این پژوهش به تحلیل ساختاری داستان های کوتاه امیرحسن چهل تن با تأکید بر نظریۀ ژرار ژنت، نظریه پرداز فرانسوی می پردازد. ژنت با کتاب گفتمان روایی خود، نقش بسزایی در شناخت روایت داشت. تلاش او در زمینۀ تعریف داستان و بررسی انتقادی پیرامون مقولۀ نظرگاه، نقطۀ آغازین بررسی های بعدی در زمینۀ بوطیقای داستان بود. او متأثر از شکل گرایان روس، قصه را یکی از جنبه های روایت می دانست و آن را ترتیب واقعی روایت ا...

ژرار ژنت را می توان بزرگ ترین نظریه پرداز در زمینة بررسی «زمان در روایت» دانست. ژنت برای سنجش شتاب روایت، شمار صفحات رمان را بر زمان تقویمی بازنمایی شده در متن تقسیم می کند و نتیجه را معیار بررسی قرار می دهد. زمان در شازده احتجاب گلشیری پیشروی بسیار کندی دارد، اما در ذهن شازده و دیگر شخصیت های آن، با شتابی وصف ناپذیر در حال پیشروی و پسروی است. در لایة بیرونی رمان که زمان تقویمی بازتاب بیشتری دا...

چکیدهبینامتنیت رویکردی ادبی است که به منتقدان این امکان را می‌دهد تا به ‌شیوه‌ای علمی و نظام‌مند پیوندهای موجود در میان آثار ادبی را بررسی کنند. ژرار ژنت یکی از مهم‌ترین نظریه‌پردازان این رویکرد است که در کاربردی‌کردن آن نقش اساسی دارد. در این پژوهش داستانی از احمدرضا احمدی، نویسنده‌ی نام‌آشنای ادبیات کودک و نوجوان ایران، براساس نظریه‌ی بینامتنیت ژنت بررسی شده است. نام این داستان در باغ بزرگ با...

روایت، نوعی توالی زمانی دولایه است: زمان چیزی که نقل می‌شود و زمان روایت. روایت‌شناسی یا دستور زبان روایت، رویکردی نظام‌مند و روش‌مند در بررسی ساختار روایت است که با بررسی فرم یک اثر ادبی می‌کوشد به نظام معنایی‌ای فراتر از متن دست یابد و گفتار روایی یا متن را فهم‌پذیر کند. بنابراین، روایت‌شناسی مجموعه‌ای از احکـام کلی دربـارۀ سبک‌های روایی، نظام‌های حاکم بر روایت یا داستـان‌گویی و ساختار پیرنگ ...

بینامتنیت درده? 1960 توسط ژولیا کریستوا در ترجم? تعبیر میخائیل باختین از منطق کفتگویی مطرح گردید و پس از آن ژرارژنت کامل تر از دیگران با تکیه بر نظریات میخائیل باختین و کریستوا رابط? بینامتنیت را طرح نمود. وی برای هر نوع رابطه میان یک متن با متن دیگر، ترامتنیت را به کار برد، و آن را به پنج گون? بینامتنیت، فرامتنیت، پیرامتنیت،بیش متنیت و سرمتنیت تقسیم می?نماید. هدف از این تحقیق، تبیین رابط? ب...

چکیده استفاده مؤثّر از فنون روایی منجر به خلق آثاری موفّق در حوزه ادبیّات داستانی شده است. محمود دولت­آبادی نویسنده­ای برجسته در این حوزه و داستان سلوک وی، جزو آثار جریان سیّال ذهن است. این پژوهش، به شیوه توصیفی - تحلیلی، در پی شناسایی تأثیر به کارگیری فنون روایی بر داستان سلوک است؛ به همین منظور، بعد از معرّفی نظریّه ژنت و شرح نظریّۀ روایت وی در سه سطح «زمان دستوری: نظم و ترتیب، تداوم، بسامد»، «وجه: ...

رساله هایسوانح العشاق احمد غزّالی و عبهرالعاشقین روزبهان بقلی شیرازی از جمله رساله هایی هستند که به لحاظ موضوع، شیوه بیان، چگونگی به کارگیری زبان، و محتوا مشترکات زیادی دارند. خوانش همزمان و مطالعه بینامتنی این دو رساله می تواند شناخت ما را از قابلیّت های این آثار دگرگون سازد و با ویژگی های مشترک یا منفرد آنها آشنا نماید. بعد از مطالعه بینامتنیِ این دو رساله طبق نظریه ژرار ژنت، معلوم شد که عبهرالع...

چکیده زمان در روایت یکی از مباحث مهمّ است که در دهه های أخیر مورد توجّه روایت شناسان مختلف قرار گرفته است. از این میان، نقش مهمّ ژرار ژنت، ساختارگرای فرانسوی، در تکوین نظریّة زمان روایی به عنوان یکی از مهم ترین مؤلّفه های پیشبرد روایت داستانی، بسیار قابل توجّه است. ژنت نظریّة زمان در روایت خود را در سه محور نظم، تداوم و بسامد مطرح می کند. این پژوهش که به روش ساختارگرایانه انجام شده، نشان می دهد از می...

مسمط «یادآر ز شمع مرده یادآر» اثر طبع دهخدا یکی از اشعار مدرن فارسی است که مورد توجه پژوهشگران حوزه ادبیات معاصر واقع شده است. این مقاله بر آن است تا با بهره گیری از رویکرد ترامتنی که از جمله رویکردهای جدید نقد ادبی به شمار می رود، به نقد و خوانش نوینی از مسمط دهخدا بپردازد. پرسش های پژوهش حاضر آن است که چرا این مسمط از اشعار مدرن به شمار آمده است؟ پیوندهای شعر دهخدا با شعر گذشته و حال فارسی چگ...

زمان روایی یا به تعبیر ژِرار ژِنت زمان داستانی، در انتقال مفاهیم، شخصیّت­پردازی و توصیف نقشی غیر قابل انکار دارد. استفاده از مؤلفه های زمان روایی و لایه­های مختلف زمان، از بارزترین ویژگی­های رمان دو جلدی سیمین دانشور به شمار می­رود. در این پژوهش، نویسندگان با روش استقرایی، مؤلفه­های زمان روایی را در سه مقولۀ نظم، تَداوم و بَسامد در رمان دو جلدی «جزیره سرگردانی» و «ساربان سرگردان» سیمین دانشور مورد ب...