اثر نیتریک اکسید (no) در کاهش خسارت اکسیداتیوی القاء شده ناشی از تنش خشکی در دو گونه چمن agrostis stolonifera و festuca arundinacea

کمبود آب از مهم ترین عوامل محدود کننده پرورش چمن در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری به شمار می آید. بنابراین، در پژوهش حاضر میزان تحمل به خشکی دو گونه چمن، اگروستیس (agrostis stolonifera) و فستوکا (festuca arundinacea) با کاربرد نیتریک اکسید (no) مورد بررسی قرار گرفت. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملا تصادفی با سه فاکتور شامل دو گونه چمن، چهار سطح سدیم نیتروپروساید (snp) (صفر، 50، 100 و 150 میکرومول بر لیتر) و چهار سطح رطوبتی خاک (آبیاری در سطح رطوبتی با نیروی مکش 25-20 (شاهد)، 35-30، 55-50 و 75-70 سانتی بار) در سه تکرار اجرا شد. نتایج نشان داد که خشکی موجب کاهش رشد رویشی شاخسارها در هر دو گونه چمن شد، اما با افزایش شدت تنش خشکی طول ریشه به طور معنی داری افزایش پیدا کرد. میزان فعالیت آنزیم پراکسیداز (pod)، سوپراکسید دیسموتاز (sod)، آسکوربات پراکسیداز (apx) و کاتالاز (cat) برگ با افزایش مکش رطوبتی خاک کاهش یافت، اما محلول پاشی با غلظت های مختلف snp، فعالیت این آنزیم ها را به طور معنی داری نسبت به شاهد افزایش داد. در هر دو گونه چمن محتوای نسبی آب برگ و میزان کلروفیل برگ با افزایش مکش رطوبتی خاک کاهش پیدا کرد، اما محلول پاشی با غلظت های مختلف snp، محتوای نسبی آب برگ و میزان کلرفیل برگ را در هر دو گونه نسبت به گیاهان تیمار نشده درسطح بالاتری حفظ کرد. تنش خشکی میزان نشت یونی را به طور معنی داری افزایش داد، ولی محلول پاشی با snp باعث کاهش نشت یونی در شرایط تنش خشکی شد. با افزایش نیروی مکش رطوبتی خاک تولید پرولین افزایش یافت، اگرچه محلول پاشی با غلظت های مختلف snp نیز میزان پرولین را در مقایسه با گیاهان تیمار نشده افزایش داد. تیمار snp در رشد بعد از تنش خشکی، توانایی گیاه را در جذب آب پس از یک دوره خشکی افزایش داد. در این زمان میزان پرولین برگ ها کاهش یافت، اگرچه گیاهان تیمار شده با snp میزان پرولین بیش تری داشتند. تیمار با snp میزان فعالیت آنزیم های pod، apx و cat برگ را پس از رشد مجدد افزایش داد. در مجموع، به نظر می رسد که نیتریک اکسید با افزایش فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانی رادیکال های آزاد اکسیژن را خنثی کرده و در نتیجه با کاهش میزان نشت یونی، تخریب کلروفیل و افزایش محتوای نسبی آب برگ، خسارت ناشی از تنش خشکی را در چمن کاهش داده است.