مفهوم و معیار تحقق غرر در معاملات

پایان نامه
چکیده

چکیده پایان نامه معنای لغوی غرر، "خطر" است و این خطر هم ناشی از جهل به یکی از جوانب کالا می باشد و در معنای اصطلاحی آن باید گفت که «غرر عملی است که از ضرر ایمن نمی باشد». مستند اصلی قاعده نفی غرر، حدیث مشهور نبوی است که در آن چنین آمده؛ «نهی النّبی عن بیع الغرر»، که یک حدیث مرسل و ضعیفی است و شهرت عمل به آن حدیث، ضعف آن را جبران می کند. قاعده غرر شامل سه جهت «جهل به وجود عوضین»، «جهل به اوصاف عوضین» و «عدم قدرت بر تسلیم و تسلّم» می شود. یکی از مواردی که منجر به بطلان عقد در معاملات و عقود تملیکی می شود "جهل به وجود مبیع" است خواه این مبیع مجهول، در آینده محقّق شود خواه محقّق نشود و مناط بطلان، عدم مال در خارج نیست، بلکه همان جهل طرفین به مالی در خارج می باشد. علمای امامیّه، اجماع دارند بر این که "علم به اوصاف عوضین" شرط است، چرا که متعاملین باید بدانند در برابر چیزی که داده اند، مالک چه چیز دیگری شده اند و در وصف مبیع، ذکر کردن هر وصفی لازم نیست بلکه ذکر کردن وصفی لازم است که ثمن، بخاطر بودن یا نبودن آن وصف، اختلاف محسوسی پیدا کند بطوری که عرفاً چنین اختلافی نادیده گرفته نمی شود. بیعی که در آن از تسلیم کالا به مشتری عذر و عجز وجود دارد صحیح نمی باشد؛ مانند فروش پرنده در هوا و ماهی در آب. امکان تحقّق غرر در سایر عقود معاوضی چون بیمه هم وجود دارد و این طور نیست که این قاعده صرفاً به بیع اختصاص یابد، چرا که بیمه هم از عقودی است که در آن مثمن (مقدار خسارت وارده به بیمه گذار) کم و زیاد می شود؛ بعبارتی ممکن است میزان خسارتی که به بیمه گذار می رسد کمتر از حقّ بیمه ای باشد که پرداخت نموده و ممکن است بیشتر شود.

منابع مشابه

دلیل نفی غرر و میزان اثرگذاری آن بر معاملات

مسئله نفی غرر در معاملات، ابعاد وسیعی در مباحث فقهی، معاملاتی نزد علمای اسلام دارد و شاید بتوان گفت که نفی غرر یکی از ویژگیهای معاملات مشروع در اسلام است؛ زیرا بسیاری از قوانین وضعی بشری، آشکارا از عقود غرری مثل شرط‌ بندی و قمار حمایت کرده‌اند و در عصر حاضر به عقودی که غرر کمتر دارد روی آورده‌اند. آنچه بررسی و مطالعه غرر را اهمیت بیشتری بخشیده، آن است که موارد مشکوک آن بسیار است؛ زیرا هرگونه که...

متن کامل

بررسی ضابطه غرر در معاملات جدید

شریعت اسلام به منظور استحکام و اتقان معاملات و مقابله با لرزان بودن یک معامله و جلوگیری از وقوع ضرر و نزاع در معاملات، قاعده ای تحت عنوان قاعده نفی غرر وضع کرده است تا هر فرد تاجر یا سرمایه گذار، هنگام ورود به معامله، از اطمینان نسبی برخوردار باشد. بررسی کتب فقهی نشان می دهد که در خصوص معیار و ضابطه معامله غرری، دیدگاه های متفاوتی وجود دارد. با توجه به اینکه بازارهای مالی، با عدم اطمینان و مخاط...

متن کامل

بررسی جهات تحقق غرر در عقد بیمه

یکی از شرایط صحت دادوستد نبود غرر در ارکان معامله است و در صورت تحقق چنین حالتی، معامله باطل می گردد. چون در روایات واردشده از پیشوایان دین، از عقد غرری نهی است و نهی از غرر در معاملات موجب بطلان آن می‏شود؛ یعنی چنانچه در معاملۀ نسبت به نهی واردشده، توجه نشود و به مقتضای آن عمل نگردد، آن معامله باطل بوده و ترتیب اثری به آن داده نمی‏شود. بیمه هم یک عقد مشروع، مستقل و لازم­الوفاء است که امکان تحق...

متن کامل

دلیل نفی غرر و میزان اثرگذاری آن بر معاملات

مسئله نفی غرر در معاملات، ابعاد وسیعی در مباحث فقهی، معاملاتی نزد علمای اسلام دارد و شاید بتوان گفت که نفی غرر یکی از ویژگیهای معاملات مشروع در اسلام است؛ زیرا بسیاری از قوانین وضعی بشری، آشکارا از عقود غرری مثل شرط بندی و قمار حمایت کرده اند و در عصر حاضر به عقودی که غرر کمتر دارد روی آورده اند. آنچه بررسی و مطالعه غرر را اهمیت بیشتری بخشیده، آن است که موارد مشکوک آن بسیار است؛ زیرا هرگونه که ...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید

ذخیره در منابع من قبلا به منابع من ذحیره شده

{@ msg_add @}


نوع سند: پایان نامه

وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه امام صادق علیه السلام - دانشکده الهیات و معارف اسلامی

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023