سنجش اثرات اقتصادی سرمایه گذاری های نفت و گاز در مناطق نفتی و غیرنفتی (بااستفاده از جدول داده- ستانده دومنطقه ای)

چکیده صنعت نفت در کشور از جایگاه ویژه ای برخوردار است و سرمایه گذاری های وسیعی در این صنعت، انجام می شود. این میزان سرمایه گذاری می تواند فرصتی برای رهایی مناطق نفت خیز کشور از توسعه نیافتگی، سطح پایین درآمد و بیکاری باشد. هدف این پژوهش، بررسی اثرات سرمایه گذاری در بخش نفت خام و گاز طبیعی بر تولید، اشتغال و درآمد در مناطق نفتی و همچنین غیرنفتی است. برای این منظور از مدل داده - ستانده دو منطقه ای استفاده شده است. مدل داده -ستانده دو منطقه ای براساس جدول داده ستانده دو منطقه ای است که در سطح هفتاد و یک بخش اقتصادی در این پژوهش برای سال 1380تهیه شده است. منطقه نفتی شامل استان های خوزستان، بوشهر، هرمزگان، کهگیلویه و بویراحمد، ایلام، لرستان، و فارس است در حالی که منطقه غیرنفتی سایر اقتصاد ملی را در بر می گیرد. نتایج نشان می دهد، بخش نفت خام و گاز طبیعی دارای ضرایب فزاینده تولید، اشتغال و درآمد پایینی نسبت به سایر بخش ها در هر دو منطقه می باشد. همچنین اثرات سرریزی و بازخوردی اندک در تولید، اشتغال و درآمد را داراست که بیانگر ارتباط بسیار ضعیف بخش نفت با سایر فعالیت های اقتصادی نه تنها در سایر اقتصاد ملی بلکه در استان های نفت خیز است. البته این نتایج منطبق بر ماهیت بخش نفت خام و گاز طبیعی می باشد. براساس نتایج به دست آمده، به ازای ??/?، ??/??، ??/??، ??/?? و ??/?? هزار میلیارد ریال سرمایه گذاری در بخش نفت خام و گاز طبیعی در منطقه نفتی به ترتیب در سال های ??-?? و ??-?? افزایش تولیدی به میزان ??/?، ??/??، ??/??، ??/?? و ??/?? هزار میلیارد ریال، افزایش اشتغالی به میزان ?/?، ?/??، ?/??، ?/?? و ?/?? هزار نفر - شغل و افزایش درآمدی به میزان ?/??، ?/??، ?/??، ?/?? و ?/?? میلیارد ریال در سطح اقتصاد ملی ایجاد شده است.