حضور کشورهای بیگانه در برخی از کشورهای شبّه قارّه هند و ایرانی موجب موضع‌گیری قشرهای مختلف مردم، مقابل رفتار ظالمانۀ آنان شد. شاعران ملتزم و متعهّد نیز در اشعارشان با سلاح قلم به مبارزه علیه استعمارگران برخاستند. در این میان نقش شاعران آزاداندیشی چون اقبال لاهوری و فرّخی یزدی چشم‌گیر بود، هر دو شاعر با تحوّلات سیاسی و اجتماعی در کشور خود مواجه بودند و در اشعارشان برای بیداری مردم از خواب غفلت فریاد ...

« اقبال لاهوری » و « ابوالقاسم شابی » از شعرای انقلابی و متعهد بودند که در راه اصلاح  بیدارسازی افکار مردم گام نهادند. این دو شاعر آزادیخواه علیه جور حاکم بر زمانة خود قیام کردند و به قیام علیه ستم متعهد شدند و ب هعلت خفقا نهای موجود در سرزمی نهای در قصاید « ظالم و ظلام » تونس و پاکستان، زبان رمز و کنایه را برگزیدند تا آنجا که مار تعبیر م ی شود. اقبال نیز از « الثعبان » شابی نماد استعمار فرانسه...

بازگشت به خویشتن موضوعی فلسفی- اجتماعی است که ابتدا از سوی علامه اقبال لاهوری به شکل لفظ خودی و بیخودی و سپس از سوی دکتر علی شریعتی با همین عنوان مطرح شد، این مسئله که طرز تفکری روشنفکرانه و عالمانه بود باعث به خود آمدن مردم مشرق زمین و انقلاب های مختلفی از جمله انقلاب اسلامی ایران بود. اهمیت این موضوع باعث شد که به پرداختن این موضوع توسط شاعران و نویسندگان بینجامد به همین دلیل در این تحقیق برآ...

آثار شکل گرفته بر مبنای تعهّد اجتماعی به مجموعه آثاری گفته می شود که از زشتی ها و بیدادهای ظالمان و سلطه گران در حوزه های گوناگون سیاسی، فرهنگی، اقتصادی، و اجتماعی پرده برداشته و درصدد برمی آید تا این مفاهیم را با زبانی هنرمندانه به مخاطبان خود انتقال دهد. در این راستا مطالعه و بررسی جلوه های تعهّد اجتماعی و اندیشه های وطنی در آثار هنرمندان متعهّد، از جانب پژوهشگران ادبی و اجتماعی کاری ارزنده و جا...

« اقبال لاهوری » و « ابوالقاسم شابی » از شعرای انقلابی و متعهد بودند که در راه اصلاح  بیدارسازی افکار مردم گام نهادند. این دو شاعر آزادیخواه علیه جور حاکم بر زمانة خود قیام کردند و به قیام علیه ستم متعهد شدند و ب هعلت خفقا نهای موجود در سرزمی نهای در قصاید « ظالم و ظلام » تونس و پاکستان، زبان رمز و کنایه را برگزیدند تا آنجا که مار تعبیر م ی شود. اقبال نیز از « الثعبان » شابی نماد استعمار فرانسه...

رساله ی حاضر عهده دار بررسی نگرش و دیدگاه علامه اقبال لاهوری به مفهوم « خودی » است. اقبال در خصوص مفهوم « خودی » اندیشه هایی منحصر به فرد دارد، وی در پرداختن این مفهوم متأثر از اندیشه های اسلامی است و کوشیده تا بتواند این اندیشه را براساس مبانی و اصول اعتقادات اسلامی به معنای واقعی و اصیل دریابد. اقبال معتقد است انسان باید در طول حیات خویش بتواند به « خودی » که جوهره ی واقعی و اصیل انسانی است د...

اقبال لاهوری از خیل ارادتمندان به ساحت پیر رومی است که مستقیم و غیر مستقیم در تمام زمینه­ها تحت تأثیر افکار او بوده است. یکی از مهم­ترین مضامینی که هم در مثنوی و  هم در آثار اقبال بازتاب چشم­گیری دارد بحث نقد عقلانیت است که هر دو گاهی بالاترین تمجیدها و ستایش­ها را از عقل دارند و گاهی با تازیانه­ی انتقاد بر سرش می­کوبند. این امر باعث شده است که برخی ناآگاهانه آن­ها را به عقل ستیزی متهم کنند، لذ...

اقبال لاهوری یکی از شاعرانی است که متعهدانه مسایل و مشکلات جامعه و مردم کشور خود را در شعرش منعکس کرده و در بیداری مردم سرزمین خود و تأسیس کشور پاکستان نقش مهمی داشته است. وی در شمار معدود  شاعرانی است که امید به آینده در شعر شان موج می زند و خوشبینانه پیشنهاداتی برای درمان دردهای اجتماعی مردم جامعه خود ارایه کرده اند. نکته شایان توجه در شعر او آن است که وی نه تنها مشکلات را بازتاب می دهد بلکه ...

تحقیق حاضر به دنبال بررسی مفهوم وطن در اشعار مولانا، بهار و اقبال لاهوری می باشد. تحقیق حاضر از نوع کار تحقیقاتی، تحقیق نظری است و از روش های توصیفی ـ تحلیلی استفاده شده است و روش گردآوری اطلاعات آن روش کتابخانه ای می باشد. با بررسی های انجام شده درمی یابیم که هر سه شاعر درد اجتماعی زیادی داشته و مفهوم وطن یکی از دغدغه های مهم آنان بوده و نتایج به دست آمده نیز حاکی از آن است که مقوله وطن در اشع...

علامه محمد اقبال لاهوری از چهر ه های برجسته ی سیاسی- اجتماعی شبه قاره ی هند است. او آخرین شاعر پارسی گوی شبه قاره و علاقه مند به ایران و زبان فارسی است. در کنار چهره ای سیاسی-اجتماعی و فلسفی شاعری توانا است که بعضی اندیشه های خود را در قالب شعر به زبان فارسی سروده است. شهرت او به عنوان یک فیلسوف و فعال سیاسی- اجتماعی باعث شده است که اگر پژوهشی در اشعارش قرار گیرد، از جنبه ی محتوایی باشد؛ بنابرا...