تاثیر چگونگی اصول مکتب پراگماتیسم در برنامه های درسی علوم اجتماعی دوره ابتدایی

این تحقیق تحت عنوان "بررسی چگونگی تاثیر اندیشه های پراگماتیستی در برنامه های درسی علوم اجتماعی دوره ابتدایی"به دنبال پاسخ گویی به این پرسش بوده است که برنامه های درسی علوم اجتماعی دوره ابتدایی ایران تا چه حدودی از فلسفه تربیتی پراگماتیسم اثر پذیرفته است .این اثر در چه عرصه هایی و بر مبنای کدام اصول بوده است .هدف کلی این تحقیق این بوده که اندیشه های پراگماتیستی چگونه در برنامه های درسی علوم اجتماعی دوره ابتدایی ایران تاثیر گذاشته است. برای رسیدن به اهداف تحقیق و پرسش های مطرح شده از روش مثلثی کردن یا triangulation استفاده شده است ، به این معنی که تلاش شده است از انواع روش های گردآوری اطلاعات ، و تجزیه و تحلیل محتوا و از داده ها و تحلیل های کمی مثل آمار فراوانی و در صد ورویکرد های کیفی مثل استدلالهای منطقی و تطبیق دادن و مقایسه بهره گرفته شده است ،آنچه که از این بررسی حاصل شده است می توان به یافته ها و نتایج زیر اشاره کرد : با توجه به مفدمه کتاب تعلیمات اجتماعی دوره ابتدایی و یافته های تحقیق می توان گفت دست اندر کاران برنامه ریزی و تالیف کتاب تعلیمات اجتماعی آگاهانه و نا آگاهانه به برخی از اصول پراگماتیسم از آن جمله اصل رغبت ،اصل پرسش ، اصل فعالیت گروهی توجه داشته اند .اما تمام اندیشه ها و اصول فلسفه پراگماتیسم موردنظر و مورد توجه اینها نبوده است ،برای نمونه اصل تلفیق ،اصل پروژه و حل مسئله چندان مورد توجه دست اندر کاران این برنامه نبوده است . دیگر اینکه در میان اصول پراگماتیستی همه اصول به یک اندازه مورد نظر نبوده است . دست اندر کاران برنامه ریزی درسی علوم اجتماعی دوره ابتدایی ایران گرایش دارند کتابهای درسی علوم اجتماعی به صورت تلفیقی و بر مبنای فعالیت های گروهی ، حل مساله، توجه بیشتر به پرورش مهارتهای اجتماعی و افزایش علاقه به سرزمین و محیط زندگی دانش آموزان و پرورش مهارتهای اجتماعی و تشویق دانش آموزان به کار گروهی و مشارکتی و همچنین تقویت مهارتهای بحث و اظهار نظر کردن و فکر کردن و استدلال کردن و بالاخره تقویت اعتماد به نفس در کودکان کتابهای درسی تدوین گردد. این امر نشان از آن دارد که گرایش به بهره گیری از فلسفه تربیتی پراگماتیسم آگاهانه یا نا آگاهانه در تفکرات و رویکرد های برنامه ریزان وجود دارد اما همچنانکه در تجزیه و تحلیل نهایی ملاحظه خواهد شد این بدان معنا نیست که برنامه ریزان فعلی به صورت کامل و کافی به این موضوع عمل کرده و بر مبنای آن برنامه ها را مدون سازند . تحلیل محتوا و تجزیه و تحلیل چگونگی مطالب کتاب علوم اجتماعی دوره ابتدایی سال چهارم و پنجم نشان از این واقعیت دارد که عناصری یا اصولی از فلسفه پراگماتیسم و نه همه آنها مورد توجه برنامه ریزان و مولفان بوده است . در این پژوهش ابتدا از روش تجزیه و تحلیل کیفی به منظور تجزیه و تحلیل داده ها استفاده گردید و در مرحله بعدی جهت تجزیه و تحلیل داده ها و اطلاعات از آمار توصیفی (جدول توزیع فراوانی ودرصد )استفاده به عمل آمد .