گشتاسپ که یکی از پادشاهان کیانی بوده است، در روایات دینی و ملی ایران جایگاهی شایان توجه دارد. او به دلیل برخوردار بودن از دو جنبة مهم و اساسی در زندگی‌اش یعنی پذیرش دین بهی و نیز نقش آفرینی در داستان حماسی و جنگ با ارجاسپ تورانی، از شخصیت‌های نام‌آوری است که در شاهنامة فردوسی نیز مفصلاً بدو پرداخته شده است. برای دانستن پیشینة داستان گشتاسپ و منشأ و خاستگاه آن و آگاهی از منابعی که مورد استفاده و ...

هدف از این تحقیق بررسی روابط بینامتنی دوران گشتاسپ به روایت فردوسی می باشد. به همین دلیل از نظریات مطرح در این زمینه برای تدوین چارچوب نظری استفاده شده است. چارچوب نظری این تحقیق مبتنی بر نظریات نسل دوم بینامتنیت، لوران ژنی و خصوصا رویکرد فرامتنیتی، ژنت و بحث او از زبرمتن ها می باشد. پژوهش حاضر از نوع، تحلیل محتوا می باشد. و برای گردآوری داده ها از رویکرد کتابخانه ای استفاده شده است. نتایج به د...

چکیده نظریّه توهّم توطئه یا پارانویا، یک نظریّه مدرن سیاسیست که بر اساس آن، حاکم پارانوییک چنین می­اندیشد که تمام کاینات در حال توطئه­چینی علیه اوست و کشور را پیوسته دستخوش توطئه و براندازی از سوی دیگران می­داند. او گاه بعمد می­کوشد با توسّل به توهّم توطئه، نامشروع بودنِ حکومت خود و مشکلات داخلی را از کانون توجّه واقع­شدن دور ­کند و توجّه مردم را به توطئه­ها و کانون­های بحران بیگانگان معطوف دارد. در ای...

چکیده نظریّة توهّم توطئه یا پارانویا، یک نظریّة مدرن سیاسیست که بر اساس آن، حاکم پارانوییک چنین می­اندیشد که تمام کاینات در حال توطئه­چینی علیه اوست و کشور را پیوسته دستخوش توطئه و براندازی از سوی دیگران می­داند. او گاه بعمد می­کوشد با توسّل به توهّم توطئه، نامشروع‌بودنِ حکومت خود و مشکلات داخلی را از کانون توجّه واقع­شدن دور ­کند و توجّه مردم را به توطئه­ها و کانون­های بحران بیگانگان معطوف دارد. در ای...

نقد کهن الگویی آثار ادبی از فروع نقدهای روان شناختی است که در دهه های اخیر همچون مطالعات میان رشته ای دیگر، رونق و روایی یافته است. شاهنامه نیز با زیر ساخت اساطیری ویژه ی خود روایت گر داستان  ها و شخصیت هایی است که از ریشه و پیشینه ی ژرف اسطوره ای برخوردارند. این اثر  از جمله آثاری است که در آن کهن الگوهای  (آرکه تایپ ) یونگ نمودی برجسته یافته است. کهن الگو به نشانه ها و نمادهای یکسان در فرهنگ ...

نقد کهن الگویی آثار ادبی از فروع نقدهای روان شناختی است که در دهه های اخیر همچون مطالعات میان رشته ای دیگر، رونق و روایی یافته است. شاهنامه نیز با زیر ساخت اساطیری ویژه ی خود روایت گر داستان  ها و شخصیت هایی است که از ریشه و پیشینه ی ژرف اسطوره ای برخوردارند. این اثر  از جمله آثاری است که در آن کهن الگوهای  (آرکه تایپ ) یونگ نمودی برجسته یافته است. کهن الگو به نشانه ها و نمادهای یکسان در فرهنگ ...

هدف این مقاله، شناساندن حماسه ملّی «یادگار زریران» است؛ به همین جهت در آن از مواردی هم­چون وجه تسمیه یادگار زریران، خلاصه داستان، منشأ داستان، نقش گوسانان در حفظ آن، روند به کتابت درآمدن این حماسه، وزن اشعار پهلوی و کشف بنونیست در این زمینه، نشانه های نمایشی این اثر، ذکر این داستان در منابع دیگر با توجه به شباهت ها و تفاوت های آن، دقیقی و یادگار زریران و همین­طور ترجمه هایی که تا به حال از این ا...

رزم‌نامۀ کنیزک حماسه­ای ملی و روایتی از یادگار زریران است. این حماسه بخشی از دستنویس منظومۀ هفت­لشکر به زبان گورانی و بازتابی از یک نوعِ ادبی شاهنامه­سرایی در غرب ایران است. ساختار رزم‌نامه و رویکرد نمایشی آن در دو نگاه یادآور یادگار زریران است. در نگاهی جزیی، بخش میانی رزم‌نامه دقیقاً روایتی از یادگار زریران پهلویست که در آن زردشتی­زدایی و نام­گردانی صورت گرفته ­است. در این بررسی رزم‌نامه در مقا...

«خدای­نامه» یکی از آثار برجستۀ ادبیات ایرانی به زبان پهلوی در موضوع تاریخ اساطیری- داستانی ایران باستان است که متأسّفانه هیچ نوشته­ای از آن به زبان اصلی باقی نمانده­است. خدای­نامه­ را می‌توان یک نوع ادبی پنداشت که روایت­های گوناگونی(دهقانی، موبدی و پهلوانی) از آن موجود بوده است. عبدالله بن مقفّع این کتاب را در قرن دوم ه.ق با عنوان سیرالملوک به عربی ترجمه کرد که پاره­های پراکنده­ای ازآن در برخی مت...