استراتژی های ژئوپولیتکی بر امنیت ملی کشورها تأثیر گذار است. تحولات استراتژی های ژئوپولیتیکی آمریکا بعد از فروپاشی توازن ژئوپولیتیکی دوران جنگ سرد پیامدهای زیادی در صحنه جهانی و منطقه ای به خصوص خاورمیانه داشته است این تحولات باعث گردیده است که بحث های جدی در رابطه با امنیت ملی ایران مطرح شود به ویژه این که آمریکا در دوران بعد از جنگ سرد در پی قرار دادن خاورمیانه به عنوان مکمل ژئواستراتژی خود بو...

خلیج فارس، از مهم ترین مراکز ثقل مناسبات ژئوپلیتیکی - ژئواکونومیکی و بین المللی است که تحت سیطره دو قلمرو ایرانی و عربی قرار دارد. شرایط منحصر به فرد تولید و انباشت هیدرو کربن موجب شده تا این منطقه از غنی ترین حوضه های رسوبی منابع نفت و گاز دنیا باشد. خلیج فارس بخش عظیمی از ذخایر نفت جهان را دارا است که در این میان، عربستان و ایران بیشترین سهم را دارا می باشند. از آنجا که ایران بزرگترین و نیروم...

حوزه خزر را نمی­توان به­طور کامل ساختار مجزایی پنداشت که بازیگران آن قادر به حل‌و‌فصل قطعی اختلافات درونی خود باشند زیرا به‌رغم تاریخ و فرهنگ مشترک بازیگران منطقه­ای و قرابت جغرافیایی آنها با یکدیگر هنوز نتوانسته­اند، ترتیبات امنیتی کارآمدی میان خود برقرار سازند. اگرچه در این سیستم تابعه، قدرت بزرگ(روسیه) تاثیرگذاری فراوانی دارد، اما معادلات ژئوپلیتیک و ژئواکونومیک دریای ‌خزر به­گونه­ای است...

از دیرباز همواره رقابت میان قدرت‌های بزرگ در قالب بازیگران مختلف و به صورت گسترده وجود داشته است. در این فرایند، قدرت‌های بزرگ به دنبال گسترش حوزه نفوذ و سیطره خود بر نقاط و حوزه‌های مختلف جهان بوده‌اند. این قدرت‌ها برای تحقق منافع خود از همه ابزارها و امکانات استفاده می‌کنند. از این رو، سیاست بین‌الملل بر اساس شاخص رقابت بین قدرت‌های بزرگ مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفته است. یکی از مناطق مور...

امروزه، هم‌زمان با روند رو به‌رشد گرایش کشورها به‌سوی جهانی شدن، منطقه‌گرایی نیز نمودهای بیشتری یافته است و سازمان­های منطقه­ای در بیشتر مناطق ژئوپلیتیک، ژئواستراتژیک و ژئواکونومیک جهان شکل گرفته­اند. یکی از نمودهای بارز منطقه‌گرایی، سازمان‌های منطقه‌ای است که در نیمة دوم قرن بیستم به‌عنوان ابزارهایی برای تحقق همگرایی منطقه‌ای بین کشورها با کارکردهای اقتصادی، سیاسی و نظامی ایجاد شده و به‌سرعت د...

چکیده فروپاشی شوروی و پایان جنگ سرد، اهمیت ژئوپلتیک و منطقه­گرایی را در نظام بین­الملل دوچندان کرده، به طوری که بسیاری از کشورها در سیاست خارجی خود منطقه­گرایی را به عنوان اصلی ثابت و اساسی جهت ﺗﺄمین منافع و امنیت ملی خود برگزیده­اند. نگاه عملی و نظری در طول سال­های گذشته در سیاست خارجی ایران عدم توجه به راهبرد نگاه به شرق و نگاه یک جانبه به غرب، باعث غفلت از سایر مراکز و منابع قدرت و ثروت جها...

 جمهوری اسلامی ایران به‌دلیل ماهیت ضد استکباری، موقعیت خاص ژئوپلیتیک، ژئواستراتژی و ژئواکونومیک در منطقه، حمایت از مستضعفین جهان، حفظ سیاست استقلال‌خواهی و همچنین برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای خود، به‌طور طبیعی در معرض تهدیدات زمانی و مکانی گوناگونی قرار دارد. این مقاله باهدف تبیین ماهیت صحنه جنگ ترکیبیِ آینده‌ی احتمالی علیه ج.ا.ایران در افق 1404 به روش توصیفی- تحلیلی به دنبال پاسخگویی به این سؤال است...

چکیده نقشه سیاسی جهان از سال 1648 میلادی زمانی که طبق معاهده وستفالیا حق حاکمیت حکومت‌ها در قلمرو سرزمینی آنها به وسیله قدرت‌های بزرگ اروپایی به رسمیت شناخته شد تاکنون دچار تحولات زیادی شده است. در قرن بیست و یکم محور تفکرات و تحولات ژئوپلیتیکی قومیت‌ها و ملیت‌ها خواهد بود بطوری‌که در قرن حاضر شاهد رشد جنبش‌های استقلال‌خواهانه‌ی مناطق جدایی‌طلب در مناطق مختلف ژئوپلیتیکی جهان هستیم. پژوهش ...

ایالات متّحده در مارس 2003 م، با اتّخاذ سیاست یک جانبه گرایی، بدون مجوز شورای امنیت و خارج از کانال های سازمان ملل متّحد، به عراق حملة نظامی کرد. نخستین مداخلة آمریکا در عراق، در سال 1991 و با مجوز شورای امنیت و ائتلاف به نسبت بزرگی از متّحدانش صورت گرفت و سرانجام ایالات متّحده موفّق شد کویت را از اشغال عراق خارج کند؛ اما تهاجم نظامی آمریکا در مارس 2003 به عراق، به طور کامل با حملة قبلی تفاوت داشت. م...

امروزه با شهری­کردن فضای نبرد به­خصوص در شهرهای بزرگ و کلان‌شهرها، توجه به امر پدافند غیرعامل به‌عنوان یک راه‌حل جهت کاهش آسیب‌ها و افزایش توان‌ها حائز اهمیت است. در این راستا، یکی از راه‌های حفاظت از کاربری‌های ویژه (حیاتی، حساس و مهم)، توزیع مکانی مناسب این نوع کاربری‌ها است. کلان­شهر اهواز به­دلیل موقعیت ژئواستراتژیک، ژئواکونومیک و ژئوکالچر جایگاه ویژه‌ای دارد. هدف اصلی از نگارش پژوهش، پس از...