بررسی اثر صمغ آنغوزه و فرومون جنسی بر جمعیت کرم گلوگاه انار، ectomyelois ceratoniae zeller (lep.: pyralidae در باغ های انار یزد

کرم گلوگاه انار، ectomyelois ceratoniae zell. (lep.: pyralidae) مهم ترین عامل کاهش کمی و کیفی درختان انار بوده و خسارت آن سبب ریزش گل و میوه انار در ابتدای بهار می شود. به انگیزه ی بررسی اثر عصاره صمغ آنغوزه و فرومون جنسی طبیعی این آفت بر کنترل آن، این پژوهش در سال های 1390-1389 در باغ انار مرکز تحقیقات کشاورزی یزد روی درختان 18 ساله، رقم ملس یزدی در قالب طرح بلوک کامل تصادفی انجام شد. بر این اساس، قطعه ای به مساحت 4 هکتار انتخاب و 3 بلوک با فاصله 60 متر از یکدیگر و 4 تیمار در هر بلوک شامل، آنغوزه پاشی، تله فرومون جنسی طبیعی کرم گلوگاه انار، آنغوزه + تله فرومونی (پوش-پول) و شاهد با 5 نمونه (درخت) یک درخت در وسط و 4 درخت دیگر در پیرامونش انتخاب شد. در آزمایش دیگر تاثیر غلظت های 2، 3، 4 و 5 میلی لیتر بر لیتر عصاره صمغ آنغوزه ferula assa-foetida l. (apiaceae) بر میزان پارازیتیسم و تلفات زنبور (hym.: trichogrammidae) trichogramma brassicae در دمای 2±25 درجه نسبی و رطوبت نسبی 5±55 درصد و دوره نوری:تاریکی 8:16 بررسی شد. نتایج نشان داد که بین اثر تیمار ها روی متغیرهای درصد انارهای جمع آوری شده از زیر درختان (007/0p= 06/4 =836 و 3 f)، انارهای پوسیده محتوی لارو (007/0p= 04/4 =836 و 3 f)، درصد انارهای آفت زده ترک خورده (008/0 p= 4 =836 و 3 f) و درصد مجموع انارهای پوسیده و ترک خورده آفت زده (002/0p= 01/5 =836 و 3 f) در سطح 1 درصد اختلاف معنی دار وجود دارد و بین متغیرهای درصد انار های ترک خورده (015/0p= 5/3 =836 و 3 f) و انارهای ترک خورده محتوی لارو (04/0p= 79/2 =836 و 3 f) در سطح 5 درصد اختلاف معنی دار وجود دارد. نتایج نشان می دهد که برای تمام پارامترها تیمار شاهد بیشترین میزان و تیمار پوش پول دارای کمترین مقدار است و نسبت به دو روش دیگر اثر بیشتری در کاهش خسارت آفت داشته است. نتایج نشان داد که استفاده از عصاره صمغ آنغوزه در راهبرد راندن و ربودن برای مبارزه با کرم گلوگاه انار اثر منفی بر فعالیت زنبور پارازیتوئید تریکوگراما برای کنترل بیولویک کرم گلوگاه انار ندارد. استفاده از فرومون جنسی و آنغوره در کنار هم علاوه بر اینکه باعث کاهش خسارت کرم گلوگاه انار می شود، یک ترکیب ایمن برای طبیعت است و می توان با جلب کردن آفت در یک نقطه پیش بینی شده هزینه مبارزه و استفاده از مواد شیمیایی را کاهش داد.