ارزیابی اثرات توسعه بر محیط زیست احداث نیروگاه 500 مگاواتی سیکل ترکیبی ماکو

تولید انرژی از نیازهای ضروری در راستای تحقق اهداف توسعه اقتصادی- اجتماعی و ارتقای کیفیت زیستی انسانها بشمار می رود. در شبکه های قدرت با افزایش مصرف در مناطق مختلف بدلیل رشد صنایع و جمعیت، تولیدکنندگان انرژی و الکتریسیته باید گسترش یابند که از آن جمله می توان به احداث نیروگاه 500 مگاواتی سیکل ترکیبی ماکو اشاره نمود. با توجه به رشد روزافزون مصرف برق(صنعتی، کشاورزی و خانگی) در طی سالیان گذشته، نیاز به تولید نیروی الکتریسیته در منطقه به شدت احساس شده و این پروژه به منظور تولید بخشی از برق مورد نیاز منطقه و کمک به اشتغال زایی و تولید و توسعه صنایع جنبی و صادرات برق و محصولات اجرا می گردد. این نیروگاه از برنامه های توسعه ایی شرکت توسعه برق ایران است که توسط شرکت برق ماهان در شهرستان ماکو احداث می گردد.شهرستان ماکو از توابع استان آذربایجان غربی ودر270 کیلومتری شمال شهرستان ارومیه(مرکز استان) ودر مسیرجاده اصلی تبریز– بازرگان واقع شده است. موقعیت پیشنهادی جهت احداث نیروگاه در10 کیلومتری شمال شهرستان ماکو و در مسیر جاده کمربندی بازرگان واقع شده است. ولیکن با توجه به اثرات تخریبی و بعضا غیرقابل جبران و بسیار پرهزینه بسیاری از پروژه های توسعه ایی و با در نظر گرفتن این نکته که"حفاظت محیط زیست که نسل امروز و نسلهای بعدی باید در آن حیات اجتماعی رو به رشدی داشته باشند وظیفه عمومی تلقی می شود و از این رو فعالیت های اقتصادی و غیر آن که با آلودگی محیط زیست یا تخریب غیر قابل جبران آن ملازمه پیدا میکند اکیدا ممنوع است"، ارزیابی اثرات زیست محیطی به عنوان یک ابزار مدیریت محیط زیست برای دستیابی به توسعه پایدار وکاهش اثرات منفی امروزه به عنوان یک ضرورت و نیاز برای همه ی پروژه ها و فعالیت های توسعه ایی احساس می شود. براین اساس بررسی و ارزیابی اثرات توسعه برمحیط زیست احداث نیروگاه 500 مگاواتی سیکل ترکیبی ماکونیز به عنوان یک نیازوضرورت تلقی گردیده و در این پایان نامه به بررسی آن پرداخته می شود. در این رابطه ابتدا وضعیت موجود محیط زیست منطقه مورد بررسی قرار گرفته و سپس با تعیین گزینه های ارزیابی با توجه به اثرات و پیامدهای منفی پیش بینی شده برای نیروگاه مذکور به تفکیک فاز ساختمانی و بهره برداری، اثرات احداث نیروگاه سیکل ترکیبی بر مولفه های زیست محیطی درمحدوده فیزیکی- شیمیایی، بیولوژیکی-اکولوژیکی، اجتماعی- فرهنگی، اقتصادی- فنی مورد بررسی قرار می گیرد. دراین مطالعه از روش ماتریس ارزیابی سریع اثرات (riam) بهره گرفته خواهد شد. نتایج و دستاوردهای این مطالعه در مورد دو گزینه ی اجرای پروژه بدون طرح های بهسازی و اجرا با طرح های بهسازی و مدیریت و در دو مرحله ساخت و بهره برداری که در متن پایان نامه در مورد آن مفصلا توضیح داده شده است ارائه می گردد. بر اساس مطالعات ارزیابی اثرات، درگزینه ی اجرای پروژه بدون طرح های بهسازی و مدیریت زیست محیطی و در مرحله ساخت بیشترین آثار منفی پروژه در رده a- یعنی آثار منفی بسیار اندک واقع شده اند در حالی که مجموع امتیاز های زیست محیطی هر یک از دامنه ها در مرحله بهره برداری، مویدآن است که بیشترین آثار منفی پروژه ماکو در رده d- یعنی آثار منفی قابل توجه(مشخص) واقع شده اند. این در حالی است که بررسی مجموع امتیاز های زیست محیطی هر یک از دامنه ها در مرحله ساختمانی و بهره برداری پس از اعمال طرح های بهسازی و مدیریت زیست محیطی نشان می دهد که اثرات منفی کاهش و فعالیت ها در مرحله ساختمانی و بهره برداری به سمت تقویت آثار و پیامدهای مثبت پیش رفته اند. برهمین اساس مشاهده می شود که بیشترین آثار و پیامدهای پروژه در رده بدون تغییرn قرار گرفته اند و در واقع با کاهش اثرات منفی و تقویت اثرات مثبت آثار منفی ایجاد شده تغییرات خاصی را در محیط زیست پروژه نیروگاه 500 مگاواتی سیکل ترکیبی ماکوموجب نمی گردند. واژه های کلیدی : نیروگاه سیکل ترکیبی، ماکو، ارزیابی اثرات زیست محیطی، مدیریت محیط زیست، ماتریس پاستاکیا