ساخت و بررسی خواص سیمان کامپوزیتی مورد استفاده در دندان پزشکی

سیمان دندانی mineral trioxide aggregate (mta) بسیاری از خواص یک ماده ی پرکننده ی ریشه ی دندانی را دارا می باشد. با این حال، زمان گیرش طولانی و کاربری سخت آن، سبب شده تا استفاده از این ماده محدود گردد. در این تحقیق به منظور بهبود خواص گیرشی و کاربردی این ماده از ماده ی بیوپلیمری کایتوسان استفاده شد و بیوکامپوزیتی زیست فعال ساخته شد. به این منظور، کایتوسان با درصدهای متفاوت به محلول 8% اسید سیتریک اضافه شد و سپس بخش پودری سیمان که شامل سیمان پرتلند، اکسید بیسموت و تری کلسیم فسفات بود، به نسبت 3 به 1 به بخش مایع اضافه گردید. تأثیر محلول های با غلظت های متفاوت کایتوسان روی خواص گیرشی و کاربردی سیمان mta مورد بررسی قرار گرفت. زمان گیرش سیمان ها توسط سوزن گیلمور اندازه گیری شد. در نهایت نمونه ها به مدت 1، 7 و 14 روز در محلول شبیه سازی شده ی بدن قرار گرفتند و آزمایشات xrd، sem و eds برای مشخص کردن فازهای تشکیل شده ی سیمان در طی این مدت انجام گرفت. آزمایش icp نیز به منظور بررسی میزان رهایش یون کلسیم از سیمان به درون محلول شبیه سازی شده ی بدن انجام شد. تغییرات ph محلول ها نیز طی مدت نگه داری سیمان ها در محلول شبیه سازی شده بدن اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که نمونه های کایتوسانی شکل پذیری و کاربری بسیار بهتری نسبت به نمونه های بدون کایتوسان از خود نشان دادند. مطابق نتایج مشاهده شد که با افزایش غلظت کایتوسان در محلول مایع، زمان گیرش سیمان به شدت کاهش می یابد. هم چنین افزایش میزان کایتوسان تشکیل لایه ی سطحی هیدروکسی آپاتیت را بر روی سطح سیمان ها بیشتر می کند. میزان زیاد رهایش یون کلسیم و تغییرات ph در محدوده ی قلیایی نیز موید این نتایج بودند و نشان دادند که سیمان جدید دارای خاصیت ضدباکتریایی قوی است. با جمع بندی این نتایج دریافت شد که افزودن کایتوسان سبب کاهش شدید زمان گیرش سیمان، بهبود خواص کاربری، افزایش زیست فعالیت و نیز افزایش خاصیت ضدباکتریایی سیمان می شود. کلمات کلیدی: سیمان mta، کایتوسان، سیمان پرتلند، هیدروکسی آپاتیت، تری کلسیم فسفات، زمان گیرش، زیست فعالیت.