رابطه انسان و خدا به روایت بوناونتوره و نجم رازی

چکیده این مطالعه ی تطبیقی درصدد است که رابطه ی انسان با خدا را از دیدگاه نجم رازی (مرگ 654 هـ. ق)و بوناونتوره( مرگ1274 میلادی) مقایسه کرده و شباهت ها و تفاوت ها را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهد. روش تحقیق و مطالعه در این پژوهش تطبیقی، عقلی وجمع آوری مطالب به روش اسنادی وکتابخانه ای است.بررسی محقق در این حوزه نشان داده که در افکار و اندیشه های ادیان مسیحی و اسلامی می توان نقاط مشترک زیادی را تبیین کرد؛برخی از اشتراکات به دلیل ماهیت ثابت جایگاه انسان و خدا و جهان تبیین می شود و برخی از تفاوت هانیز در نوع نگاه به این مقولات بیان می گردد. نتایج این مطالعه نشان داد که در دیدگاه نجم رازی و بوناونتوره بر نقش پیامبر به عنوان پل ارتباطی و میانجی بین رابطه انسان با خدا تأکید شده است. نجم رازی و بوناونتوره عامل اصلی ایجادکننده ی رابطه انسان با خدا را در تربیت و پرورش می دانند؛ اما تفاوت های دیدگاه ی در تعریف تربیت و پرورش دارند. نجم رازی و بوناونتوره هر دو بر تقدم خودشناسی بر خداشناسی تأکیددارند؛ولی نظریات آن ها در مراحل و تکامل خودشناسی تفاوت های ماهوی دارد. هم نجم رازی و هم بوناونتوره در ایجادارتباط انسان با خدا مراتبی قائل هستند؛ اما تکامل و مراحل این رابطه از نظر آنها بایکدیگرمتفاوت است. در معرفت شناسی نجم رازی قلب چون جایگاه عشق و محبت خداست، بسیار با ارزش و از جهت اینکه دل یا قلب تجلی گاه حق و محل ظهور اوست، عرض زمینی پروردگار به شمار می رود. واژگان کلیدی: بوناونتوره، نجم رازی، رابطه انسان با خدا، عرفان تطبیقی.