چکیدهفرآیند تصمیم‌گیری سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران همانند هر دولت دیگری تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار دارد. جناح‌گرایی به‌عنوان ویژگی نظام سیاسی ایران پسا انقلاب ازجمله عوامل داخلی برآمده از محیط حکومتی است که فرآیند تصمیم‌گیری سیاست خارجی ج.ا.ا را تحت تأثیر قرار داده است. این عامل از سوی پژوهشگران حوزه مسائل ایران عمدتاً به معنای رقابت دائمی و فزاینده میان گروه‌بندی‌های سیاسی سیّال...

نظام اداری وشیوه کشورداری ایرانی سابقه ای بس کهن دارد. خلاقیت و ابتکار ایرانی موجب پی ریزی الگوی متکامل کشورداری شد که حکومتهای عرب، ترک و مغول تباری که در ایران به قدرت دست یافتند، برای تشکیل و تدوام حکومت خویش در ایران ناگزیر به بهره گیری از روش و الگوی دیوانسالاری وکشورداری آنان بودند تا با استفاده از آن بتوانند روابط میان دولت و مردم را برقرار سازند. از سوی دیگر، ساختار اداری در هر دوره با ...

در نظام های سیاسی مدرن، احزاب یکی از مهمترین ساختارهایی هستند که می توان بر اساس وجود و فعالیت آنان از منظر جامعه شناختی به تقسیم بندی نظام های سیاسی پرداخت. احزاب به عنوان سازمانهای منسجم خارج از ساختار حکومت، پدیده نوینی در حیات سیاسی جوامع محسوب می شوند. امروزه قدرت و تأثیرگذاری احزاب سیاسی در حدی است که نظام های سیاسی نمی توانند وجود آنان را نادیده بگیرند و حتی می توان نظام های سیاسی را از ...

عمده تاریخ اندیشه سیاسی، تاریخ ارائه نظریه هایی است که به رد و نفی نظام های سیاسی حاکم و پیشنهاد نظام های سیاسی جایگزین پرداخته اند. بر این اساس، فرسوده ساختن باور به مشروعیت نظام حاکم، پیشنهاد نظام سیاسی آرمانی و ایجاد تحول در آگاهی دوران نسبت به لزوم، چرایی و چگونگی براندازی و تغییر رژیم سیاسی، مهم ترین پیامدهای کوشش برای ایجاد دگرگونی سیاسی در سطح نظریه سیاسی است. اندیشمندان سیاسی گرچه شاید ...

اصل امامت که از اصول بی بدیل شیعه است و در ادامهٴ نبوت و از مسائل علم کلام شمرده می شود، نشان از خاستگاه کلامی سیاست دارد. فلسفهٴ امامت که روشنگر نظام اجتماعی اسلام و توجه آن به ابعاد وجودی انسان و سعادت حقیقی بشر در دنیا و آخرت و بیانگر حکمت جهانی بودن اسلام است، به طور مستقیم با سرنوشت حکومت ها، مشروعیت و جایگاه مذهبی ـ سیاسی آنها گره خورده است و این امر حاکی از ظهور سیاست در علم کلام است که ...

روشنفکری و سیاست پیوندی تنگاتنگ و دیرینه را با هم یدک می کشند. این مقاله درصدد است تا ضمن باز تعریف مفهوم روشنفکری ، ارتباط بین این مفهوم و سیاست را در طول شش دوره از تاریخ تمدن غرب بررسی کند: 1) دوره یونانی ـ رومی (تا سده 5 میلادی )، 2) مسیحیت دوره اول از سده 5 تا سده 11 میلادی ، 3) مسیحیت دوره دوم از سده 11 تا سده 16 میلادی ، 4) از ظهور دولت – ملت ها تا پایان سده هجدهم ، 5) از سده 19 میلادی ت...

در این پژوهش تلاش بر این است تا دو مفهومِ مهم اندیشه سیاسی یعنی عدالت و آزادی را در اندیشه های سیاسی امام خمینی(س) به گونه ای مورد بررسی قرار دهیم که در پایان نه تنها آگاهی روشنی از چیستی این دو مفهوم کلیدی(عدالت و آزادی)در اندیشه سیاسی ایشان به دست آورده باشیم، بلکه اهمیت، جایگاه و نسبت این دو مفهوم نسبت به همدیگر، در اندیشه سیاسی حضرت امام برای ما روشن شود. آزادی به عنوان یکی از موضوعات و مفاه...

در اقلیم کردستان عراق نمایندگان مجلس ملی را مردم با رأی مستقیم انتخاب می¬کنند. اما این تنها انتخاب مستقیم توسط مردم نیست چون مردم رئیس¬جمهور اقلیم را نیز با رأی مستقیم انتخاب می¬کنند. نخست وزیر و وزراء با دخالت هر دو منتخبین مردم ، یعنی نمایندگان و رئیس جمهور برگزیده می¬شوند. با توجه به شیوه انتخاب مقامات عالی اقلیم کردستان عراق و نیز توزیع اقدامات سیاسی میان آنان می¬توان آن را در زمره نظام¬های...

در این مقاله، نظام انتخاباتی فرانسه در لایه­های مختلف قدرت و تأثیر آن بر زندگی سیاسی و رفتار رأی­ دهندگان بررسی شده است. فرانسوی ها در انتخابات مجلس ملی، نظام اکثریتی دومرحله ­ای را برگزیدند. این شیوۀ انتخاباتی، موجب شده نظام چندحزبی و دوقطبی در سرزمین گل ها نهادینه شود. اگرچه این نظام انتخاباتی به زیان احزاب کوچک، به ویژه حزب دست راستی افراطی است، به سنتی فرانسوی تبدیل شده که بیشتر احزاب و گرو...

دیوانسالاری، چه از آن زمان که نامش به یمن تلاش های فکورانه وبر در سیاهه علوم قرار گرفت و قرین و همنشین دو صدساله ها شد و چه از آن زمان که رسمی بی نام و نشان بود، در فراز و فرود تمدن های بزرگ، نقشی حیاتی را ایفا کرده است تا جایی که امروزه، تصور وجود یک دولت پایا و کارآمد بدون تصور وجود یک نظام دیوانی ورزیده، خیالی بیش نیست. «ما در سازمان زاده می شویم، در سازمان رشد می کنیم، تربیت می شویم و بعد ا...