سبک شناسی شعر زنان دوره قاجار

چکیده کثرت شاعران زن در دوره ی قاجار، از هموار شدن راه شاعری زنان ( که تا پیش از آن با محدودیت ها و ممنوعیت های جدی رو به رو بودند) حکایت می کند. در بررسی سبک شناسانه اشعار چهارده تن از شاعران زن دوره ی قاجار پی می بریم که از نظر فکری مضمون برخی از اشعار آنان عاشقانه است که معمولاً هیچ یک از مباحث هستی شناختی و ممیزه های جنسیتی زن را در حیطه ی حسی و عاطفی در بر نمی گیرد که در اشعار مستوره، والیه و تاج الدوله چنین مضامینی منعکس شده است.در اشعار گوهر قاجار و خانم کوچک نیز مولفه های دینی تجلی یافته و رگه هایی از عرفان در شعر گوهر قاجار و عفت نسابه دیده می شود. شاعرانی چون ضیاء السلطنه و رشحه نیز به مداحی شاهان و بزرگان دربار قاجار پرداخته اند. در دوره ی مشروطه، تحولات سیاسی و اجتماعی بر ذهن و اندیشه ی شاعران تأثیر گذارتر می شود. در اشعار فخرعظمی ارغون، مهرتاج رخشان، فاطمه فراهانی و به ویژه شمس کسمایی، مضامینی چون آزادی خواهی، شور وطن خواهی، نوجویی، اعتراض به فضای استبدادی جامعه، قانون خواهی، تقاضای حق و حقوق و … دیده می شود. از نظر مسائل ادبی و زبانی هر چند در اکثر اشعار، نوآوری در زبان، ترکیب واژه ها و تصاویر شعری دیده نمی شود، اما در دوره ی مشروطه شاهد ورود ترکیبات و اصطلاحات تازه ای هستیم که مبین رویدادهای اجتماعی،سیاسی و فرهنگی عصر مشروطه است.