بازنمود ذهنی فعل در زبان فارسی به هنگام درک شنیداری جمله

تجزیه و تحلیل داده های این پژوهش نشان می دهد که در آزمون (1) به علت تأثیر عامل تعداد مشارکان، میانگین زمان واکنش به جملات ساده دارای فعل لازم به طور معنی داری کمتر از زمان واکنش به جملات ساده دارای فعل متعدی شده است. همچنین، به علت تأثیر عامل تعداد گزاره ها بر امر پردازش، میانگین زمان واکنش به جملات ساده دارای فعل لازم به طور معنی داری از میانگین زمان واکنش به جملات مرکب دارای فعل لازم کمتر شده است. این وضعیت در مورد افعال متعدی نیز وجود دارد. علاوه بر این، به دلیل موثرتر بودن عامل تعداد گزاره ها نسبت به تعداد مشارکان، تفاوت معنی داری میان زمان واکنش به جملات مرکب دارای فعل لازم و جملات مرکب دارای فعل متعدی دیده نشده است. همچنین، با توجه به یافته های حاصل از آزمون (2) می توان گفت که متغیر نوع فعل از طریق عامل تعداد گزاره ها باعث شده است که میانگین زمان واکنش آزمودنی ها به جملات ساده به طور معنی داری کمتر از میانگین زمان واکنش آزمودنی ها به جملات مرکب شود. عامل تعداد احتمالات قالب زیرمقوله ای و ساختار موضوعی باعث معنی دار شدن تفاوت انواع مختلف فعل متعدی از یکدیگر در جملات ساده و مرکب شده است. نتایج تحلیل زمان واکنش آزمودنی ها در آزمون (3) نیز بیانگر این نکته هستند که در جملات ساده میانگین زمان واکنش به جملات دارای افعال نوع اول و دوم به طور معنی داری کمتر از نوع سوم بوده است. این نکته نشان می دهد که تعداد متمم های اجباری باعث برابری زمان واکنش به جملات ساده دارای نوع اول و دوم و تفاوت آن دو از نوع سوم بوده است. اما در جملات مرکب تفاوت های معنی دار بین این سه نوع فعل از بین می رود. باز هم در اینجا، متغیر مستقل نوع جمله موثرتر از متغیرمستقل نوع فعل عمل کرده است. به بیان دیگر، در این آزمون نیز اثرعامل تعداد گزاره ها بیشتر از اثر عامل تعداد متمم های اجباری بر پردازش بوده است. به طورکلی با استناد به نتایج به دست آمده از سه آزمون پژوهش می توان پردازش جملات فارسی را در نمونه مورد مطالعه متأثر از عوامل زیر دانست: 1ـ عامل «نوع جمله» به عنوان متغیر مستقل مستقیماً بر زمان پردازش افعال به هنگام درک شنیداری جمله موثر است و موجب تفاوت پردازشی جملات ساده از جملات مرکب در پیکره این تحقیق شده است. 2ـ عامل «نوع فعل» به عنوان متغیر مستقل مستقیماً بر زمان پردازش افعال به هنگام درک شنیداری جمله موثر است، اما خود تحت تأثیر اطلاعات نحوی (تعداد متمم های مورد نیاز در مدخل واژگانی و تعداد احتمالات قالب زیرمقوله ای فعل) و اطلاعات معنایی (تعداد مشارکان مورد نیاز در مدخل واژگانی و تعداد احتمالات ساختار موضوعی فعل) قرار دارد. 3- میزان اثرگذاری عامل نوع جمله بر زمان واکنش آزمودنی ها در این پژوهش، بیشتر از نوع فعل بوده است.