تاثیر فرم سایه انداز در بهره گیری مناسب از نور روز برای کنترل پدیده خیرگی؛ (نمونه موردی: طراحی موزه هنرهای معاصر تهران)

مقولۀ بهره گیری از نور روز و اهمیت استفاده از آن یکی از موضوعات مهمی است که امروزه با توجه به بحران انرژی و کاهش مصرف آن، در طراحی معماری از اهمیت فراوانی برخوردار است. نور، بویژه نور طبیعی روز، نقش محوری در ادراک بصری اشیاء و محیط ایفا می کند. نور روز یکی از اساسی ترین جنبه های خلق محیط های داخلی با کیفیت بالا است که به دلیل برآورده نمودن دو نیاز مهم انسانی، از قبیل توانایی بهتر دیدن و ایجاد برخی محرکهای محیطی، به عنوان عاملی مطلوب در نظر گرفته می شود. این پژوهش به شناخت و بررسی کمیت وکیفیت مناسب نور روز جهت بهره گیری در فضاهای نمایشگاهی (موزه ها و گالری ها) می پردازد. از این رو در ابتدا شناخت و تحلیل ویژگی های نور روز و همچنین روشهای هدفمند طراحی برای بهره گیری مناسب از نور روز بررسی می شود. در ادامه به منظور استفاده مؤثر از نور طبیعی و کاهش تأثیرات منفی آن (نظیر ایجاد لکۀ نوری ناشی از تابش مستقیم نور خورشید) و ارتقای سطح کیفی محیطهای داخلی، ﺳﯿﺴﺘﻢ ﻫﺎی ﭘﯿﺸﺮﻓﺘﻪ ﻧﻮر روز مورد بررسی قرار می گیرد. از میان این سیستم ها رف نوری جهت انتقال روشنایی به نواحی دور از پنجره و کاهش خیرگی آزاردهنده در نواحی نزدیکی پنجره انتخاب و مطالعه می شود. در طی فرآیند پژوهش و در جهت رسیدن به اهداف تحقیق در مرحله اول با جستجو در منابع کتابخانه ای، اطلاعات اولیه در زمینه ادبیات موضوع گردآوری در مرحله بعد به انجام مطالعات عملی برای بررسی عملکرد رفهای نوری می پردازیم. مطالعات عملی این پژوهش با استفاده از مدل فیزیکی و همچنین مدل کامپیوتری می باشد. برای مطالعات فیزیکی، یک مدل از یک فضای نمایشگاهی (گالری) به مقیاس 1:10 با سه نوع پنجره مورد استفاده قرار می گیرد. برای سنجش عملکرد رف نوری در این فضا چهار رف نوری آینه ای تخت به عرض های 80، 100، 120 و 140 سانتی متر انتخاب و اندازه گیری های تجربی با استفاده از آنها صورت می گیرد.