تنوع ژنتیکی و ساختار آن در درون و بین جوامع گیاهی از گونه های مختلف صنوبر و تلافی پذیری بین ارقام بومی و غیر بومی آن

گونه های مختلف جنس صنوبر به عنوان یکی از سریع الرشدترین درختان نیمکره شمالی ، در ایران نیز دارای پراکنش گسترده بوده و علاوه بر ارزش های زیست محیطی فراوان تامین کننده بخش اعظم نیازهای چوبی کشور هستند بنابراین شناسایی و تمایز گونه ها و کلن های این جنس به ویژه در سنین نونهالی جهت تعیین قرابت ها و تفاوت ها ضرورت دارد .تمایز و انتخاب این گونه ها و کلن ها با استفاده از مطالعه تعداد اندکی از صفات مورفولوژیکی و پس از طی مراحل تحقیقاتی 10 تا 15 ساله انجام می پذیرد.براساس نتایج حاصله نشانگرهای مورفولوژیکی با اعمال روش های آماری مناسب کلن های مختلف را از هم تفکیک نمودند ضمن آنکه نشانگر ملکولی ‏‎rapd‎‏ به نحو مطلوبی جهت تمایز کلن های مختلف به کار رفت. توالی های میکروساتلایت اطلاعات خوبی در مورد جمعیت های صنوبر ایران و اروپاارائه نمودند . همچنین در مورد نشانگر سیتوژنتیکی ، به دلیل کوچک بودن کروموزوم های صنوبر و تعداد نسبتا زیاد آنها امکان تمایز گونه های صنوبر وجود نداشت.اما در بررسی وضعیت کروموزوم ها و تعیین دیپلوئیدی آنها مفید واقع شد.اما در مورد دورگ گیری بین کلن های بومی و غیر بومی صنوبر ، نتایج نشان داد که تا مرحله کسب بذور دورگ و اعمال روش های کشت بافت مشکل خاصی وجود ندارد ، لیکن جهت ادامه رشد آنها به شرایط حرارتی و رطوبتی کنترل شده ای نیاز است.