اثر سدیم نیتروپروساید و هماتین روی جوانه زنی، فتوسنتز،پاسخ آنتی اکسیدانتی، محتوای عناصر و برخی از متابولیت های ثانویه گاوزبان ایرانی تحت تنش شوری

نیتریک اکساید مولکول سیگنالی وسیعی در بسیاری فرایندهای فیزیولوژیکی و پاسخ های مختلف گیاهان به استرس-های زیستی و غیرزیستی از قبیل شوری می باشد. هم چنین هم اکسیژناز یک آنزیم دفاعی سلولی است که واکنش های مقاومت گیاه را وساطت می کند. هدف از این مطالعه بررسی اثر سدیم نیتروپروساید (به عنوان دهنده no) و هماتین (به عنوان یک القا کننده هم اکسیژناز) در کاهش استرس های شوری در گاوزبان ایرانی است. در آزمایش اول اثر غلظت های مختلف snp (100 و 200 میکرومولار) و هماتین (1و2میکرومولار) در سه سطح شوری (0، 50 و 100 میلی-مولار) بر جوانه زنی دانه و رشد گیاهچه های گاوزبان بررسی شد. نتایج نشان داد که شوری 50 میلی مولار اثرات چندانی را نشان نداد. بنابراین گاوزبان به استرس شوری بسیار حساس نبود. کاربرد snp 200 میکرومولار اثرات منفی در جوانه زنی دانه و رشد گیاهچه را به دنبال داشت. اگرچه snp 100 میکرومولار و هماتین 1 و 2 میکرومولار به طور قابل توجه جوانه زنی نهایی، t50 و طول گیاهچه را اصلاح کرد. بنابراین آزمایش دوم و سوم اثر snp100میکرومولار و هماتین 2 میکرومولار همراه با cptio (بازدارنده no) و znppix (مهار کننده ho) روی جوانه زنی، رشد، فتوسنتز، ترکیبات ثانویه و محتوای یون و پاسخ های آنتی اکسیدانتی در گاوزبان بررسی شد. نتایج آزمایش دوم نشان داد که تحت شوری 100 میلی مولار، هماتین و snp هردو جوانه زنی نهایی، انرژی جوانه زنی، ایندکس جوانه زنی و فعالیت آلفا آمیلاز و بتا آمیلاز را افزایش دادند. هم چنین این دو ترکیب تشکیل قند احیا و کربوهیدرات محلول کل را سرعت بخشیدند. نتایج آزمایش سوم نشان داد که نحت استرس شوری snp 100 میکرومولار و هماتین، رنگدانه های فتوسنتزی، fv/fm، پرولین و وزن تر و خشک ریشه و ساقه را افزایش دادند. هماتین و snp هم چنین فعالیت آنزیم های آنتی اکسیدانت را افزایش دادند. بنابراین نتایج نشان داد کاهش آسیب اکسیداتیو با کاهش مالون د آلدهید و محتوای پراکسیدهیدروژن در برگ ها همراه بوده است. هم چنین snp و هماتین تولیدات فلاونوئیدی، آنتوسیانین، موسیلاژ و مواد فنلی در برگ ها را افزایش دادند. و نیز فعالیت خنثی کردن رادیکا ل-ها در برگ ها افزایش یافت. snp و هماتین، سدیم و کلر را در این گیاه کاهش دادند و میزان پتاسیم ، منیزیم ، کلسیم، نیترات و سولفات در برگ ها تحت استرس شوری افزایش یافتند.کاربرد znppix اثرات هماتین بر تحمل شوری را مهار کرد اما اثرات مثبت snp را نتوانست مهار کند در حالی که cptio اثرات مثبت snp و هماتین را در همه ویژگی های بالا در گیاه گاوزبان تحت استرس شوری مهار کرد. بنابراین این نتایج نشان داد که ممکن است نقش حفاظتی هماتین با القای نیتریک اکساید در ارتباط باشد در حالی که تولیدات نیتریک اکساید مشتق شده از هماتین نیز تایید شده بود.