بررسی حوزه معنایی عقل در نهج البلاغه

پی بردن به معنای دقیق کلمات به راحتی امکان پذیر نیست، چرا که کلمات در جملات متعدد، معنای متفاوتی به خود می گیرند و نمی توان تمامی واژگان یک حوزه معنایی را به طور قاطع مشخص نمود، چرا که بسیاری از کلمات در یک یا چند صفت باهم اشتراک دارند و نکته همین جاست که کار اندکی دشوار می شود. در این پایان نامه سعی شده است با تکیه بر کلام امام علی (ع) در نهج البلاغه و با بهره گیری از سایر کتب حدیثی و روایی هم چنین تفاسیر آیات قرآن به بررسی واژگآن هم معنا در حوزه معنایی عقل با تیکه بر روش معناشناسی بپردازیم. در تحلیل معناشناختی واژگان، ترادف معنایی لُبّ با عقل مشخص شد. درنتیجه دیدیم که نُهیه و حجر و حلم دقیقاً به معنای عقل نیستند بلکه نُهیه به دلیل بازدارنده بودن از بدی ها و زشتی ها، حجر به علت دارا بودن معنای منع و بازداشتن و حلم به سبب معنای بردباری و خویشتن دارای که از لوازم دارا بودن عقل است، این گونه نام گذاری شده اند.