بررسی اثر بهبود خُرداقلیم ها روی متغیرهای هواشناختی و باردهی خیار در تونل های پلاستیکی مشبک

شناخت خُرداقلیم ها نقش مهمی در اعمال مدیریت کشت و بهبود شرایط رشد و نمو گیاهان دارد. از تونل های پلاستیکی، در فصل های خُنک، برای زودکاشت بسیاری از سبزی ها به گستردگی استفاده می شود. هدف این پژوهش بررسی روابط گرمایی و رطوبتی خُرداقلیم های پلاستیکی متفاوت در کشت خیار سبز می باشد. برای این منظور از سه خُرداقلیم (1) تونل پلاستیکی کاملاً پوشیده (mc)، (2) تونل پلاستیکی مشبک (mp10)، با 100 سوراخ (به قطر 10 میلیمتر) در هر مترمربع، و (3) تونل پلاستیکی مشبک (mp15) با 100 سوراخ (به قطر 15 میلیمتر) در هر مترمربع، به عنوان تیمارهای آزمایشی در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی با 3 تکرار استفاده شد. تونل ها به پهنای 3/3 متر، بلندای 7/1 متر، و درازای 6 متر احداث شد. این طرح در شهرستان محمودآباد مازندران اجرا گردید و از نیمه دوم اسفند ماه در تونل ها خیار کشت شد. نتایج نشان داد میان دمای هوا در سه خُرداقلیم همبستگی بسیار بالا (99/0 تا 95/0 = r) و معنی داری وجود دارد. تفاوت میان دمای کمینه تیمار mc و هوای آزاد معنی دار شد اما تفاوت معنی داری میان دمای کمینه هوای آزاد و خُرداقلیم های مشبک وجود نداشت.دماهای لحظه ای و بیشینه تونل ها همیشه بیشتر و به طور معنی داری متفاوت از دمای هوای آزاد بودندو تفاوت معنی داری در جمع درجه-روز گرماییتیمارها وجود داشت. میان نم نسبی کمینه،میانگین و لحظه ای 6 عصر خرداقلیم های مشبک (mp10 و mp15) با هوای آزاد تفاوتی وجود نداشتو همواره نم نسبی تیمار mc به طور معنی داری بیشتر از تیمارهای مشبک و هوای آزاد بود. میان مقدار شبنم تشکیل شده در جدار داخلی پوشش های پلاستیکی تفاوت معنی دار وجود داشت. در مراحل فنولوژیک، گیاه خیار در تونل mc همواره از خیارهای تونل های مشبک پیش بود و میان تیمارهای مشبک تفاوتی وجود نداشت. تعداد برگ و شاخه فرعی ثانویه گیاه خیار در تونل mc به طور معنی داری بیشتر از تونل های مشبک بود، اما میان تعداد شاخه های فرعی اولیه تیمارها تفاوتی وجود نداشت. تفاوت معنی داری میان سطح برگ گیاه خیار در تیمارها دیده شد به طوری که سطح برگ در تونل mc بیشتر از تونل های مشبک بود و میان تونل های مشبک نیز تفاوت ها معنی دار بود. محصول برداشت شده در تیمار mc به مقدار معنی داری بیشتر از تیمارهای مشبک بود و محصول آن به ترتیب 12% و 20% بیشتر از محصول تولیدی در تونل های mp10 و mp15 بود.چنین نتیجه گرفته می شود که پلاستیک های مشبک شرایط گرمایی و رطوبتی درون تونل ها را بهبود می بخشند.و تونل mp10 در حالی که توانسته رطوبت هوا را تعدیل نماید افت محصول زیادی به دنبال نداشت.