قانون مدنی تحت تأثیر فقه امامیه، در موضوع مالکیت آب، این مایع حیاتی را مباح و واجد قابلیت تملک خصوصی دانسته است. این در حالی است که در سال 1347 جهت کنترل بهره‌برداری بی‌رویه از منابع آب، قانون آب و نحوه ملی شدن آن تصویب شد و ضمن نفی مالکیت خصوصی آب، مالکیت عمومی آن را پذیرفت. در همین راستا، دغدغه‌های حفظ مصالح عمومی و منافع ملی پس از انقلاب اسلامی قانونگذار را بر آن داشت تا اصل 45 قانون اساسی ر...

چکیده در ارتباط با مفهوم تابعیت، در نظام حقوقی اسلام، سه تقسیم‌بندی انجام شده است: تابعیت امّی یا اسلامی، تابعیت قراردادی و تابعیت ملی. تابعیت اسلامی بر مبنای «امت اسلامی» و تابعیت قراردادی مبتنی بر «قرارداد ذمّه» دارای جنبه اعتقادی و تابعیت ملی بر اساس معیارهای حقوق بین‌الملل خصوصی، جنبه فیزیکی و مادی، دارند. نظام حقوق بین‌الملل معاصر در مبحث تابعیت، بر مبنای « تابعیت ملی» است....

حق بر سلامت یکی از حقوق بنیادین بشر است که در اسناد بین المللی متعدد در سطوح جهانی و منطقه ای و همچنین در نظام های حقوقی ملی مطرح شده است. از ابتدای تدوین اسناد بین المللی حقوق بشر، چالش هایی در مورد قابلیت دادخواهی حقوق اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی که حق بر سلامت یکی از مهم ترین اجزای آن است، وجود داشته است. این موضوع به کم اهمیت انگاشته شدن این حقوق از سوی دولت ها انجامیده و به عنوان ابزاری برای...

از مسایل بنیادین در حقوق کیفری بین المللی مساله دفاعیات است. این موضوع در حقوق داخلی نیز از اهمیتی به سزا برخوردار است. در نظام های حقوقی نوشته و کامن لا برخوردی متفاوت با این موضوع شده است. حقوق دانان از مساله دفاعیات به عنوان جنبه اغلب فراموش شده حقوق کیفری بین المللی یاد می کنند. رویه قضایی ملی و بین المللی نیز در این زمینه پر از اختلاف و پراکنده است. دلایلی متعدد نیز برای این تفرق و اختلاف ...

محمد توحیدی فرد استادیار مدعو دانشگاه تربیت مدرس پدیده جهانی شدن حقوق کیفری، بازتاب فرآیند تاریخ حقوق و نتیجه منطقی آموزه های فلسفه سیاسی و دکترین حقوق بین المللی کیفری است. با وجود رژیمهای کیفری منطقه ای و جنبش های فراملی، اندیشه فلسفی مدرنیته کیفری و تئوری دولت خرد و خردورزی جمعی به این نهضت عظیم، سرعت خاصی بخشیده است. به نحوی که امروزه جهانی شدن حقوق کیفری برای تامین حقوق و آزادیهای فردی و...

امروزه دیگر این رﺅسای کشورها نیستند که در فرایند معاهده سازی شرکت دارند. در کنار معاهدات رسمی و تشریفاتی، توافقهای بین المللی زیادی در سطوح پایین دولت منعقد می شوند و مقامات اداری و اجرایی شخصاً آنها را امضا می کنند. از نظر حقوق بین الملل، موافقت نامه های اداری، معاهده بوده و از جهت ایجاد حق یا تکلیف برای دولت هیچ گونه تفاوتی با معاهدات رسمی ندارند. بر این توافقها مقررات بین المللی به ویژه حقوق ...

یکی از مسائلی که همواره از جانب کنشگران نظام بین‌الملل امنیت جمهوری اسلامی ایران را تهدید می‌کند، حقوق بشر است. گذشته از تهدیداتی که دولت‌ها یا سازمان‌های بین‌المللی دولتی متوجه امنیت ملی ایران می‌کنند، تهدیدات سازمان‌های غیرحکومتی فعال در زمینۀ حقوق بشر، بیشتر جنبۀ نرم دارد و به مشروعیت نظام جمهوری اسلامی ضربه خواهد زد. همین موضوع ضرورت بحث و ارائۀ راهکار برای جلوگیری از تحقق اهداف سازمان‌های ...

حقوق بین الملل، بارها توسط بسیاری از دولت ها به بهانه و با استناد به منافع ملی حیاتی و امنیتی، به عنوان سپری در مقابل موازین حقوقی و سازوکاری برای فرار و رهایی از تعهدات قانونی به کار گرفته شده است؛ آن گونه که دولت ها بر قواعد حقوق بین الملل به ویژه حقوق بشردوستانه، محدودیت هایی را اعمال نموده و در عین حال با قانونی جلوه دادن اقدامات خود، مدعی رعایت حقوق بین الملل می شوند. از این رو، منافع عالی...

نظام حقوق مالکیت فکری با وجود اسنادی مانند پاریس، برن و موافقت‌نامه جنبه‌های تجاری مالکیت فکری (تریپس) به حمایت از آثار فکری اقدام می‌کند. به موازات آن نظام حقوق بین‌الملل سرمایه‌گذاری خارجی به حمایت از سرمایه‌گذاران خارجی اقدام می‌کند. برخی از سرمایه‌هایی که با مؤلفه‌ای خارجی وارد کشور سرمایه‌پذیر می‌شود سرمایه فکری است که می‌توان از آن به «سرمایه فکری خارجی» یاد کرد. این پرسش مطرح است که آیا ...

طرح صنعتی آفرینه ای زیباشناختی به صورت دو بعدی یا سه بعدی و مربوط به ظاهر محصولات صنعتی است. برای حمایت از طرح های صنعتی وجود دو دسته شرایط ایجابی و سلبی لازم است. این پژوهش با رویکردی تحلیلی و توصیفی به بررسی تطبیقی شرایط حمایت از طرح صنعتی و ضمانت اجراهای نقض حقوق ناشی از طرح صنعتی در نظام حقوقی اتحادیه اروپا و ایران پرداخته است. در این راستا با بررسی به عمل آمده در دو نظام مزبور برای حمایت ا...