خوانسار یکی از شهرهای معتبر ناحیۀ اصفهان در روزگار حاکمیّت قاجار بوده است. از این شهر در متون تاریخی به­کرّات یاد شده و شهر به­کرات مورد بازدید سفرنامه­نویسان اروپائی قرار گرفته است. حضور بزرگان فرهنگ و هنر و تولیدات مصنوعات متنوّع تجاری را می­توان از اصلی­ترین عواملی دانست که موجب شهرت این شهر در دورۀ قاجار می‌شده‌ است. اگرچه امروزه شواهد اندکی از آثار و ابنیۀ تجاری، مثل بازار و کاروان­سرای عصر ق...

در قالب‌های مختلف هنر درباری ایران، نوعی تداوم در به ‌کار بردن برخی مفاهیم و اصول از جمله رعایت تشریفات مشاهده می‌شود. این تداوم به‌گونه‌ای موجب تبدیل ترتیب‌ها و تشریفات به قواعد اساسی در فرهنگ سنت بصری مقامی ایرانی شده است. عکاسی در دورة قاجار که تعارفات و تشریفات جزء لاینفک زندگی مردم به شمار می‌رفت، وارد ایران (1842م/1258هـ.ق) شد. تقارن ورود عکاسی به ایران و حکومت ناصرالدین‌شاه که سخت شیفتة ...

چکیده در این پایان نامه به موضوع نقشینه های فرشته در نگارگری و نقّاشی ایران دوره صفوی و قاجار پرداخته می شود. در نظر است در این پایان نامه این نقوش مورد بررسی تطبیقی از منظر فرم، شکل، محتوا، رنگ، خطّ، بافت، ترکیب بندی، لوازمات، حرکات و سکنات فرشته و ارتباط فرشته با سایر موجودات (انسان و آسمان و . . . ) قرار بگیرد. به عنوان پیش زمینه، پیشینه این موجود فرازمینی در حیطه اساطیر، فرهنگ اسلامی و فرهنگ...

آثار هنر اسلامی دارای تزیینات بسیار زیبایی هستند که اغلب سراسر سطوح را می پوشانند. یکی از شیوه های تزیین پوشش دیوار بناها در فضای داخلی که از دوره اشکانیان در معماری ایران مورد استفاده قرار گرفته گچبری است. تزیینات گچبری دوره اسلامی بر اساس پیشینه هنر گچبری پیش از اسلام در ایران شکل گرفت و سیر تکاملی آن در دوره ایلخانیان به اوج رسید. گچبری سنتی تا دوره صفویه شیوه یکسانی را پی گرفت و سپس تحت تأث...

چکیده نقش­برجسته­ها، یکی از مهم­ترین مدارک باستان­شناسی جهت شناخت جنبه­های تاریک فرهنگ­های گذشته به­شمار می­روند. در مجموعه­ی سنگ تاق­بستان، 47 نقش­برجسته که احتمالاً تزئینات بنایی را تشکیل می­دهند، نگهداری می­شوند. به­نظر می­رسد این تزئینات از بنایی خارج از کرمانشاه بدست آمده و هیچ­گونه ارتباطی با بناهای قاجاری کرمانشاه نداشته باشند. با توجه به اینکه مجموعه فوق تاکنون مورد مطالعه هنری و باستان...

دوران حکومت قاجار یکی از مهمترین اعصار تحول هنر ایران، به ویژه در قالب دیوارنگاری است. ارتباط با غرب و الگوبرداری از فرهنگ و هنر ایشان مشخصه هنر این دوره است. این پژوهش در پی یافتن پاسخ به این سوال است که تغییرات رخ داده در جامعه قاجار موجب پیدایش چه نوع دیوارنگاره‌هایی گردید. مقاله با بررسی دیوارنگاره‌های عمارت صارم‌الدوله در کرمانشاه به تحلیل این موضوع می‌پردازد؛ و در دو بخش مجزا به روش تاریخ...

در دوران حکومت قاجار ارتباطات هر چه بیشتر شاهان قاجاری با اروپا تأثیری عمیق در حوزه هنر ایرانی داشته است. ارسال هنرمندان ایرانی به اروپا و ورود عناصر فرهنگی مانند کارت‌پستال، تمبر و در نهایت اختراع دوربین عکاسی و ورود این فناوری به کشور، همگی باعث تغییری عمیق بر نگرش هنرمندان ایرانی به‌خصوص نقاشان داشته است. این پژوهش در راستای پاسخگویی به این سؤال اساسی که «عناصر نامبرده چه تأثیری بر هنر دیوار...

  پدیده­ی عکاسی با اختلاف سه سال از اختراعش در اروپا هم‌زمان با حکومت قاجار وارد ایران (1842 م/1258 هـ. ق) شده و هم‌زمان با آن رشد کرده است. عکاسی در ابتدای اختراع در اروپا، جهت به‌کارگیری احتیاج به بستری مناسب داشته که به دلیل قرابتش به نقاشی از قواعد و ظرایف هنر نقاشی اروپایی بهره­مند گشته است. فرضیه مقاله براین است که این مدل تأثیرگذاری در ایران نیز تکرار شده و عکاسی دوره قاجار در نوع چیدمان...

مسجد به عنوان پایگاه دینی،اجتماعی و سیاسی،از زمان صدر اسلام تا کنون از مشروعیت والایی در جامعه ایران اسلامی برخوردار است و طبیعی است درجه این اهمیّت در دوره هایی که حاکمیت دینی نیز وجود داشته بیشتر بوده،عصر قاجارها سرآغاز دوران جدیدی در ایران است که در بررسی تاریخ شهر زنجان-که شکوفایی و اهمیّت سیاسی خود را به عنوان کرسی منطقه،مدیون حکومت قاجارهاست و به دلایلی نظیر قرار گرفتن در مسیرهای ارتباطی جا...

کاشیکاری یکی از شیوه‌های نقش‌پردازی آرمان‌‌گرایانه در تزئینات معماری ایران است، که پیشینۀ تاریخی آن به قبل از اسلام باز می‎گردد. هنر کاشیکاری در قرون اولیۀ اسلامی در ایران به‎دلیل افزایش ساخت بناهای مذهبی، به‌‌صورت تزئینات در مجموعه‌های مذهبی نمایان می‌‌شود. روند رشد و توسعۀ حرم مطهر در سراسر تاریخ اسلام و در طول حیات حکومت‌های اسلامی ادامه داشته است. از این‎رو، نوع معماری و متعلقات آن از جمله ...