نام پژوهشگر: معصومه جان نثار

بررسی خصوصیات مولکولی و عملکردی ناقلین کاتیونی در aeluropus lagopoides تحت تنش شوری
پایان نامه وزارت علوم، تحقیقات و فناوری - دانشگاه الزهراء - دانشکده علوم پایه 1388
  معصومه جان نثار   خدیجه رضوی

هفت درصد از سطح کره زمین و پنج درصد از زمین های زیر کشت تحت تاثیر شوری هستند. شوری با اثر بر گیاهان زراعی، تولیدات آنها را محدود می کند. aeluropus lagopoides گیاهی علفی، استولون دار، هالوفیت و چند ساله از خانواده گندمیان است. در این مطالعه بذر گیاه فوق در محیط ms ½ مایع کشت داده شد و دانه رست های 21روزه با محلول های ca2so4 mm ? ، nacl mm ??6 ، µm aba ?? ، nacl+ca2so4، nacl+aba و ca2so4 +aba تیمار شدند. سپس جداسازی، همسانه سازی و بررسی الگوی بیان ژن های خانواده sos (sos1، sos2، sos3 و sos4) توسط روشpcr rt- نیمه کمی در ریشه و نوشاخه گیاه a. lagopoides تحت تیمارهای مختلف انجام گرفت. به علاوه، برخی از ترکیبات بیوشیمیایی نیز در این دو اندام اندازه گیری شد. نتایج نشان داد که بیان sos1 در ریشه تحت تیمارهای nacl و nacl+ca2so4و بیان sos2 در نوشاخه و ریشه در پاسخ به تیمارهایnacl و ca2so4فراتنظیمی پیدا کرد. بیان sos3 در نوشاخه تقریباً در تمام تیمارها افزایش یافت و بیان sos4 نیز همانند sos2 در نوشاخه در پاسخ به تیمارهایnacl و ca2so4فراتنظیمی پیدا کرد. این الگوهای بیانی پیشنهاد می کند که احتمالاً این گیاه از دو راه برد ترشح na+ از ریشه به داخل خاک و فرستادن na+ اضافی به نوشاخه برای تحمل نمک استفاده می کند. هورمون aba در تنظیم مسیر sos از طریق افزایش بیان sos2 در ریشه و sos3 در نوشاخه نقش دارد. همچنین sos2 در حفظ تعادل ca2+ توسط تنظیم فعالیت پادبر واکوئلی ca2+/h+موثر است. در بین تیمارهای انجام شده aba بیشتر از تیمار های دیگر باعث کاهش محتوای رنگیزه ها شد. بعلاوه، abaنسبت k+/na+ و محتوای مالون دآلدهید mda)) را در ریشه ها کاهش داد، در حالی که ca2+ نسبت k+/na+ را در نوشاخه افزایش و در ریشه کاهش می داد. nacl نسبت k+/na+ را هم در نوشاخه وهم در ریشه کاهش داد و موجب افزایش محتوای پرولین نوشاخه شد. به نظر می رسد که ca2+ اثرات تنش شوری وارده بر نوشاخه a. lagopoides را از طریق افزایش نسبت k+/na+ کاهش می دهد. نتایج حاصل نشان دادند که این گیاه تحت تنش شوری از انباشتگی پرولین در نوشاخه و از تجمع یونهای سدیم در ریشه برای تنظیم تعادل اسمزی استفاده می کند.