بررسی و مقایسه ی مقامات و منازل عرفانی در اندیشه های ابوالحسن علی بن عثمان هجویری و خواجه عبدالله انصاری ( با تکیه بر کشف المحجوب و منازل السائرین و صدمیدان)

چکیده بررسی و مقایسه ی مقامات و منازل عرفانی در اندیشه های هجویری و خواجه عبدالله انصاری ( با تکیه بر کشف المحجوب، منازل السائرین و صدمیدان) به کوشش اسماعیل نعمتی در این پایان نامه سعی بر آن است که مقامات و منازل سلوک در منازل السائرین و صدمیدان و کشف المحجوب به روش توصیفی- تحلیلی و ابزار گردآوری کتابخانه ای در پنج فصل مورد بررسی و مقایسه قرار گیرد و تفاوت ها و شباهت های هریک ذکر شود. در فصل اول، به کلیات پرداخته ایم و اهداف و ضرورت تحقیق را بیان نموده ایم و در فصل دوم، به تاریخچه مقامات و منازل پرداخته ایم.، در فصل سوم، به زندگینامه و اندیشه های خواجه عبدالله و هجویری پرداخته ایم. فصل چهارم، به بررسی معنای لغوی و اصطلاحی مقامات پرداخته ایم و وجود آن ها را در قرآن و احادیث مورد بررسی قرار داده ایم. و پس از ذکر آرای هجویری و خواجه عبدالله در باب آن مقام تفاوت و شباهت دیدگاه های آن دو را در هر مقام ذکر نموده ایم. در فصل پنجم، که به نتیجه گیری اختصاص دارد، نخست به ذکر مقاماتی که در آثار خواجه عبدالله و هجویری یکسان و مشابه از آنان سخن رفته، پرداخته ایم و سپس به مقاماتی که دیدگاه های این دو در مورد آن ها متفاوت است اشاره کرده و چگونگی تفاوت را بیان کرده ایم. هدف از این پژوهش بیان وجوه اختلافات و اشتراکات مقامات و منازل در آثار خواجه (منازل السایرین و صدمیدان) و کشف المحجوب هجویری است، و نتیجه ای که از این بررسی حاصل می شود آن است که خواجه عبدالله براساس اعتقادات عرفانی و گرایشات کلامی، حنبلی به پیروی از نص قرآن و احادیث توجه بیشتری نشان می دهد ولی هجویری به دلیلی گرایش به مذهب حنفی و بهره گیری از اقوال مشایخ تنها به طور کلی به مقامات اشاره دارد و کمتر به جزئیات می پردازد.