تأثیر انقلاب اسلامی ایران بر قفقاز جنوبی و موانع پیشرو (با تأکید بر جمهوری آذربایجان)

چکیده انقلاب اسلامی ایران با تغییراتی بنیادین که در داخل ایران داشت. با پیام های فراگیر، توانست تأثیرات وسیعی در سطوح مختلف منطقه ای و بین المللی داشته باشد. منطقه ی قفقازجنوبی(با تأکید بر جمهوری آذربایجان) یکی از مناطق تحت تأثیر انقلاب اسلامی است. این تأثیرات در این منطقه به دو صورت، تأثیر ارادی و غیرارادی(رفلکسی) بوده است. تأثیراتی مانند تشکیل حزب اسلام، سیاسی شدن جامعه مذهبی، افزایش مشارکت سیاسی زنان، بیداری و احیای تفکر اسلامی و دینی، افزایش حضور مردم در مساجد، افزایش شمار مراکزاسلامی، افزایش شمار مطبوعات اسلامی و....... به نوعی در بعضی مواقع هرچند کم یا مقطعی در جمهوری آذربایجان به وجود آمده است. اما با توجه به موانع موجود انتظار حداکثری از تأثیرگذاری انقلاب اسلامی ایران در قالب وقوع انقلاب ایران یا انتخاب الگوی نظام سیاسی نظیر حکومت اسلامی ایران امکان تحقق نداشت. برای تحلیل محتوا و ماهیت این تأثیرات در سطوح مختلف، چارچوب نظریه پخش به کار گرفته شده است. که به عنوان یکی از نظریه های معتبر در تحلیل مسایل سیاسی، اجتماعی به زمینه های انتشار، نحوه انتشار، عوامل انتشار، کاهش دهنده ها و شتاب دهنده های پخش و ... می پردازد. تاریخ مشترک ایران و قفقاز جنوبی، بافت اجتماعی، فرهنگی و زبان مشترک، از جمله مؤلفه های مهم برای تأثیرپذیری قفقاز جنوبی( با تأکید بر جمهوری آذربایجان) از انقلاب اسلامی ایران است. چرا که قفقاز جنوبی در گذشته جزئی از تاریخ سرزمین ایران بوده و در دوره های مختلفی از هخامنشیان تا اشغال این سرزمین توسط روس ها یکی از بخش های مهم کشور ایران بوده است. البته موقعیت مهم و راهبردی این منطقه که از گذشته مورد توجه بسیاری از قدرت های منطقه ای و فرامنطقه ای بوده است.تأثیر پذیری از انقلاب اسلامی ایران را به چالش کشانده است. در این راستا انقلاب اسلامی ایران و تأثیرات آن در این منطقه به عنوان متغیر مستقل و نحوه تأثیرپذیری واکنش های موجود در این منطقه به عنوان متغیر وابسته، در نظر گرفته شده است. در این پژوهش ضمن شناسایی زمینه ها، تأثیرات، بسترهای گسترش این تأثیرات، به موانع پیش روی نفوذ و اثرگذاری انقلاب اسلامی ایران نیز، در این منطقه پرداخته می شود. واژگان کلیدی: تأثیر، انقلاب اسلامی، قفقاز جنوبی، جمهوری آذربایجان، نظریه پخش