بررسی تطبیقی مردم سالاری دینی و دموکراسی لیبرال

در همیشه ی تاریخ، نظام های مختلف سیاسی، حقوقی، فرهنگی و غیره، برخاسته از نظام های فکری هر جامعه بوده است، از این رو مباحث معرفتی به منزله ی ریشه ی پنهان و سیستم های مختلف سیاسی، حقوقی، اقتصادی و غیره، به مثابه شاخ و برگ آشکار درخت جوامع به شمار می روند. دو نظام مردم-سالار دینی و دموکراسی لیبرال نیز، از قاعده ی فوق مستثنی نبوده، برآمده از دو نظام نظری متفاوت می-باشند. بدین معنا که با تفاوت در ابزار شناخت خود، از جهت معرفت شناسی، هستی شناسی و انسان شناسی، دو گونه ی کاملاً متفاوت می باشند. بر همین اساس با توجه به تفاوت اصولی دو نظام در مبنای معرفتی خود، پژوهش پیش رو بر آن بود، چهار مولفه ی مشروعیت، آزادی، حقوق و قانون، را در دو نظام یاد شده مورد بررسی قرار داده، تأثیر واقعیت فوق را در خاستگاه، اهداف و شیوه اِعمال آن ها مشخص سازد. به عبارت دیگر تبیین نماید که در مجموع، چهار مولفه ی یاد شده در نظام مردم سالاری دینی، از حیث خاستگاه، الهی، از جهت اهداف، تأمین کننده ی دنیا و آخرت انسان و از دید شیوه ی اِعمال، موافق و یا حداقل دارای عدم مخالفت با احکام الهی و ارزش های انسانی است. این در حالی ا ست که در نظام دموکراسی لیبرال، خاستگاه، غیر الهی و صرفاً انسانی، اهداف، فقط در راستای تأمین دنیای مادی ملموس بشر و از جهت شیوه ی اعمال؛ به دلیل اعتقاد به توجیه وسیله توسط هدف، هیچ گونه محدودیتی برای اِعمال هر نوع شیوه ای؛ هر چند مخالف ارزش های الهی و انسانی باشد، ندارد.