اثر تاریخ های کاشت مختلف بر روی اجزاء عملکرد و عملکرد دانه در ارقام زودرس و متوسط رس سویا

بمنظور بررسی اثر تاریخهای کاشت مختلف بر اجرای عملکرد و عملکرد دانه در ارقام زودرس و متوسط رس سویا، آزمایشی در سال 1371 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز واقع در اراضی کرکج انجام گرفت این محل جزء اقلیم استپی نیمه خشک سرد با بارندگی سالیانه حدود 326 میلیمتر و مزرعه مورد نظر دارای خاک شنی لومی با سطح الارضی کم عمق و ph تقریبی حدود 8 میباشد . فاکتور تاریخ کاشت شامل دو تاریخ کاشت 24 اردیبهشت و 3 خرداد ماه بود فاکتور رقم عبارت بود از استیل، بلاک هاک ، پیپوا و هارکور از گروه زودرس و ویلیامز مزوکالاند از گروه متوسط رس . این فاکتورها در قالب طرح کرتهای خرد شده با 4 تکرار مورد مطالعه قرار گرفتند. نتایج نشان دادند که در تاریخ کاشت اول ارقام از لحاظ کلیه صفات مورد بررسی بجز شاخص برداشت بر تاریخ کاشت دوم برتری داشتند. در تاریخ کاشت دوم عملکرد دانه حداکثر و شاخص برداشت حداقل در صد کاهش را دارا بودند. اختلاف معنی داری بین دو تاریخ کاشت ازنظر عملکرد دانه در ساقه اصلی، تعداد دانه و تعداد غلاف در ساقه اصلی و شاخص برداشت مشاهده نشد ولی سایر صفات صافت اختلاف معنی داری در سطح 5 درصد با یکدیگر داشتند. در بین ارقام اختلاف بسیار معنی داری از لحاظ کلیه صفات مورد بررسی مشاهده گردید . رقمها رکور حداکثر عملکرد دانه، عملکرد دانه در بوته و ساقه اصلی، تعداد دانه در بوته و ساقه اصلی وتعداد غلاف در بوته و در ساقه اصلی را در بین ارقام داشته است ولی وزن هزار دانه آن خیلی کمتر از ارقام دیگر بوده است . حداکثر وزن هزار دانه ارتفاع و تعداد شاخه های فرعی مربوط به ویلیامز و حداکثر شاخص برداشت نیز مربوط به رقم استیل بوده است . اثر متقابل تاریخ کاشت × رقم در مورد کلیه صفات مورد بررسی بجز شاخص برداشت معنی دار نگردید . میانگین ارقام زودرس و متوسط رس نشان داد که ارقام زودرس در مجموع دارای بیشترین عملکرد دانه، عملکرد دانه در بوته و در ساقه اصلی، تعداد دانه در بوته و در ساقه اصلی، تعداد غلاف در بوته و در ساقه اصلی و شاخص برداشت بوده و ارقام متوسط رس نیز دارای حداکثر وزن هزار دانه، ارتفاع و تعداد شاخه های فرعی بوده اند. باتوجه به نتایج بدست آمده از این آزمایش رقمها رکور جهت کشت در اردیبشهت ماه در منطقه تبریز قابل توصیه است .