تعیین مهمترین عوامل موثر بر گسترش حریق و پهنه بندی خطر آتش سوزی در جنگلها و مراتع استان چهارمحال و بختیاری

چکیده مطالعه و شناخت پدیده آتش سوزی می تواند به عنوان یک مطالعه راهبردی در مدیریت ریسک و بحران و به منظور کنترل و کاهش تخریب های آتش سوزی مورد استفاده قرار گیرد. دراین تحقیق که با هدف تعیین مهمترین عوامل تأثیر گذار بر آتش سوزی و پهنه بندی خطر حریق در جنگل ها و مراتع استان چهارمحال و بختیاری صورت گرفته است، ابتدا 120 منطقه از مناطق آتش سوزی شده سنوات گذشته، نقشه برداری و تعیین مساحت گردید. سپس با بررسی مطالعات صورت گرفته در این زمینه، دوازده عامل تأثیر گذار بر گستره آتش سوزی، مشخص و مقادیراین عوامل با توجه به موقعیت و تاریخ وقوع آتش سوزی ها استخراج گردید. این عوامل عبارتند از: تراکم پوشش گیاهی، شیب، جهت شیب، ارتفاع از سطح دریا، سرعت باد، دما، بارش، رطوبت نسبی، فاصله از جاده، فاصله از اراضی کشاورزی، فاصله از مناطق اطفاء حریق و تراکم جمعیت. در ادامه جهت تعیین سهم تأثیر گذاری عوامل بررسی شده در آتش سوزی ها با استفاده از روش شبکه عصبی مصنوعی، نسبت به تحلیل روابط بین عوامل مد نظر با مساحت آتش سوزی ها اقدام و همچنین مدلی برای ایجاد امکان پیش بینی خطر آتش سوزی به ازای ورود عوامل تأثیر گذار تعیین گردید. نتایج نشان می دهد از بین عوامل مورد بررسی، عامل پوشش گیاهی، فاصله از جاده، جهت شیب، رطوبت نسبی، سرعت باد نسبت به سایر عوامل از درجه اهمیت بالاتری برخوردارند. همچنین با استفاده از نقشه پوشش گیاهی جنگل ها و مراتع استان و تهیه لایه های اطلاعاتی عوامل مورد نظر در کل استان و با استفاده از مدل تهیه شده، مقادیر پیش بینی خطر برای کل استان استخراج و سپس نقشه پهنه بندی خطر آتش سوزی در سیستم اطلاعات جغرافیایی در پنج کلاس مختلف تهیه گردید.