پهنه بندی اقلیمی استان فارس با استفاده از روش های آماری چندمتغیره

هدف از این تحقیق بررسی و تعیین مهم ترین عناصر اقلیمی موثر و در نهایت پهنه بندی اقلیمی استان فارس با مساحت 123946 کیلومتر مربع است. بدین منظور اقدام به ایجاد پایگاهی مرکب از 40 متغیر اقلیمی که از اهمیت بیشتری در ارتباط با اقلیم استان برخوردار بودند، شد و متناسب با تراکم ایستگاه ها و تغییرپذیری متغیرهای انتخابی، یک شبکه به ابعاد 13×13 کیلومتر بر روی استان گسترده شد. ایستگاه های مورد استفاده شامل کلیه ایستگاه های سینوپتیک، کلیماتولوژی و بارانسنجی استان فارس و مناطق مجاور استان می باشد. متناسب با اندازه شبکه، تعداد 656 نقطه اطلاعاتی بدست آمد. سپس با روش کریجینگ مقادیر 40 متغیر انتخابی در این 656 نقطه مشخص و داده های نقطه ای به پهنه ای تبدیل شدند. طول دوره آماری 1986 تا سال2005 می باشد. با توجه به مفقود بودن داده های بعضی از ایستگاه های مورد مطالعه در این تحقیق از روش درون یابی برای بازسازی داده های مفقود استفاده گردید. از روش تحلیل عاملی با دوران واریماکس به منظور کاهش ابعاد ماتریس داده ها و از روش تحلیل خوشه ای پایگانی به طریق وارد جهت پهنه بندی اقلیم استان استفاده شد. یافته های این بررسی با استفاده از روش تحلیل عاملی نشان می دهد 4 عامل اول 48/89 درصد پراش متغیرهای اولیه را بیان می کند. این عوامل عبارتند از: دمای گرمایشی، بارش، تابش و باد که به ترتیب 9/38، 8/38، 5/7 و 1/4 درصد از تغییرات را نشان می دهند. از روش تحلیل خوشه ای با روش سلسله مراتبی وارد 6 پهنه اقلیمی در استان شناسایی و بر اساس امتیازات عاملی نام گذاری شدند. این مناطق عبارتند از: نیمه خشک و بادی، نسبتا خشک با رطوبت نسبی بالا، فراخشک و نسبتا گرم، خشک و گرم، فراخشک وگرم و بادی ، فراخشک و فرا گرم.