلاغت قدیم و نیز کتب تفسیر و غریب قرآن و اعراب قرآن به عنوان شاهد به کار آمده است.از سویی ادبای ب...

مشتمل بر یک مقدمه، سه فصل و یک خاتمه است. فصل اول به ادبیات تحقیق اختصاص دارد و در ان به موضوعاتی همچون: اهمیت و ضرورت تحقیق، سابقه و پیشینه تحقیق و ... اشاره شده و نیز به زندگی نامه طبرسی و همچنین معرفی مجمع البیان به طور مختصر پرداخته شده است. در فصل دوم لغات و واژگان سوره حمد بررسی شده است و فصل سوم به بحث پیرامون الفاظ و کلمات سوره بقره که در کتاب مجمع البیان شرح و معنی شده اختصاص یافته است...

بعضی از مفسران در تفسیرهای خود برای بیان قواعد نحوی و لغوی ، و بلاغی و تفسیری به ابیاتی از شاعران دوره های مختلف استشهاد نموده اند که بررسی شواهد شعری این ابیات در تفسیر "البحر المحیط" موضوع این پایان نامه می باشد . این تفسیر اثر"ابن حیان اندلسی" یکی از ائمه لغت عرب می باشد . وی نزد "ابن نحاس" به تحصیل نحو پرداخت ، و سعی داشت از آرای ائمه نحو ، مخصوصا "سیبویه"تخلف نشود . تألیفات وی تنها در زمین...

چکیده از آن جایی که معلقات از آثار ارزشمند به جا مانده از دوران جاهلی بوده و در بلندای قله مضامین و صور خیال شعری ایستاده وگنجینه ای از واژگان و تعابیر آن دوره را در بر دارد، و بسیاری از ابیات آن به عنوان شاهد نحوی در کتاب های نحوی قدیم مورد استفاده علمای این علم بوده، از این رو همیشه در کانون توجه محققان و اندیشمندان بوده و در زمینه های مختلفی چون نقد ادبی، بلاغت، لغت، نحو و... مورد بررسی ...