تدوین و معتبرسازی روش آنالیزی برای تعیین مقدار هورمون های استروئیدی آندروژنیک با منشاء خارجی به عنوان دستورالعمل اجرایی در آزمایشگاه ملی کنترل غذاودارو کشور.

درسال های اخیر، استفاده از مکمل های ورزشی دربین ورزشکاران حرفه ای و غیرحرفه ای بسیار رواج یافته است و ورزشکاران از این مکمل ها به عنوان بخشی از رژیم غذایی خود استفاده می کنند. متاسفانه در این میان، افرادی با اهداف سودجویانه و سوء این مکمل ها را به مواد انرژی زا(دوپینگی) آلوده کرده و باعث بدنام شدن ورزشکاران حرفه ای می شوند. استروئیدهای آنابولیک دسته ای از این مواد نیروزا هستند. استروئیدهای آنابولیک، مشتقات صناعی هورمون های مردانه یا تستسترون می باشند که به عنوان مواد دوپینگی در مکمل های ورزشی مورد استفاده قرار می گیرند. از آنجایی که در کشورمان روش ویژه-ای برای شناسایی و تعیین مقدار مواد دوپینگی در مکمل های ورزشی راه اندازی نشده است تصمیم بر آن شد که در جهت رسیدن به این هدف پژوهشی صورت گیرد. در این پژوهش ابتدا به بررسی ومطالعه روش هایی که در گذشته انجام شده است پرداخته شد. درتمامی روش های پیشین از دستگاه های کروماتوگرافی(gc,gcms, hplc) و همچنین روش الکتروفورز استفاده شده است. دستگاه الکتروفورز نسبت به دستگاه های دیگر تجزیه ای حد کمی و حد تشخیص بالایی دارد و برای تعیین مقدار مواد دوپینگی در مکمل های ورزشی چندان مناسب نیست. دستگاه های کروماتوگرافی هم دارای تجهیزات بسیارگرانقیمت هستند. لذا در این پژوهش برای دستیابی به روش اندازه گیری استروئیدهای آنابولیک از روش الکتروشیمی و دستگاه پلاروگرافی استفاده شد. هدف اصلی در این تحقیق ابداع روش اندازه گیری و استخراج استروئیدهای آنابولیک از مکمل-های ورزشی، بهینه سازی و استاندارد کردن روش برای استفاده در سازمان مرجع غذا و دارو کشور است. در نهایت شرایط بهینه شده روش با استفاده از دستگاه پلاروگرافی به شرح زیر می باشد: حلال: آب و استونیتریل(1:1). ph: 2. spe: c18. نوع الکترولیت پشتیبان: kcl. غلظت الکترولیت پشتیبان: m 01/0. زمان سانتریفوژ: 25 دقیقه. زمان سونیکیت: 10 دقیقه. پتانسیل انباشتگی(v): v3/0-. زمان انباشتگی(s): s900. سرعت اسکن پتانسیل ((v.s-1: ((v.s-101/0. الکترود مرجع: ag/agcl. زمان دمیدن گاز بی اثر(s): s300. در مرحله بهینه سازی و استخراج استروئیدهای آنابولیک از مکمل های ورزشی ، دستگاه اسپکتروفوتومتر uvمورد استفاده قرار گرفت. از این دستگاه بیشتر به منظور اطمینان از حذف گونه های مزاحم و استخراج استروئیدهای آنابولیک استفاده شده است.این روش که در ابتدا ابداع و سپس بهینه سازی و استاندارد سازی شد روش نوین و بسیار ساده و ارزان است که قبلا در هیچ پژوهشی مورد استفاده قرار نگرفته است.