امکان سنجی مشارکت بخش خصوصی در توسعه پروژه های زیر بنایی راه آهن : رویکرد ریسک –بازده

نیاز به توسعه حمل و نقل، توسعه زیرساخت های حمل و نقل ریلی را با توجه به مزیت های نسبی آن مورد توجه قرار داده است. با توجه به حجم بالای منابع مالی مورد نیاز برای این بخش، دولت در برنامه پنجم توسعه، مشارکت بخش خصوصی را در حوزه پروژه های زیربنایی حمل و نقل ریلی پیش بینی نموده است. در این راستا شرکت راه آهن ج.ا.ا پروژه های زیربنایی خود را جهت جذب سرمایه و اجرا به روش bot و epcf معرفی کرده است. با این وجود برای تعداد کمی از این پروژه ها، از سوی بخش خصوصی پیشنهاد ارائه شده است که آن ها نیز در نهایی شدن قرارداد ناکام بوده است. تحقیق حاضر در جهت بررسی امکان مشارکت بخش خصوصی در پروژه های زیربنایی شرکت راه آهن ج.ا.ا، با نگاهی به وضعیت حمل و نقل ریلی کشور به بررسی مشکلات و چالش های پیش روی پروژه های مشارکتی در جهت اجرایی شدن آن ها می پردازد. در انتها نیز به تحلیل عوامل تاثیرگذار بر این پروژه ها و ارائه راهکارهایی برای بهبود شرایط جاری و اجرایی شدن پروژه های مشارکتی ریلی می پردازد. نتایج تحقیق مشخص نمود که اجرای این پروژه ها فاصله زیادی با ادبیات موضوع و نمونه های موفق جهانی دارد؛ به طوری که در همان مرحله اول مشارکت ها (مذاکرات) با شکست روبرو بوده است. لذا در شرایط جاری اجرای این پروژه ها امکان پذیر نبوده و بدون حمایت های دولتی، چالش های عمده ای پیش روی این صنعت خواهد بود. همچنین نتایج گویای این امر است که مشکلات در اعطای تضمین حداقل درآمد به بخش خصوصی، عمده ترین مانع در اجرایی شدن پروژه های مشارکتی می باشد. ضمن این که پرداخت نشدن منافع ملی پروژه ها به بخش خصوصی و عدم ثبات سازمانی در شرکت راه آهن در مراتب بعدی قرار دارند.