تأثیر مورد و سبب در فهم فقهی و تعمیم حکم

قرآن کریم و سخنان معصومان:در بسیاری از موارد، ناظر به واقعه یا مخاطب خاصیاست که در اصطلاح به این خصوصیات،سبب نزول یا سبب ورود حدیث گویند. در این باره، این سوال مطرح می شود که آیا شناخت سبب در فهم اولیه فقهی از نص موثر است یا نه؟با توجه به وجود نمونه های فراوانی از نصوص که شناخت سبب در فهم درست آن ها تأثیر دارد، پاسخ به این سوال مثبت است.همچنین مسئله دیگری که وجود دارد این است که آیا در برداشت از یک گزاره، سبب موجب تخصیص می شود یا می توان از آن صرف نظر کرد و با عمل به قاعده «العبر? بعموم اللفظ لا بخصوص السبب» عموم لفظ را ملاک قرار داد؟ در این پژوهش به این سوال این گونه پاسخ داده شده است: در آیات و روایاتی که دارای عموم لفظی هستند و به سبب خاصی بیان شده اند، پذیرش انحصار کلام شارعدر اسبابدر اکثر موارد، نادرست به نظر می رسد.همچنین به نظر می رسد،اجرایی شدن این قاعده در میان موافقان اعتبار عموم لفظ،منوط به نبودن دلیل منصوص بر خلاف عمومیت لفظ است.